Өлшем және ырғақ. Екпін
Музыкалық шығармадағы күшті және әлсіз үлестердің бірқалыпты алмасып келуін өлшем деп, ал ырғақ деген түсінік – музыканың әуенін бір уақытқа бағындыра отыра және оның дыбыс қатарын атаймыз.
Музыкалық шығармалардың жылдамдық қозғалысын екпін дейміз. Екпін белгілері негізгі үш топқа бөлінеді: жай, орташа, жылдам. Музыкадағы екпінді анықтау үшін итальян сөздері қолданылады.
Жай екпіндер:
Zargo – кең, еркін, жай
Zento – ақырын, созылыңқы
Adaqio – жай, маңғаздана
Grave – ауыр, салмақты, мұңды
Zarqietto – кең үнмен
Орташа екпіндер:
Andante – сабырмен, асықпай
Andantino – кішкене тезірек
Moderato – орташа, екпінмен
Sostenuto – ұстамды, байсалды
Allegretto – кішкене жайырақ
Allegro moderato – орташа, жылдам
Жылдам екпіндер:
Allegro – тез, жылдам
Vivo – шапшаң, тез
Vivace – Vivo- дан да шапшаң
Presto — өте жылдам
Prestissimo – жоғары дәрежеде жылдам.