Бісміллә деп бастайын,
Медет тілеп пірлерден.
Амалсыз асы біз күмірә
Шәриат сөзін білмеген.
Аллаға қылған тәһат жоқ,
Құр күнәға егеміз
Парық боп ойнап күлгеннен.
Өзің ғапу қылмасаң,
Әлдері қара біз пәндең.
Тәлма, мақшар болғанда
Қалмайды-ау кейін бір демнен.
Амалсыз көңіл болмайды
Арғымақ таңлап мінгенмен.
Маңлайында малы жоқ
Бейнет шегіп күн көрген.
Қанағатсыз бай кісі
Ежірейге пұл берген.
Аңқаулықтың белгісі –
Алдаған сөзді шын керген.
Ақымақтың белгісі –
Шағыстырған тілге ерген.
Оғын жазым қылмайды
Ер дарыған сұр мерген.
Тасырда жүрсе, тасырқар
Құлынында құм көрген.
Адамға көңлі аумайды
Жәннаттан сұлу үр көрген.
Бидайды бейнет көреді
Тартулы даяр ұн көрген.
Тобадан тілі кетпейді
Тарығып жүріп ұл көрген.
Көңілі бәлен боп қалар
Пәсінде жүріп қыр көрген.
Опасызын білмейміз
Өтпейді дүние кімдерден.
Мұқамбеттің нұрына
Ойуатқа бұрын кім келген.
Алты мың түрлі айуанат
Ырызғысын оның кім берген?
Көрмекке көз, қол-аяқ,
Сөйлеуге қызыл тіл берген.
Біз мұсылман атандық
Әммені, ақты білгеннен.
Пайғамбарға үмбетпіз
Айтқанына кіргеннен.
Азғана сөзді қозғайын
Тыңдасаңдар, жақсылар,
Әзіргі мынау күндерден.
Жайлауымды жау алып,
Ықтияр кетті-ау күллі елден!
Жайынша жатқан қазақ ек
Жайына жатып күн көрген.
Енді қалып барасың
Бірігіп басың жүргеннен.
Елде жарақ қалмады
Асынып белге ілгеннен.
Жанның бәрі жарлы боп,
Жалғыз жан жоқ күйге енген.
Мәлімдетпей той қылмас
Ойынды тергеп күлгеннен.
Ауқатты байлар әлсіреп
Жақынына күйгеннен.
Батырлар қылған соғысты
Шаруа іздер қонысты.
Жүйеге құлақ қоймайды
Теріс көрер тентек оң істі.
Бұған да шүкір қыламыз
Патшамыз орыс-ты,
Күннен-күнге қылып тұр
Көңілдегі жоқ істі.
Қадаулы ағаш, тартқан сым
Қаптаған хахол сыймайды,
Қазақтан алды қонысты.
Қазынаға қарыздар
Халық көбейді борышты.
Есепке алды елімді,
Шегіртке жеді егінді.
Анттан қорыққан адам жоқ
Дүниеден көңлі жерілді.
Момынның көңілі толы жас
Зәлімнің көңлі семірді.
Кісісымақ ысқырып,
Есігіме тебінді.
Қадақ болған кісідей
Ала алмай жүрмін кегімді.
Жансара болған жыландай
Киреңдетті белімді.
Әжет ісің табылса,
Ақшаға алсаң тегін-ді.
Шашын қойды жігіттер,
Жаулықсыз көрдік келінді.
Сүйгенімен боп кетер
Шырайлы қыздар келімді.
Қараңғы түнмен қыз кетіп
Сұрамас ата тегіңді.
Сақта Құдай ақынды
Айыбымды жапқайсың.
Күймесін деген мақтаны
От ішінде сақтайсың.
Кемеліңе алғанда
Кімдердің көңлін таппайсың?!
Ысапсыз жаратып мақұлық,
Мапузадайын қаттайсың.
Момындарды жылатып,
Қараның отын жақпайсың.
Неше ауа болғанды
Жердей қылып таптайсың.
Не асаудың мойнына
Үзілмес арқан тақпайсың?
Айналайын құдірет,
Мақшар күнің болғанда
Пенденің бәрін ысаптайсың.
Бүйте берсе бұл заман,
Таяқ алып ақтайсың.
Кейінгі қалған ұрпақтар,
Атаңның мынау ғазалын
Бәрің де оқып жатпайсың.
Құлыншақ Кемелұлы