ҰЛБИКЕ МЕН МӘДЕЛІ

 
Ұлбике:
Әке сөзін жасымнан жаттап алғам.
Тал бойыма жинақтап қаттап алғам.
Жеке шығып бәйгеден тұлпардай боп,
Өлеңімді әніммен баптап алғам.
Мәделі:
Жастайымнан сұлуды көп таңдаймын,
Мінезіне ісі сай ма деп таңдаймын.
Өздеріңдей сұлудың зәрлі сөзін,
Көңіліме ауырлап өкпе алмаймын.
Ұлбике:
Әудемжармен әуелі үнімді аштым,
Он екімде өлеңмен тілімді аштым.
Он үшімде өзімдей бозбаламен
Жұмбақ айтып өлеңмен жағаластым.
Мәделі:
Бақ-құт деген бармақтай болады екен,
Қыз бен жігіт басына қонады екен.
Еркін өссе екеуі он алтыда
Аспандағы айдай боп толады екен.
Ұлбике:
Моншағымның әр тасы бір өлең-ді,
Бесігімде үйренгем бар өлеңді.
Балапандай кезімде қайран шешем
Тал бойыма дарытқан қара өлеңді.
Мәделі:
Сұлу қызға тұс-тұстан көз түседі,
Қысылса да аузына сөз түседі.
Өлең айтып отырған Ұлбикенің
Кеудесінде бұлбұл құс тілдеседі.
Ұлбике:
Бес жасымда шешеме болдым шырақ,
Сегізімде әкеме қойдым құлақ.
Тоғыз жасқа келгенде үрдей болып,
Өлең айттым наурызда үй жағалап.
Мәделі:
Өлең айтып бәдікте үніңді аштың,
Көп алдында қалқайып маржан шаштың.
Ат арытып айтысқа келгендердің
Арқасына ырситып қамшы бастың.
Ұлбике:
Әуелден-ақ адамзат тіл, көмейлі,
Шайпау сөз қыз жөнінде не демейді.
Іздеп келген сол ақын кетіп қалған,
Қой да үріккен жағына беттемейді.
Мәделі:
Бетке жақса опа да әр береді,
Ақ көйлекке қос етек өң береді.
Сұлу қыздың жүрісі, жөні бөлек,
Ондай қызға қай жігіт тең келеді?
Ұлбике:
Адасқан жүре берсе жолын түзер,
Арық ат жал біткенде белін түзер.
Айтатын осындайда жұмбағым бар,
Күрмеуді шеше алмаған арқанды үзер.
Мәделі:
Көзі ашық адам ашар кітап бетін,
Біліммен тоқсан тоғыз тілдесетін.
Бір тілді ақын қызға қамдап келгем,
Абайла, кездігім бар тіл кесетін.
Ұлбике:
Бүгінгі пісіргенім кесте күлше,
Үш бұрыш, төрт бұрышты кеспе күлше.
Жалын – оқ ішімдегі атылады,
Бейауыз қай-қайдағы бөспе күлсе.
Мәделі:
Тон киер ару жігіт сәнді әдіпті,
Хат жазар орамамен жеті әліпті.
Арғымақ асау тайдан қалып кетсе,
Әйтеуір не де болса бір кәдік-ті.
Ұлбике:
Шықпайды неге ажырық сортаң жерге,
Теңізде дәм тартпайды шортан неге?
Айта ғой білгіш болсаң өлеңіңмен,
Кешке қарай шықпайды шолпан неге?
Мәделі:
Білгендер балық жаны суда дейді,
Тамыры ажырықтың буда дейді.
Жер үстін мекендеген Шолпан қыздың
Шырқыраған шыбын жаны нуда дейді.
Ұлбике:
Әуелгі ел мен жұрттың тегі бар ма?
Аспанның керегесі, шегі бар ма?
Тағы да ауыл көшсе мекендейтін,
Құдайдың жер астында жері бар ма?
Мәделі:
Екі айдың батар, шығар екі ортасы,
Айтайын сен білмесең үй арасы.
Айта жүр сұрай қалса ел-жұртыңа,
Болмайды жер мен көктің шекарасы.
Ұлбике:
Ішінде әптиектің «пе» болады,
Қос ноқат қойса үстіне «те» болады
Айта ғой білгіш болсаң, ей, Мәделі
Сұраймын, құс атасы не болады?
Мәделі:
Әуелден жаратқанның жолы аян,
Өлеңге құлағың сал, бері таян.
Кем ақыл, сен білмесең мен айтайын,
Болады құс атасы Шегірбаян.
Ұлбике:
Бұқарда оқығанның өрісі бар,
Балаға тәлім болар дәрісі бар.
Қожадан оқып шыққан кәлпелердің
Әйтеуір қайда болсын ырысы бар
 
Ұлбике Жанкелдіқызы

Добавить комментарий

Ваш адрес email не будет опубликован. Обязательные поля помечены *