1 тақырып. «Ел экономикасында құрылыстың орны және ролі»
1.Материалды өндіріс сала ретінде құрылыстың өзгешеліктері
2 Тақырып. «Құрылыстағы меншіктің формасы»
1.Құрылыста меншік құқының субъектілері
2.Азаматтармен заңды тұлғалардың меншік құқы
3 Тақырып. «Өндірістік байланыстың формасы»
1.Құрылыс өндірісін мамандандыру туралы негізгі түсінік
2. Құрылыс өндірісін шоғырлану (концентрация) туралы негізгі түсінік
3. Құрылыс өндірісін бірлестіру туралы негізгі түсінік
4. Құрылыс өндірісін септеу туралы негізгі түсінік
4 Тақырып. «Құрылыстағы инвестициялардың экономикалық тиімділігі»
1.Инвестициялық қызмет туралы негізгі түсінік
5 Тақырып. «Құрылыстағы баға қалыптастыру және сметалық іс»
1. Құрылыста баға түзудің спецификалық ерекшеліктері
2. Сметалық тікелей шығындар
3. Сметалық «норма» және сметалық «норматив» ұғымдары. Сметалық мөлшерлеу
4. Жергілікті (оқшаулап шектелген) сметалар мен жергілікті сметалық есебін жасаудың нұсқауы
6 Тақырып. «Құрылыс нарығы»
1. Құрылыс нарықтың ерекшеліктері
2. Лизинг және жалға алудың айырмашылығы, негізгі ұғымдар
3. Құрылыста бәсекелестік пен бәсеке тудырушы факторлар
7 Тақырып. «Инвестициялық – құрылыс қызметті реттеу»
1. Экономиканы мемлекеттік реттеу (ЭМР)
2. Құрылыста кәсіпкерлік қызметті монополияға қарсы реттеу
8 Тақырып. «Кәсіпорын нарық экономикалық субъект ретінде»
1. «Кәсіпорны» және «кәсіпкерлік» ұғымдары
2. Акционерлік кәсіпорындары
3. Құрылыс (өндірістік) кооперативтер
9 Тақырып. «Құрылыстағы өндірістік қорлар»
1. Негізгі өндірістік қордың құрамы мен құрылымы
2. Негізгі қордың тозуы
3. Негізгі қордың моральдық тозуы
4. Негізгі қордың физикалық тозуы
5. Еңбек өнімділігін өлшеудің тәсілі
10 Тақырып. «Құрылысты материалды-техникалық қамтамассыздандыру»
1. Логистика ұғымы
11 Тақырып. «Құрылыс ұйымдардың экономикасы»
1. Құрылыстағы мекемелердің ұйымдастырушылық құрылымы
2. Құрылыс монтаждау жұмыстардың жоспарлық өзіндік құны
3. Құрылыс-монтаждау жұмыстарының фактілі өзіндік құны
4. Есеп-қисаптың (бухгалтерлік есептің) негізі, негізгі есептері мен принциптері
5. Есеп-қисапты орындаудың негізгі ережелері
6. Құрылыста есеп-қисапты ұйымдастырудың ерекшеліктері
7. Салықтандырудың теория негіздері
2 деңгей (6 балл)
1 тақырып. «Ел экономикасында құрылыстың орны және ролі»
1.Құрылыстың жалпы өзгешеліктері
2 Тақырып. «Құрылыстағы меншіктің формасы»
1.Құрылыста мемлекеттік меншіктің құқы
2.Құрылыс кешенінде мемлекеттік кәсіпорындарын жекешелендірудің тәсілдері мен реттілігі
3 Тақырып. «Өндірістік байланыстың формасы»
1.Шаруашылық субъектілерді топтарға біріктірудің артықшылықтары мен
кемшіліктері
4 Тақырып. «Құрылыстағы инвестициялардың экономикалық тиімділігі»
1.Инвестициялардың тиімділігін анықтаудың негізгі принциптері
5 Тақырып. «Құрылыстағы баға қалыптастыру және сметалық іс»
1. Құрылыстың құнының құрылымы
2. Жұмыс өндірісінің шығындары
3. Сметалық пайда
4. Жергілікті (оқшаулап шектелген) сметалар мен жергілікті сметалық есебін жасауға бастапқы құжаттар
6 Тақырып. «Құрылыс нарығы»
1. ҚР кәсіпкерлік қызметтің түрлері
2. Лизингтің негізгі субъектілері
3. Бәсеке тудыруға әсер ететін сыртқы факторлар
7 Тақырып. «Инвестициялық – құрылыс қызметті реттеу»
