ПСИХИКАЛЫҚ ДЕТЕРМИНИЗМ – барлық психикалық актілер мен көріністердің өзіндік себебі мен мағынасы оған әсер ететін бұрынғы факторлардан тәуелді дейтін біржақ- ты көзқарас. П.д. Фрейд ұсынған пси- хоаналитикалық әдістеменің негізгі ережесін құрайды. П.д. кездейсоқ, тіп- ті бірден ұғыныла да бермейтін таби- ғи құбылыстардың, мәселен ұйқы- ның, жабысқақ мінездің өзіндік се- бептері мен заңдылықтары бар, бі- рақ бұлар дер кезінде ұғынылмауы ықтимал. Адам нәрсенің кездейсоқ, бір-біріне қатыссыз көріністерін, кездейсоқ түсініктерді тізіп отыруы тиіс. Сонда ғана науқастың «көзінен тыс қалған», жаңа мазмұн аңғарылады, оны ойланбай-ақ психикалық күйді реттейтін түрткіге айналдыру- ға болады.