Адекватты ресурстарды ұсынуды қамтамасыз ету.
11. Мақсат. Екі жақты қаржылық, адамгершілік, қылыми, техникалық және технологиялық потенциялды КБР жүзеге асыру мақсатында нығайту керек.
11.1. Мақсаттық мәселе. Дамушы мемлекет болып табылатын тараптар, олардың Конвенция аясында өзінің міндеттерін пайдалан алуы үшін жаңа және қосымша қаржылай ресурстармен 20-шы бапқа сәйкес ұсынылады.
Қазастан Республикасы биоәртүрлілікті сақтау мен тұрақты пайдалану аймағында 5 приоритетті: биологиялық әртүрлілік туралы Конвенцияны, бүкіләлемдік мәдени және табиғи мұраны қорғау туралы Конвенцияны, жабайы аңдардың миграциялаушы түрлерін сақтау туралы Конвенцияны, сулы-батпақты мекендерді қорғау туралы Конвенцияларды, жоғалу қаупінде тұрған жабайы фауна мен флоралардың түрлерін халықаралық сату туралы Конвенцияны, мемлекетаралық келісім шарттарға қосылды, қол қойды, қолдады және/немесе ратификациялады.
МООС әріптестігінде қолжанылатын экологиялық басқарма жүйесін жетілдіру және Қазақстанда тұрақты дамытуды қолдау бойынша ПРООН-ның күш салуы нәтижесінде ҚР тұрақты дамыту бойынша Кеңес құрылған. 2006 жылда 2007-2024 жж. тұрақты дамуға Қазастанның өтуі туралы Конвнциясы қабылданды және өңделді, Парламентпен экологиялық кодекс қаылданды, МЭБП-мен бірлесе отырып кедейлікті қысқарту Бағдарламасы жүзеге асарылды, халықаралық экологиялық Конвенциясын іске асыру бағалауы аяқталған, осы Конвенциялардың аясында міндеттерді орындауда мемлекеттің потенциялын өсіру бойынша іс-шаралар жоспары құрылған.
Мемлкеттік бағдарламалар мен БҰҰ-ның даму бағдарламасының Қазақстан Республикасының Үкіметінің приоритетіне сәйкес «Қазақстан Ресубликасының тұрақты дамуына өтуінің Концепциясын жүзеге асыруға көмектесу» жобасы құрылған.
Биоәртүрлілікті сақтау бөлімінде УР Концепциясының приоритетін жүзеге асыру үшін келесі жобалар (ГЭФ) өңделген және орындалуда.
Суда жүзетін құстардың өмір сүру ортасы ретіндегі өзекті мағынаға ие сулы-батпақты мекендерді кешенді сақтау.
Қазастандағы табиғи өсу аймақтарындағы агро-биоәртүрлілікті сақтау.
Алтай-Саян экоаймағындағы биоәртүрлілікті тұрақты пайдалану және сақтау.
11.2. Мақсаттық мәселе. Дамушы мемлекеттер болып саналатын тараптар Конвенция аясында өзінің міндеттерін тиімді пайдалана алуы үшін 20-шы баптың 4-ші пунктіне сәйкес технология беріледі.
КБО аясында өзінің міндеттерін орындау үшін ҚР технологиясының қолжетімділігі мен берілуі бойынша ғылыми, техникалық және технологиялық потенциалдың дамуы бойынша шаралар қолданған.
2007-2012 жылдарға ғылымды дамытудың мемлекеттік бағдарламасы қабылданған. Премьер-Министр басқаратын, ғылымның ұйымдастырылуы мен басқару құрылымын жетілдіру мақсатында ВНТК статусы жоғарлатылған. Қазақстандық ғылым үшін приоритет ретіндегі, ВНТК мемлекеттерінің ғылыми потенциалы туралы халықаралық сарапшылардың ойын есепке ала отырып, нанотехнология және жаңа материалдар, биотехнологиялар, көмірсулы жіне таулы-металлургиялық секторларды және онымен байланысты сервисті сала үшін технологиялар, ядролық технологиялар және қайта қалпына келтірілетін энергетиканың технологиялары, ақпаратты ғарыштық технологиялар және басқа да бағыттарды бекітеді.
МОН ҚР ВБ-мен бірлесе қазақстандық ғылымның инвестициялық жұмылдыруды жоғарлатуын қарастыратын «Технологиялардың коммерциализациясы» жобасы құрылған. Бұл белгілі шетелдік ғалымдарды қатыстырумен, олардың орындалу мониторингімен, халықаралық ғылыми ортаға интеграциялаумен бірге, ресурстардың концентрациясымен бірге ғылыми-техникалық жобалардың тәуелсіз бағалануы.
