Эр-Рияд (араб.: الرياض [arrːiˈjɑːdˤ] — «бақ») – Сауд Арабиясының астанасы. Халық саны 7 100 890 адам (2018 жылғы халық санағы бойынша). Бұл жерлерді алғашында көшпенді араб тайпалары мекендеген болатын. 1902 жылданбастап Неджд аймағының орталығы болып, 1932 жылы мемлекеттің астанасы болды. Бұрын қала шағын қалашық болған. Мұнай өндірісінің дамуы қаладағы халық санының өсуіне ықпалын тигізді. Қазіргі таңда Эр-Риядта заманауи жобалармен салынған ғимараттар бой көтерген.[3]
| Қала | |||||
| Эр-Рияд | |||||
| араб.: الرياض | |||||
 |
|||||
|
|||||
| Әкімшілігі | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ел | |||||
| Статусы |
Астана |
||||
| Әкімшілік округ | |||||
| Мухафаза | |||||
| Мэр |
Ибрахим Мұхаммед әл Сұлтан[1]. |
||||
| Тарихы мен географиясы | |||||
| Координаттары |
24°39′00″ с. е.46°42′36″ ш. б.24.65000° с. е. 46.71000° ш. б. (G) (O) (Я) |
||||
| Құрылған уақыты |
XVIII ғасыр |
||||
| Жер аумағы |
1798 км² |
||||
| Орталығының биiктігі |
612 м
|
||||
| Климаты |
тропикалық |
||||
| Уақыт белдеуі | |||||
| Тұрғындары | |||||
| Тұрғыны |
▲ 7 676 655[2] адам (2017) |
||||
| Тығыздығы |
4300 адам/км² |
||||
| Агломерация |
▲ 8 900 000 (2017) |
||||
| Сандық идентификаторлары | |||||
| Телефон коды |
+966-11 |
||||
| Пошта индексі | |||||
|
arriyadh.com (ар.) |
|||||
 Эр-Рияд
|
|||||
ТарихыӨңдеу
Ерте тарихыӨңдеу
Исламның алдын ала кезеңінде заманауи Эр-Рияд алаңында қала Хайр (араб.: حجر) деп аталды және Бану Ханифа тайпасының негізін қалады. Хамр Умәйяның провинциясының астанасы болып қызмет етті, оның әкімшілігі әмбебап және шығыс Арабиясының көпшілігі үшін Умайяд пен Аббасид дәуірінде жауапты болды. Әл-Ямама Аббасид империясынан 866 жылы көшіп кеткен және ол ауданды Хайрдан Әл-Харжаға дейін қоныстанған Ухаджирит әулетінің басшылығымен құлаған. Содан кейін қала ұзақ уақыт құлдырады. XIV ғасырда Солтүстік Африка саяхатшысы Ибн Баттута өзінің «Хамрдың басты қаласы — Әл-Ямама қаласы» деп сипаттаған. Ибн Баттута оны Бани Ханифаға тиесілі тұрғындарының көпшілігімен арналар мен ағаштар қаласы деп сипаттап, ажалды орындау үшін Меккегекөшбасшыларымен жалғастырды.
Кейінірек Хайр бірнеше жеке елді мекендер мен үй-жайларға көшті. Олардың ең маңыздысы Мигрин (Мукрин) және Микал болды, дегенмен, Хайр есімі жергілікті халық поэзиясында пайда болған. Рияд аты бойынша аймаққа ең ерте сілтеме 1590 жылдан бері болған оқиғаға байланысты 17-ші ғасырдағы оқиғалар туралы баяндаудан шыққан. 1737 жылы көрші Манфуадан келген босқындар Дехам бин Даввая Эр-Риядты басқарған. Ибн Даввос аймақтағы түрлі оазис қаласын қоршап алу үшін бір қабырға құрастырды, бұл оларды бір қала тиімді етеді. «Бақшалар» дегенді білдіретін «Рияд» деген атау осы бұрынғы оазис қалаларына жатады
Дереккөздер