Динамикалық жүйенің еріксіз тербелістері

(2.11) теңдеуінің дербес шешімін уақыттың гармоникалық функциясы, яғни sin t мен cos t функцияларының сызықтық комбинациясы түріндегі xкір (t) ықпалы үшін іздейді:

xкір (t) = Am cos( t + ) = Am cos t cos — Am sin t sin , (2.15)

Мұндағы бұрыштық жиілік, Am амплитуда, тербеліс фазасы.

  = 0 десек, xкір (t) = cos t

Немесе Эйлер формуласын пайдаланса

xкір (t) = Am cos t = ( ) + ( ) . (2.16)

Ал жүйе сызықты болғандықтан, ондағы еріксіз тербелістерді қос әрекеттің нәтижесі деп көрсетуге болады.

Хшығ (t) = хы1(t) + хы2(t), (2.17)

мұндағы хы1(t) — xкір (t) = ( ) ықпалының (ұйытқудың) нәтижесі, ал

хы2(t) — xкір (t) = ( ) ықпалының (ұйытқудың) нәтижесі.

xкір (t) = ( ) ыпалының (ұйытқудың) шешімін хы1(t) = ( )Y(j ) түрінде іздейміз, мұндағы Y(j ) әзірге белгісіз жиілік функциясы.

(2.11) теңдеуіне xкір (t) мен хы1(t) — лардың мәндерін қойғанда, алатынымыз:

N (p) ( )Y(j ) = M (p) ( ) . (2.18)

Бұл теңдіктегі N (p) мен M (p) символдарымен бүркеліп тұрған дифференциалдау операциясы осы теңдіктің екі жағындағы уақытқа тәуелді функция үшін ғана жүзеге асырылады, демек,

N (p) = N (j ) , M (p) = M (j ) . (2.19)

Олай болса, (2.18) теңдеуін былай жазуға болады:

N (j )( )Y(j ) = M (j ) ( ) . (2.20)

Теңдеудің оң және сол жағын ( ) — ға бөліп, Y(j ) функциясын табамыз:

               Y(j ) = M (j )/N (j ). (2.21)

Бұл функцияның алымы мен бөлімі M(р) және N(р)

oператорларындағы p-ның орнына j символын қою арқылы

табылады. Әрбір комплекстік функция тәрізді Y(j ) функциясын

да былайша көрсетуге болады:

Y(j ) = P( ) + jQ( ) = A ( ) , (2.22)

онда xкір (t) = ( ) — қа сәйкес шешім мына түрге ие

болады:

хы1(t) = ( )A( ) . (2.23)

xкір (t) = ( ) ықпалы (ұйытқуы) болғандағы жағдай үшін шешімді алдыңғыға ұқсас табамыз, яғни: хы2(t) = ( )Y(j ) , немесе A( ) = A(- ) жұп функция екенін, ал (- ) = — ( ) тақ функция екенін ескерсек, онда

хы2(t) = ( )A( ) . (2.24)

сонымен

xкір (t) = Am cos( t) = ( ) + ( ) .

әрекетінен туындайтын еріксіз тербелісті былай көрсетуге болады:

хы.шығ(t) = хы1(t) + хы2(t) = AmA( ) { + } =

= AmA( )cos[ t + ( )] . (2.25)

Сызықтық динамикалық жүйеде гармоникалық әрекет

тудыратын еріксіз тербелістерді де әрекеттен амплиутудасы мен

фазасы бойынша ерекшеленетін, әрекеттікіндей бұрыштық жиілігі бар уақытқа тәуелді гармоникалық функция болады.

 

Добавить комментарий

Ваш адрес email не будет опубликован. Обязательные поля помечены *