Астана қаласында «Қазақстан Республикасының биотехнологиялық ұлттық оратылғы» ғылыми-зерттеу орталығы құрылған (ҚР Үкіметінің 2006 жылдың 31 наурызында №222 қаулысы).
ҚР Үкіметінің 2006 жылдың 3 мамырынан №363 қаулысы 2006-2008 жылдарға Қазақстан Республикасының биотехнологиялық ұлттық орталығын дамыту Концепциясы бекітілген.
ҚР Үкіметінің 2006 жылдың 15 маусымынан №554 қаулысы 2006-2008 жылдарда «Қазақстан Республикасындағы биотехнология бойынша кластерді қалыптастыру үшін қазіргі заманғы технологияларлы өңдеу» ғылыми-техникалық Бағдарламасымен бекітілген.
ҚОРЫТЫНДЫ
Бірнеше халықаралық келісімдердің (Конвенциялардың) қатысушысы бола тұра «Биологиялық әртүрлілік туралы», «Ең алдымен суда жүзетін құстардың өмір сүру ортасы ретінде халықаралық мәнге ие сулы-батпақты мекендерді сақтап қалу туралы» «Жабайы аңдардың көшіп-қонатын түрлерін сақтап қалу туралы», «Жоғалып кету қаупі бар жабайы фауна мен флораларлың түрлерінің халықаралық сатылымы туралы», «Мәдени және табиғи мұраны бүкіләлемдік қорғау туралы» қоршаған орта мен дамуы бойынша БҰҰ Конференциясының (РИО-92) орман шаруашылығының және т.б. принциптері туралы, Қазақстан мемлекетінің биоәртүрлілігін сақтау бойынша мақсаттық политиканы жүргізеді.
Соңғы жылдар ағымында қорғанышты мемлекеттік реттеуге ормандарды, жануарлар әлемін, ерекше қорғалатын табиғи аймақтарды тиімді пайдалану мен қайта қалпына келтіруге бағыталған ұлттық заңнамалы база қалыптастырылған.
Қазақстан БР БҰҰ-ның бір тұлғасы ретінде ұлттық және салалық Бағдарламалардың тығыз қарым-қатынасын, сонымен қатар биологиялық әртүрлілікті тиімді пайдалану және сақтау бойынша өзінің міндеттерін табысты орындауға арналған халықаралық Конвенциялар мен келісімдерді қарастырады.
2006-2008 жж ұлттық экономикалық тұрақты экологиялық қамтамасыз етілуге, мемлекеттік бизнестің және НПО жаңа экологиялық-тиімді саясатын өңдеуге сектораралық әріптестік қарым-қатынасты тереңдетуге бағытталған бірнеше мемлекеттік құралдарды қабылдады: ҚР тұрақты дамуына 2024 ж дейін өту Концепциясын, ҚР экологиялық кодексі, «Ерекше қорғалатын табиғи аймақтар туралы» ҚР заңы. Биоәртүрлілікті сақтау және табиғи ортаның ластану дәрежесін төмендетуге көмектесетін экологиялық халықаралық Конвенциялар ратификацияланған.
Қазақстанда биологиялық әртүрлілікті сақтау мақсатында биоәртүрліліктің объектілерінің жағдайы мен инвентаризациясын бағалау, қазіргі заманғы табиғи және антропогенді үрдістерді есепке ала отырып жасанды және зақымданған аймақтарда қайта қалпына келтірудің көмегімен ерекше қорғалатын табиғи аймақтардың торын кеңейту және табиғи популяцияның сирек түрлерін сақтау шаралары жүзеге асырылуда.
Картохенді хаттаманың ратификациясы генетикалық өзгерген ағзалар мен азық түліктерді трансшекаралы тасымалдаумен байланысты саланы Қазақстан шекарасында жүзеге асыру үшін мемлекеттердің жауапкершілігін арттыру оны мемлекетке алып келуін рұқсат ету бойынша шара қолдануға, тығыз халықаралық қарым-қатынас құруға, сонымен қатар зерттеу және ғылыми-техникалық қайта өңдеу жұмысында бірлесіп көмектесуді қоса, сонымен қатар биотехнология саласында ақпаратпен алмасуға рұқсат етеді.
Биологиялық әртүрлілікті, экологиялық білімді және ресурстарды тұрақты қолдануға көмектесуді сақтау бойынша сұрақтар халықаралық жобалар мен негізгі стратегиялық өқжаттарға енгізілген.
