Орыс графикасына негізделген қазақ жазуы

Кирилл әліпбиі.

Славяндар үшін Константин (Крил) деген кісі Христиан дінін уағыздау үшін жасаған әліппе. Ресейге Кириллица Х ғасырда енген. 1940 жылы Кеңес Одағы халықтар бір текті әліпбиді қолдану керек деген саясатпен КСРО құрамындағы халықтардың жазуын жаппай кириллицаға көшірді. Оның ішінде қазақ жазуы да  Сәрсен Аманжоловтың нұсқасы бойынша кирилл әліппесіне ауыстырылып, бүгінге дейін қолданылып келеді.

31500800_212509939351628_3745704376853856256_n.jpg

Кеңес Одағы 15 мемлекетке бөлінген соң славяндардан басқалар бұл әліппеден бас тартады. Атап айтсақ:

1. Әзербайжан. Латынға ауысуды  1990 жылдан бастады. 2001 жылы толық көшті.

2. Түркіменстан. 1990 жалдардан бастап латынға көше бастады.

3. Өзбекстан. 1993 жылы латынға ауысты. Өзбекстан құрамындағы Қарақалпақстан 1994 жылы латынға ауысты.

4. Латвия. Латынға ауысты.

5. Литва. Латынға ауысты.

6. Эстония. Латынға ауысты.

7. Грузия. Өз жазуын тірілтті.

8. Армения. Өз жазуын тірілтті.

9. Молдавия. Латынға ауысты. Молдава құрамындағы түркі тілдес Гагауыздар 1996 жылы латынға өтті.

10. Қазақстан. 2012 жылы «Қазақстан – 2050» бағдарламасы бойынша латынға ауысу мәселесі шешімін тапты. 2017 жылы 26 қазанда латынға ауысу туралы құжатқа қол қойылды. 2025 жылы толық көшу жоспарланған.

Кирилицада қалғандар:

1. Ресей федерациясы. Славян мемлекеті.

2. Украина. Славян мемлекеті.

3. Беларус. Славян мемлекеті.

4. Тәжікстан. Парсы тілдес ел.

5. Қырғызстан. Түркі тілдес ел.

 

Добавить комментарий

Ваш адрес email не будет опубликован. Обязательные поля помечены *