1. Экономиканы мемлекеттік реттеу тәсілдерінің үш тобы
2. Құрылыс ұйымдарының қызметін диверсификациялау
8 Тақырып. «Кәсіпорын нарық экономикалық субъект ретінде»
1. Жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің қалыптастыру ерекшеліктері
2. Құрылыс мекемелердің классификациясы
9 Тақырып. «Құрылыстағы өндірістік қорлар»
1. Негізгі өндірістік қордың құрамы мен құрылымы
2. Негізгі қордың тозуы
3. Негізгі қордың моральдық тозуы
4. Негізгі қордың физикалық тозуы
5. Еңбек өнімділігін өлшеудің тәсілдері
10 Тақырып. «Құрылысты материалды-техникалық қамтамассыздандыру»
1. Материалды – техникалық ресурстармен қамтамасыз етудің формалары мен тәсілдері
11 Тақырып. «Құрылыс ұйымдардың экономикасы»
1. Құрылыстағы мекемелердің өндірістік құрылымы
2. Құрылыс мекеменің түсімі (пайдасы)
3. Құрылыстың рентабельділігі
4. Есеп-қисаптың мәні және тәсілі
5. Аудит және ревизияның айырмашылығы
6. Құрылыстағы салықтар мен жинақтар
7. ҚР салық жүйесінің принциптері
3 деңгей (8 балл)
1 тақырып. «Ел экономикасында құрылыстың орны және ролі»
1.Күрделі құрылыста құрылыстың ұйымдастырушылық түрлері
2 Тақырып. «Құрылыстағы меншіктің формасы»
1.Қазақстан тәжірибесінде жекешелендірудің негатив салдары
3 Тақырып. «Өндірістік байланыстың формасы»
1.Құрылыста мамандандырудың екі түрі
2.Қаржылық-өнеркәсіп топтардың топтасу негіздері
4 Тақырып. «Құрылыстағы инвестициялардың экономикалық тиімділігі»
1.Әр уақытта болған шығындарды инвестициялық жобалардың тиімділігінде есепке алу
5 Тақырып. «Құрылыстағы баға қалыптастыру және сметалық іс»
1. Құрылыс – монтаждау жұмыстарының сметалық құнының құрылымы
2. Құрылыстың сметалық үстеме шығындары
3. Баға түзудің сметалық мөлшерлер жүйесі
4. Құрылыстың келісімді бағасы
6 Тақырып. «Құрылыс нарығы»
1. Құрылыстағы мердігерлік саудалар
2. Лизингтің түрлері
3. Жалға алу және құрылыста оның қажеттілігі
4. Бәсеке тудыруға әсер ететін ішкі факторлар
7 Тақырып. «Инвестициялық – құрылыс қызметті реттеу»
1. Инвестициялық –құрылыс сферасын мемлекеттік реттеу
2. Құрылыс кешенінде кризиске қарсы басқару
8 Тақырып. «Кәсіпорын нарық экономикалық субъект ретінде»
1. Акционерлік қоғамдардың қалыптастыру ерекшеліктері
2. Шаруашылық серіктестіктер мен құрылыстағы қоғамдар
3. Шағын кәсіпорындар
4. Өнеркәсіптердің сыртқы ортасының негізгі факторлары
9 Тақырып. «Құрылыстағы өндірістік қорлар»
1. Негізгі қордың құрамы
2. Негізгі қорды тиімді пайдалануды жоғарлату резервтері
3. Айналым қордың құрамы
4. Құрылыста еңбек ақы төлеудің тарифтік жүйесі
5. Еңбек өнімділігін жоғарлатудың резервтері
10 Тақырып. «Құрылысты материалды-техникалық қамтамассыздандыру»
1. Құрылыста материалды-техникалық қамтамасыз етуді ұйымдастыру жүйесіндегі логистика
11 Тақырып. «Құрылыс ұйымдардың экономикасы»
1. Құрылыста стратегиялық жоспарлау
2. Құрылыста пайданың түрлері
3. Аудиториялық қызметті жүргізудің негізгі принциптері
4. Салықтардың классификациясы
5. Құрылыс мекемелерінен төленетін негізгі салықтар
4 деңгей (8 балл)
1 тақырып. «Ел экономикасында құрылыстың орны және ролі»
1.Құрылыстың арнайы ерекшеліктері
2 Тақырып. «Құрылыстағы меншіктің формасы»
1.Қазақстан тәжірибесінде жекешелендірудің этаптары