Экологиялық және ауыл шаруашылық бағытта ғылыми-зерттеу жұмыстары жүргізілуде.
Жалпылай алғанда, Қазастан биоәртүрлілікті сақтау аймағында халықаралық келісіимдер аясында өабылданған өзінің міндеттерін орындау бойынша шара қолдануда өзінің белсенділігін көрсетті.
Мемлекет берілген салада халықаралық техникалық көмектің нәтижесінде пайда тапты және оң әрекет көрсететін саясат пен жобаларды іске асырды.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ
http://www.oopt.kz – ҚР Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар сайты
http://www.ecoidea.kz – «EcoIDEA» өоғамдық қор сайты -Экологиялық белсенділікті арттыру агентствосы
www.greensalvation.org – «Жасыл қоғау» экологиялық қоғамның сайты
www.acbk.kz – Қазақстан биотүрлілігін сақтау Ассоциациясының сайты
www.ecomuseum.kz – «Қарағанды облтықыс Экологиялық Мұражайы» ҚБ сайты
www.ecoforum.kz – Қазақстанның мемлекеттік емес ұйымдарының экологиялық форумы
www.earthwire.org/kz — Қазақстанның экологиялық ақпараттары мониторингі
www.redbookkz.info – Қазақстанның Қызыл кітабы сайты
www.birds.kz – Қазақстан құстары туралы сайт
www.scwpkaz.kepter.kz – «Сібір тырнасы мен Азияның суда жүзетін басқа да құстарын сақтау үшін көш–қон маршруттары мен сулы–саздақ алқаптарды дамыту» Жобасы http://www.wetlands.kz –ПРООН/ГЭФ «Көшіп қонатын құстардың өмір сүру ортасы ретінде: үш аймақтық демонстрациясы, жаһандық маңызды сулы–сазды алқаптарды кешенді сақтау»
http://www.voda.kz –ПРООН/ГЭФ «Су ресурстарын интегралды басқару» Жобасы
http://www.altai-sayan.kz – Алтай-Саян экоаймағының Қазақстандық бөлігінің биологиялық түрлілігін тұрақты пайдалану мен сақтау Жобасының сайты проекта
www.econavigator.com/ibpp – «Қазақстанда табиғатты қорғау бағдарламаларын әзірлеу және іске асыруда қоғамдық қатысу әлеуетін арттыру» Жоспарының Web-log
http://www.climatesnc.kz – «Климаттың өзгеруі бойынша БҰҰ конвенциясы бойынша ҚР екінші ұлттық хабарламасын дайындау» ПРООН/ГЭФ жобасының сайты
www.carecnet.org – Орталық Азияның Аймақтық Экологиялық Орталығының сайты
Ресми мемлекеттік құрылым сайттары
http://www.government.kz – ҚР Мемлекетінің ресми порталы
http://www.eco.gov.kz– ҚР Қоршаған ортаны қорғау министрлігінің ресми сайты
http://www.minagri.kz – ҚР Ауылшаруашылық министрлігінің ресми сайты
http://www.nit.kz/fish — ҚР Ауылшаруашылық министрлігінің Балық шаруашылығы Комитетінің ресми сайты
http://www.stat.kz – ҚР статистика бойынша Агенствосының ресми сайты
http://www.meteo.kz – Қазгидромет сайты
Биотүрлілікті балансты пайдалану мен сақтау бойынша іс–әрекет жоспары мен Ұлттық стратегия. Алматы,1999 ж.
Қазақстан Республикасының ландшафтық және биологиялық түрлілігі. ПРООН, Алматы 2005.
Қазақстан Республикасының биологиялық түрлілігін балансты пайдалану мен сақтау бойынша Ұлттық есеп. Алматы, 1998
Қазақстандағы қоршаған орта мен тұрақты дамуы (Шолу). Алматы. (Қазақстан ПРООН басылымдарының сериясы).
Қазақстанның тұрақты дамуы мен қоршаған ортасын қорғау, ҚР статистика бойынша Агенствосы, Астана 2008 – 269 б.
«Қазақстан 2007жылы» Қазақстанның статистикалық жылдық ақпараты Астана 2008..
United Nations and Kazakhstan: 15 years of successful partnership. Astana, 2008.
Қазақстанның мыңжылдық даму мақсаттары.2007.
Экологиялық жұмыстың нәтижелігіне шолу. Қазақстан, екінші шолу, БҰҰ.
Нью-Йорк және Женева, 2008.
Биологиялық түрлілік туралы Қазақстан Республикасының төртінші ұлттық есебі.