Клетканың жалпы патологиясы
Клетка зақымдануы туралы түсінік, сипаттамасы. Клетка зақымдануының түрлері. Юіеткалар зақымдануының экзогендік және эндогендік себептері. Клетка мембраналарының зақымдануының жалпы жолдары; клетканың эиергиялық қамтамасыз етілуінің бұзылыстары, клетка мембраналары мен ферментгерінің зақымдануы; клеткада иондар және су дисбалансы; геномдағы жэне гендер экспрессия механизмдерінің бү-зылыстары; клеткаларды ретгеу б:£зылыстары. Клетка қү-рылымының және жеке органеллаларының қызметінің б:£зылуы.
Клеткалар зақымдануының арнайы жэне бейспецификалық көріністері. Клетка өлімі, түрлері, маңызы. Некроз, лизис, аутолиз, апоптоз клеткалар өлімінің түрлері ретінде.
Зақымданушы эрекеттер кезінде клеткалардың қорғаныстық жэне бейімделулік жолдары. Клеткалардың патогендік факторлардың эрекетіне төзімділігін күшейту және зақымданған клеткаларда қалпына келу үрдістерін жандандыру жолдары.
Организмнің зақымдануға жалпы әсерленістері
Зақымдануға ағзаның жалпы серпілістері: стресс, шок, кома және басқалар туралы түсінік организмнің зақымдануға жалпы эсерленістері ретінде. Жалпы адаптациялық синдром. Жедел фаза эсерленісі, дерттік үрдістер дамуындағы маңызы. Протеолиздік жүйелер бёлсенділігі. Комплемент, калликреин-кинин жүйесінің, коагуляциялық гемостаздың дерттік үрдістер дамуындағы маңызы. Шок түрлері, жалпы патогенезі, сатылары.
Шеткі қанайналымы және микроциркуляцияның бұзылыстары
Шеткі қанайналымы бұзылыстарының негізгі түрлері: артериялық гиперемия, веналық гиперемия, ишемия, стаз, тромбоз, эмболия. Олардың түрлері, себептері және даму жолдары, сыртқы көріністері. Шеткі қанайналымының түрлі бүзылыстары кезіндегі микроциркуляцияның жағдайы. Макро- жэне микроциркуляция бұзылыстарының ара қатынасы. Шеткі қанайналымының бүзылыстары кезіндегі организмдегі жалпы өзгерістер. Реперфузиялық синдром. Теңгерілу үрдістері; шунттау, коллатералды канайналымы.
Микроциркуляцияның біртектес бү.зылыстары. Микроциркуляция кезіндегі тамырішілік жэне тамырсыртылық бүзылыстар. Капиллярлық-трофикалық жеткіліксіздік.
Қабыну
Қабыну анықгамасы. Қабыну этиологиясы, флогогендік факторлардың жіктелуі. Қабыну үрдісінің негізгі компоненттері. Біріншілік жэне екіншілік аііьтерация. Қабыну ошағындағы физикалық-химиялық қасиеттерінің өзгерістері. Клетка мембраналары мен клетка органелларының қү-рылымдық өзгерістері, өткізгіштіктің жоғарлауының жолдары. Қабыну медиаторлары мен модуляторлары; олардың түрлері, қабынудың даму жэне аяқталу барысында пайда болуы және маңызы. Микроциркуляциялық арна тамырларының эсерленістері. Қан ағымының өзгерістері, олардың сатылары және патогенезі.
Экссудация. Сүзілу, диффузия және ұсақ көпіршіктенудің күшеюі -экссудация үрдісінің негізі ретінде. Экссудат түрлері. Лейкоциттер эмиграциясы: оның сатылары жэне патогенезі.
Пролиферация. Қабынудың реперациялық сатысы; пролиферацияның даму жолдары; оны жандандыратын жэне тежейтін факторлар. Қабыну түрлері, олардың түрлері. Жедел және созылмалы қабыну. Жедел қабынудың жергілікті жэне жалпы белгілері. Созылмалы қабыну патогенезінің ерекшеліктері. Қабыну дамуында реактивтіліктің маңызы; қабыну кезіндегі жергілікті жэне жалпы құбылыстардың байланысы. Қабыну үрдісінде зақымдану жэне қорғаныстық-бейімделулік эсерленістердің диалектикалық өзара байланысы. Қабыну үрдісі. Қабынуға қарсы емнің үхтанымдары. Отогенез барыснда қабынудың дамуы.