3 Тақырып. «Өндірістік байланыстың формасы»
1.Құрылыс өндірісін мамандандыру
2.Холдингтер және холдинг компаниялар
4 Тақырып. «Құрылыстағы инвестициялардың экономикалық тиімділігі»
1.Құрылыстағы уақыт факторы
5 Тақырып. «Құрылыстағы баға қалыптастыру және сметалық іс»
1. Құрылыста баға қалыптастыру
2. Құрылыстың толық бағасы (құны)
3. Сметалық өзіндік құны
4. Құрылыстың сметалық құжаттамасы
5. Құрылыс өнімінің құнын анықтауға қолданылатын негізгі тәсілдері
6 Тақырып. «Құрылыс нарығы»
1. Құрылыста мердігерлік саудаларды өткізудің процедурасы
2. Құрылыстағы лизинг
3. Құрылыстың инфрақұрылымы
4. Құрылыстағы келісімдік қатынастар
7 Тақырып. «Инвестициялық – құрылыс қызметті реттеу»
1. Құрылыс кешенінде өнеркәсіптердің қызметін лицензиялау
2. ҚР монополияға қарсы заңы
8 Тақырып. «Кәсіпорын нарық экономикалық субъект ретінде»
1. Түрлі меншіктері бар мекемелер мен фирмалардың бірлестері – консорциумдар, ассоциациялар, концерндер, қорлар
2. Құрылыс кешеніндегі логистика жүйелері
3. Мемлекеттік унитарлық кәсіпорындар
4. Өнеркәсіптердің ішкі ортасының негізгі факторлары
9 Тақырып. «Құрылыстағы өндірістік қорлар»
1. Негізгі қордың классификациясы және құрылымы
2. Негізгі қордың амортизациясы
3. Айналым қорды пайдаланудың тиімділігін анықтау
4. Құрылыстағы еңбек ресурстары
5. Еңбек өнімділікті бағалау
6. Еңбек нарығын реттеуде мемлекеттің қатысуы
10 Тақырып. «Құрылысты материалды-техникалық қамтамассыздандыру»
1. Құрылыстың материалды –техникалық ресурстарының құрамы
11 Тақырып. «Құрылыс ұйымдардың экономикасы»
1. Құрылыстағы маркетинг
2. Пайданы бөлу
3. Құрылыстағы аудит
4. Аудиторлық жұмыстың тәсілдері
5. ҚР салық жүйесі
5 деңгей (12 балл)
1. Құрылыс компанияның негізгі қорды пайдаланудың жалпы тиімділігін анықтаңыз. Негізгі өндірістік қордың ортажылдық құны 83000 мың теңге, айналым қаржының ортажылдық құны 2100 мың теңге, тапсырған жұмыстардан түскен пайда 1350 мың теңге.
2. Есепті жылы құрылыс-жинақтау жұмыстарында және көмекші өндірісте бір жұмысшының өнімділігі 3733717,5 тең. шамасында қарастырылған; орындалуы 102% құрады. Жоспарлы жылда өнімділіктің шамасы 4066425,00 тең. Есепті жылдың орташа бір айлық еңбек ақысы 55451,25 тең., жоспарлы жылда — 59887,35 тең.
Өнімділік пен еңбек ақы арасындағы өсу ырғақтығының қатынасын анықтау қажет.
3. «Алға» құрылыс компанияның бір жылда орындайтын құрылыс монтаждау жұмыстарының көлемі 15млн.теңге құрайды. Жоспарланған өзіндік құнның өлшемі 14,5 млн.теңге. Осы жылы ҚМЖ-дың өзіндік құнын төмендету 10% мөлшерде жоспарлануда. Өзіндік құнды төмендетудің жалпы өлшемін анықтау қажет.
4. Келесі мәліметтер бойынша құрылыс материалдар өнім өндірістің өзіндік құнын жоспардан артық төмендетуді анықтаңыз:
зауыт шығарған өнімнің көтерме бағасы – 5,8 млн. теңге
өзіндік құнды төмендетудің тапсырмасы – 10%
өткізген өнімнің шын мәніндегі өзіндік құны – 5,1 млн. теңге
5. Төлеби ауданының Жоғары-Қасқасу ауылында салынатын 198 оқушыға арналған орта мектептің құрылысының ҚМЖ-ның сметалық өзіндік құнын анықтаңыз. Тікелей шығындардың құны 17025,375 мың теңге, үстеме шығындардың құны 3217,244 мың тең, жоспарланбаған шығындардың құны 1214,557 мың теңге.
