Кепілдік беру есебі және вексельдік несиелер есебі.
Берілген кепілдік хат бойынша банк міндеттемелерінің есебі үшін 6055 “Шығарылған немесе бекітілген кепілдіктер бойынша мүмкін талаптар” баланстан тыс шоттың кірісі бойынша мемориальді ордер жазылады.
Кепілдік хаттар 6055 шотта теңге, сондай-ақ валюта түрінде кірістеледі. Ұлттық Банктің валютаның ресми курсының өзгеруі шамасында кепілдік сомасы шетелдік валютада қайта есептеледі. Қарыз алушының міндеттерін орындау келісім бойынша мерзімі болған кезде және қарыз алушымен осы міндеттерді орындамауда несиелік операциялар есебінің бөлімі келесі жұмыстарды атқарады: қарыз алушы есеп айырысу шотында ақшалай қаржылардың бар болуында оперативтік бөлімге шотынан қаржыларды бенифицар шотына аудару туралы төлем тапсырмасын көрсетеді және келесідей жазбалар жасалады:
А) Дебет 2203 (клиенттің ағымдағы есеп шоты)
Кредит 1051 (ҚР Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шоты);
Б) Дебет 2203 (клиенттің ағымдағы есеп шоты)
Кредит 2870 (басқа да транзиттік шоттар)
Дебет 2870 (басқа да транзиттік шоттар)
Кредит 1858 және бір уақытта
Дебет 1859 соманы шегерумен
Кредит 1051 конвертация үшін комиссия
Дебет 1859 комиссия сомасына
Кредит 4802 конвертация үшін.
Қарыз алушының шотында қаржының жоқ болуында операциялық бөлімге шот ашу туралы бұйрық береді:
А) Дебет 1861 берілген кепілдік бойынша шетелдік валютада және теңгеле дебиторлар
Б) 1861
және жазбаны жүзеге асыруда
Дебет 1861 Кредит 1051
Несиелік операциялар есебі бөлімінде ары қарай несиелік келісімге сәйкес пеня есептеу бойынша жұмыс жүргізіледі және кепілдіктер көрсету туралы келісім бойынша және операциондық бөлімдегі №1 картотекада орналастырылатын оның кепілдік хаты бойынша гарант шоттары бойынша міндеттемелер сомасына қарыз алушының шотында инкассалық бұйрық қойылады.
Берілген кепілдік хат бойынша міндеттемелерді уақытында орындамау үшін пеня есептеу уақыты өткен қарыз бойынша қарыз сомасынан 7130 баланстық шотта жүргізіледі, ол келесідей тәртіппен орындалады:
Қарыз қалдығы * пеня * кезеңдегі күндер саны.
Вексельдік несие банк клиентіне банктік жай вексельді беру жолымен көрсетіледі. Вексельдік несие бойынша қаржыландыру объекті тауарларды және қызметтерді сатып алу болып табылады. Банктік вексельдер банктің меншікті капиталының 25 пайызынан аспайтын сомада берілуі мүмкін.
Банктік вексельді беру жолымен көрсетілген несиені қайтаруды қамтамасыз ету залог немесе сенімді банктің кепілі формасында веквельдік несие туралы келісіммен қарастырылады. Қарыз алушы банкке несие алу үшін келеді. Клиент несиелік келісімнің сомасына банктен вексельдер пакетін алады. Клиент банк вексельдерін тауарлар және қызметтерді төлеу үшін қолданылады.
Вексельдік несиелендіру бойынша операциялар есебі үшін 1409 “Клиентке көрсетілген вексельдік несиелер” активті баланстық шоты ашылады, оның дебеті бойынша берілген вексельдік несиелер сомасы, ал кредиті бойынша мерзімінде жойылған несие сомалары және уақыты өткен шотқа жатқызылатын сомалар жүргізіледі.