Қоғаммен байланыс қызметін ұйымдастыру
Саяси коммуникацияның саяси мақсаттарға жету мүддесінде, белгілі саяси партиялар немесе лидерлердің бұқаралық санаға ақпараттық-психологиялық ықпал ету шаралары мен жүйесі екендігі нақтылап көрсетілген. Автордың пікірінше, саяси PR, саяси насихат және саяси жарнама, саяси коммуникация жүйесінің негізгі құрамдық бөлігі болып табылады. Саяси коммуникация жүйесі, өз кезегінде аталған қоғамда қабылданған идеологияға, саяси режимге байланысты. Еліміздегі саяси PR, нақты саяси қызметке (саяси партиялар) сенімді қалыптастырады, яғни, келешекте бұқаралық сананы өңдеу үшін плацдарм құрады. Саяси насихат, осы қалыптасқан сенімнің негізінде, бұқаралық санаға нақты саяси нұсқаулар мен стереотиптерді енгізеді және саяси мінез-құлықтың нақты түрін қалыптастырады. Қазақстандағы саяси жарнама, саяси үгіт-насихат, саяси PR қызметтерінің дұрыс жолға қойылуы, халықтың сайлау науқандарында еркін таңдаулары арқылы, оң шешімдер қабылдауына мүмкіндік береді. Аталған саяси коммуникация құралдарының сайлау науқандарынан тыс, яки, тұрақты түрде қызмет атқаруы, саяси билік субъектілеріне деген қоғамның сенімін арттырады.
Автордың пайымдауынша, Қазақстанда PR-ді одан әрі дамытудың жолдары қарастырылуда. PR еліміз үшін жаңа құбылыс болып саналады, сондықтан бүгінде Қазақстанда бұл сферадағы заң шығару мәселесі қалыптасудың алғашқы сатысында деуге болады. PR-технологияларының әмбебаптылығы және оларды көптеген қоғамдық және мемлекеттік институттардың әртүрлі сферасында тиімді қолданудың жүзеге асырылуы, заң шығарушыларға нақтылы қиындық туғызады. Себебі, PR-технологияларды қолданудың бүкіл саласын қамтитын жалғыз заң шығарушылық актіні қабылдау мүмкін емес. Сол себепті, көп жағдайда PR-тәжірибесін реттеу жанама түрде жүргізіледі, яғни, аралас салалары арқылы өз қызметін жүзеге асырады. Ол үшін мынадай заң актілері қолданылады: Қазақстан Республикасының Заңдары «Ақпараттандыру туралы», «Бұқаралық ақпарат құралдары туралы», «Саяси партиялар туралы», «Жарнама туралы», «Байланыс туралы», «Сайлау туралы» және т.б.
Қазіргі кезде РR-дың 500-ге жуық анықтамасы бар екендігі анықталған. С.Блэк өз еңбегінде «Паблик рилейшнздің мақсаты – шындыққа, білімге және толық ақпараттандыруға негізделген өзара түсіністікке және жалпы мүдделерге қол жеткізуді айқындау үшін екіжақты келісім орнату» деп көрсеткен. Осы тұрғыдан бағалар болсақ, қоғаммен байланыстағы негізгі мәселе өзара сенім мен келісім екендігін көреміз.
Автор көрсетуінше, РR қызметінің тәжірибесінде қоғамдық жағымды пікірді жасауға мүмкіндік туғызатын демеушілік және меценаттық мәселесі де маңызды орын алады. Акцияның бағыттылығы, жүйелілігі, кең ауқымдылығы, әлеуметтік маңыздылығы ұйымдардың имиджін қалыптастырады және ашықтық атмосферасы мен әлеуметтік тиімділікті жасайды. Негізінен, барлық акциялар өз бейнесін нақтылы баспасөзден табады. Мәселен, еліміздегі сайлау науқаны қарсаңында «Нұр Отан» партиясының ақындар айтысына демеушілік жасауы, Мәжіліске депутаттыққа түскен кандидаттардың өз қаржысына мектеп, аурухана т.б. қоғамдық мекемелерді салып беруі сияқты шаралары жатады. Мұның барлығы саяси субъектілерге деген жағымды қоғамдық пікірді қалыптастырады.
РR-дің қазіргі коммуникативтік технологияларды жете зерттеумен айналысатындығын, яғни, қарым-қатынас, пікір алмасу мен өзара түсіністік үшін арнайы механизм екендігін анықтай келе, өтпелі кезеңдегі саяси технологиялардың ерекшелігі соның ішінде, паблик рилейшнздің деструктивті технологияларын атап көрсетеді. Яғни, қоғаммен байланыс орнату құралдарын шындыққа негізделген деп, біржақты қарастыруға болмайды.
Ұсынылатын әдебиеттер:
- Блэк Сэм. Паблик рилейшнз.Что такое?. М., 2000.
- Блэк Сэм. Введение в паблик рилейшнз. Ростов-на-дону, 2008.
- Блажанов Е.А. Приглашениев мир цивилизованных рыночных и общественных связей. М., 2004.
- Паблик рилейшнз или как успешно управлять общественным мнением. М.,2008.
- Буари Ф.А. Паблик рилейшнз или стратегия доверия. М., 2001.