6.Жылдың басында акционерлік құрылыс компанияның негізгі өндірістік қорының баланстық құны 754082 мың.теңге құрады. Осы жылда келесі өзгерістер болды: наурыз айында көтерме бағасы 21400 мың. теңге құрайтын автопогрузчик сатылып алынды, қырқүйек айында сметалық құны 2400 мың.теңге жинақтау цех ғимараты іске қосылды, тамызда басқа компанияға құны 10200 мың.теңге механизмдер аударылды.
Есептеу қажет : а) автопогрузчикті құрылыс объектісіне жеткізудің шығындарын көтерме бағасынан 7% қабылдап, оның толық бастапқы (баланстық) құнын; б) құрылыс компанияның негізгі өндірістік қорының ортажылдық баланстық құнын.
7. Экскаватордың бастапқы құны 19900 мың.теңге; пайдаланған мерзімі 5 жыл; бір жылдық амортизацияның нормасы 17,7 %. Экскаватордың қалдық құнын анықтау қажет.
8. «Ай строй» ЖШС-тің өндірістік-шаруашылық қызметінің көрсеткіштері келесі: бір жылда орындалатын құрылыс жұмыстарының сметалық құны 3698 млн. теңге; негізгі өндірістік қорының құны жылдың басында — 194 млн. теңге. Маусым айында құны 40 млн. теңге қор түсетіні жоспарланады, қазанда – 70 млн. теңге қор жойылады. Қордың белсенді бөлігі жалпы қордың құнынан 65% құрайды. Жоспарланған жылда жұмысшылардың саны 200 адам.
Анықтау қажет: а) қордың ортажылдық баланстық құнын; б) ортажылдық қор қайтарымдылығын; в) құрылыстың механизациямен жабдықтау дәрежесін; г) еңбектің механизациялау дәрежесін.
9. Құрылыс компанияда жылдың басында негізгі қордың құны 95000 мың.тенге болды. Бір жылдың ішінде 25000 мың. теңге көлемінде физикалық және моралдық тозуына байланысты ескірген қор жойылды. Бір жылда орындалған құрылыс-монтаждау жұмыстарының көлемі 800000 мың. теңге құрады. Жұмысшылардың ортажылдық тізімі бойынша саны — 300 адам. Құрылыс ұйымның қор қайтарымдылығын, қор сиымдылығын және жұмысшылырдың қормен жабдықталуын анықтау қажет.
10. Өндіріс ғимаратының құрылысына 100 млн. доллар инвестиция аванс ретінде жіберілді, машиналар мен жабдықтарды сатып алуға 80 млн. доллар, жартылай фабрикат пен шикізатпен қамтамасыз етуге 15 млн. доллар, отын мен жанар майға 5 млн. доллар, жұмысшылардың жалақысына 40 млн. доллар. Негізгі және айналым капиталының құнын анықтаңыз.
11. Келесі мәліметтер бойынша есепті жылдың айналым қорының айналым саны мен бір айналымның ұзақтығын анықтау қажет, мың. теңге:
Өнім өндірісінің көлемі 15400
Айналым қордың қалдығы:
есепті жылдың 1-ші қаңтарында 1226
1 сәуірде 1532
1 шілдеде 1143
1 қазанда 1346
жоспарланған жылдың 1 қаңтарында 1354
12. Келесі мәліметтер бойынша құрылыс компанияның айналым қорының айналымының жеделдету себебіне байланысты істен босатылған айналым қаржының жиынтығын анықтау қажет. Орындалған ҚМЖ-нің көлемі 45000 мың теңге. Жоспар бойынша айналым қордың айналым ұзақтығы 150 күн, шын мәнінде 140 күн. Есепті мерзімнің күн саны Т=360 күн
13. Құрылыс компанияның бір жылдық айналым қорының мәліметтері кестеде келтірілген:
Айналым қордың түрлері
Өндіріс запастары, мың теңге 4731
Орындалмаған ҚМЖ көлемі, мың теңге 14373
Болашақ мезгілдің шығындары, мың теңге 3
Орындалған ҚМЖ-нің көлемі, мың теңге 25330
Анықтап, анализ жасаңыз: а) айналым қордың құрылымын (%);
б) қор сиымдылығының көрсеткішін
14. Келесі мәліметтер бойынша құрылыс компанияның айналым қорын тиімді пайдаланудың көрсеткіштерін анықтау қажет: бір жылдық орындалған ҚМЖ көлемі 3600 мың теңге. Ортажылдық айналым қорының қалдығы 2100 мың теңге.
15. Автомобиль жолдарын жөндетін құрылыс компанияның бір жылда орындаған құрылыс-монтаждау жұмыстарының көлемі 129000 мың. теңге. Норма бойынша айналым қордың бір айналымының ұзақтығы 104 күн, шын мәнінде 97 күн құрады. Айналым қорды тиімді пайдалану нәтижесінде қанша айналым қор босатылды?