Клетка зақымдануы туралы түсінік, сипаттамасы. Клетка зақымдануының түрлері. Юіеткалар зақымдануының экзогендік және эндогендік себептері. Клетка мембраналарының зақымдануының жалпы жолдары; клетканың эиергиялық қамтамасыз етілуінің бұзылыстары, клетка мембраналары мен ферментгерінің зақымдануы; клеткада иондар және су дисбалансы; геномдағы жэне гендер экспрессия механизмдерінің бү-зылыстары; клеткаларды ретгеу б:£зылыстары. Клетка қү-рылымының және жеке органеллаларының қызметінің б:£зылуы.
Клеткалар зақымдануының арнайы жэне бейспецификалық көріністері. Клетка өлімі, түрлері, маңызы. Некроз, лизис, аутолиз, апоптоз клеткалар өлімінің түрлері ретінде.
Зақымданушы эрекеттер кезінде клеткалардың қорғаныстық жэне бейімделулік жолдары. Клеткалардың патогендік факторлардың эрекетіне төзімділігін күшейту және зақымданған клеткаларда қалпына келу үрдістерін жандандыру жолдары.
Организмнің зақымдануға жалпы әсерленістері
Зақымдануға ағзаның жалпы серпілістері: стресс, шок, кома және басқалар туралы түсінік организмнің зақымдануға жалпы эсерленістері ретінде. Жалпы адаптациялық синдром. Жедел фаза эсерленісі, дерттік үрдістер дамуындағы маңызы. Протеолиздік жүйелер бёлсенділігі. Комплемент, калликреин-кинин жүйесінің, коагуляциялық гемостаздың дерттік үрдістер дамуындағы маңызы. Шок түрлері, жалпы патогенезі, сатылары.
Шеткі қанайналымы және микроциркуляцияның бұзылыстары
Шеткі қанайналымы бұзылыстарының негізгі түрлері: артериялық гиперемия, веналық гиперемия, ишемия, стаз, тромбоз, эмболия. Олардың түрлері, себептері және даму жолдары, сыртқы көріністері. Шеткі қанайналымының түрлі бүзылыстары кезіндегі микроциркуляцияның жағдайы. Макро- жэне микроциркуляция бұзылыстарының ара қатынасы. Шеткі қанайналымының бүзылыстары кезіндегі организмдегі жалпы өзгерістер. Реперфузиялық синдром. Теңгерілу үрдістері; шунттау, коллатералды канайналымы.
Микроциркуляцияның біртектес бү.зылыстары. Микроциркуляция кезіндегі тамырішілік жэне тамырсыртылық бүзылыстар. Капиллярлық-трофикалық жеткіліксіздік.
Қабыну
Қабыну анықгамасы. Қабыну этиологиясы, флогогендік факторлардың жіктелуі. Қабыну үрдісінің негізгі компоненттері. Біріншілік жэне екіншілік аііьтерация. Қабыну ошағындағы физикалық-химиялық қасиеттерінің өзгерістері. Клетка мембраналары мен клетка органелларының қү-рылымдық өзгерістері, өткізгіштіктің жоғарлауының жолдары. Қабыну медиаторлары мен модуляторлары; олардың түрлері, қабынудың даму жэне аяқталу барысында пайда болуы және маңызы. Микроциркуляциялық арна тамырларының эсерленістері. Қан ағымының өзгерістері, олардың сатылары және патогенезі.
Экссудация. Сүзілу, диффузия және ұсақ көпіршіктенудің күшеюі -экссудация үрдісінің негізі ретінде. Экссудат түрлері. Лейкоциттер эмиграциясы: оның сатылары жэне патогенезі.
Пролиферация. Қабынудың реперациялық сатысы; пролиферацияның даму жолдары; оны жандандыратын жэне тежейтін факторлар. Қабыну түрлері, олардың түрлері. Жедел және созылмалы қабыну. Жедел қабынудың жергілікті жэне жалпы белгілері. Созылмалы қабыну патогенезінің ерекшеліктері. Қабыну дамуында реактивтіліктің маңызы; қабыну кезіндегі жергілікті жэне жалпы құбылыстардың байланысы. Қабыну үрдісінде зақымдану жэне қорғаныстық-бейімделулік эсерленістердің диалектикалық өзара байланысы. Қабыну үрдісі. Қабынуға қарсы емнің үхтанымдары. Отогенез барыснда қабынудың дамуы.