16. Келесі мәліметтерді қолдана отырып айналым қордың құрылымын анықтаңыз: негізгі материалдар 12000 мың. теңге, түзілістер және бөлшектер 12900 мың теңге, құны төмен және тез тозатын заттар 11900 мың. теңге, көмекші материалдар және отын 1420 мың. теңге, болашақ мезгілдегі шығындар 1400 мың. теңге, бітпеген құрылыс жұмыстары 116000мың. теңге, ақшалы қаражат 15700 мың теңге.
17. Есепті жылы құрылыс-монтаждау мекемесі 826400 мың.теңге көлемінде ҚМЖ орындады; өзіндік құнды төмендету жоспар бойынша- 3%, шын мәнінде – 3,5%; төленетін компенсацияның жиынтығы 8700 тыс.тенге.
Анықтау қажет: орындалған жұмыстарды өткізуден түскен сметалық, жоспарлық, фактілі және жоспардан артық пайданы.
18. Бір жылдық жоспар бойынша орындалатын ҚМЖ-ның көлемі 242004 мың. теңге, фактілі – 255480 мың. теңге; жоспарлы пайда- 24006 мың.теңге, фактілі – 25004 мың. теңге.
Жоспардан артық пайданы және жұмыстарды артығымен орындаудан түскен пайданы анықтау қажет.
19. Құрылыс компания тауарлы құрылыс өнімді 6250 млн. теңге көлемінде өткізді, ол өнімнің шын мәніндегі (фактілі) құны 4250 млн. теңге; тапсырыс берушілерден құрылыстың сметалық құнынан тыс түскен компенсация 580 мың. теңге; басқа операциялардың зияны 420 мың. теңге құрады.
Есептеу қажет: а) орындап өткізілген жұмыстардың рентабельдігін; б) құрылыс компанияның барлық шаруашылық әрекетінің рентабельдігін.
20. Құрылыс компанияның есепті жылы негізгі қорға жасалған инвестициясы 1,5 млн. теңге, айналым қаржының өсуі 0,5 млн. теңге құрады. Өткен жылда түскен пайда 1,3 млн. теңге, ал есепті жылы 1,6 млн. теңге болды. Анықтау қажет: күрделі қаржының жалпы тиімділігін және орнын толтыру мерзімін.
21. Құрылыс-монтаждау компанияның жабдықтар мен машина қуатын күшейтуге қажетті күрделі қаржының жалпы тиімділігін анықтаңыз. Тозуына байланысты механизация құралдарын жаңартуға 420 млн. теңге, машина паркін толтыруға 280 млн. теңге қаржы бөлінді. Осы инвестицияның есебінен алынған машиналар мен орындайтын жұмыстардың көлемі 1,5 млрд. теңге, осы жұмыстардың өзіндік құны 1,3 млрд. теңге жоспарлануда.
22. 280 орындық балабақша құрылысына жіберілген күрделі қаржының орнын толтыру мерзімін анықтаңыз. Құрылыс компанияның негізгі және айналым қорына инвестицияланған күрделі қаржының көлемі 64000 мың теңге құрады. Түскен табыстың көлемі 58000 мың теңге. Күрделі қаржының тиімділігінің мөлшерлік коэффициенті =0,12.
23. Өнім қуаттылығы 40 мың бұйым шығаратын зауытты реконструкциялаудың тиімділігін анықтау қажет. Реконструкцияның құны 100 млн.теңге. Бірлік өнімнің өзіндік құны 3500 ден 3100 теңгеге төмендейді. =0,12 тең.
24. Құрылыс-монтаждау компанияның өнеркәсіптік базасын дамытуға жоспар бойынша 30 млн. теңге күрделі қаржы қарастыруда. Өткен жылда түскен пайданың жиынтығы 5,7 млн. теңге, ал келесі жылда оның көлемі 9,9 млн. теңге жоспарлануда. Күрделі қаржының экономикалық тиім
ділігінің мөлшерлік коэффициенті =0,12, сәйкес оның қайтарылу мерзімі =8,3 жыл.
Жоспарланған күрделі қаржының инвестициясы тиімді ме?
25. Құрылыс компанияның негізгі қорды пайдаланудың жалпы тиімділігін анықтаңыз. Негізгі өндірістік қордың ортажылдық құны 83000 мың теңге, айналым қаржының ортажылдық құны 2100 мың теңге, орындалған жұмыстардан түскен пайда 1350 мың теңге.