ЖАМБЫЛ ОБЛЫСЫ ӘКІМДІГІ БІЛІМ БАСҚАРМАСЫНЫҢ
ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАБИНЕТІ
10-сынып
(қоғамдық-гуманитарлық бағыт)
Қазақ әдебиеті
Жиынтық бағалау тапсырмаларының жинағы
ТАРАЗ 2020
Баспаға Жамбыл облысы әкімдігінің білім басқармасы оқу-әдістемелік кабинетінің Әдістемелік кеңесінің шешімімен ұсынылған ( хаттама №5, «24» желтоқсан 2020ж.)
Пікір жазғандар:
Т.А.Мұқашев – М.Х.Дулати атындағы Тараз мемлекеттік университетінің «Филология және журналистика» кафедрасының доценті.
С.О.Құлбарақ – М.Х.Дулати атындағы Тараз мемлекеттік университетінің «Дулатитану» ғылыми-зерттеу орталығының директоры, ф.ғ.к., доцент.
Редакция алқасы:
Ш.А.Усерова – Жамбыл облысы әкімдігінің білім басқармасы оқу-әдістемелік кабинетінің басшысы, төрайым; Б.Х.Тажибаев – облыстық оқу-әдістемелік кабинеті басшысының орынбасары, төрайымның орынбасары; А.Н.Иманбекова – Тараз қаласы физика-математика бағытындағы Назарбаев Зияткерлік мектебінің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі, сарапшы; Ш.М.Жамалбекова – облыстық оқу — әдістемелік кабинетінің «Білім үдерісін ақпараттық-әдістемелік қамтамасыз ету» бөлімінің жетекшісі, редактор; А.Нұрмолдаева – облыстық оқу-әдістемелік кабинетінің әдіскері, техникалық корректор.
З.А.Усенбаева, М.М.Панеева, М.Т.Аяганова – «Жиынтық бағалау тапсырмаларының жинағы» 10-сынып, «Қазақ әдебиеті» (қоғамдық-гуманитарлық бағыт) – Тараз, 2020. – 101 бет.
Қазақ әдебиеті пәнінен 10-сыныптың қоғамдық- гуманитарлық бағытына арналған жиынтық бағалау тапсырмаларының жинағы жалпы білім беретін мектеп мұғалімдеріне, мектеп әкімшілігіне, білім беру бөлімінің әдіскерлеріне, критериалды бағалау бойынша мектеп, өңірлік үйлестірушілеріне арналған. Білім алушылардың бөлім/ортақ тақырып және тоқсан бойынша жоспарланған мақсаттарды меңгеру деңгейін тексеруге мүмкіндік береді. Тапсырмалар білу,түсіну, анализ және интерпретация, бағалау мен салыстыру дағдыларын қалыптастырып, өмірдегі жағдаяттарға өз көзқарасын білдіре алуына негіз болады.
© Жамбыл облысы әкімдігі білім
басқармасының оқу-әдістемелік кабинеті
Тараз қ. 2020
55
МАЗМҰНЫ
1-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар
«Өлең – сөздің патшасы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау …………………………………………….6
«Өлең – сөздің патшасы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау…………………………………..10
2-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар
«Прозадағы көркем ой» бөлімі Жүсіпбек Аймауытов «Ақбілек» романы бойынша жиынтық бағалау…………………………………………………………………………………… 20
«Прозадағы көркем ой» бөлімі Ә.Кекілбаев «Аңыздың ақыры» повесі бойынша жиынтық бағалау………………………………………………………………………………….. 23
3-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар
«Аңызбен өрілген көркем сөз» бөлімі М. Мағауин «Шақан шері» романы бойынша жиынтық бағалау…………………………………………………………………………………… 39
«Аңызбен өрілген көркем сөз» бөлімі Ш.Айтматов «Алғашқы ұстаз» повесі, Ұ.Есдәулетов «Біз түркілерміз» шығармалары бойынша жиынтық бағалау……………………………………………..42
4-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар
«Заман, дәуір тұлғасы» бөлімі Қ.Жұмаділов «Тағдыр» романы бойынша жиынтық бағалау……………………………………………………………………………………………………………………………..52
«Заман, дәуір тұлғасы» бөлімі «Шахмардан Құсайыновтың Томирис» драмасы, Ш.Мұртазаның «Тәуекел той» әңгімесі бөлімі бойынша жиынтық бағалау……………. 55
1-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар………………………………………….59
2-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар………………………………………….69
3-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар………………………………………….79
4-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар………………………………………….89
Қорытынды ……………………………………………………………………………………………………………………..99
Пайдаланған әдебиет ………………………………………………………………………………………………………100
КІРІСПЕ
Жинақ «Орта білім берудің (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім беру мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына», «Оқу бағдарламасына», «Оқу жоспарына», «Негізгі орта және жалпы орта білім беретін мектеп мұғалімдеріне арналған критериалды бағалау бойынша нұсқаулыққа», «Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырмалар жинағына», «Жиынтық бағалауға арналған әдістемелік ұсыныстарға» негізделіп дайындалған.
Республикасының «Білім туралы Заңы (24.11.2015 жылы берілген өзгерістер мен толықтыруларымен).
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 23 тамыздағы №1080 қаулысымен бекітілген «Орта білім берудің (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім беру) мемлекеттік жалпыға міндетті стандартты». «Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2012 жылғы 8 қарашадағы №500 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2014 жылғы 25 ақпандағы №61 бұйрығымен бекітілген бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспарлары. «Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі №115 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2015 жылғы 18 маусымдағы №393 бұйрығымен бекітілген жалпы білім беретін пәндердің үлгілік оқу бағдарламалары.
«Жиынтық бағалау тапсырмаларының жинағы» әдістемелік құралы мұғалімге 6-сынып білім алушыларына «Қазақ тілі мен әдебиеті» пәні бойынша жиынтық бағалауды жоспарлау, ұйымдастыру және өткізуге көмек құралы ретінде құрастырылған. Әдістемелік жинақ 6-сынып «Қазақ тілі мен әдебиеті» пәні бойынша ұзақ мерзімді оқу бағдарламасы негізінде дайындалған.
Бөлім бойынша жиынтық бағалаудың тапсырмалары мұғалімге білім алушылардың тоқсан барысында меңгерген білім, білік және дағдыларды анықтауға бағытталған. Тоқсандық жиынтық бағалау оқу жоспарындағы тоқсан ішіндегі меңгеруге тиісті оқу мақсаттарына жету деңгейін тексереді.
Әдістемелік құралда бөлім бойынша жиынтық бағалауды өткізуге арналған бағалау критерийлері мен дескрипторлары бар тапсырмалар ұсынылған. Дескрипторлары мен баллдары бар тапсырмалар ұсыныс түрінде берілген.
Әдістемелік ұсыныстарды дайындау барысында ресми интернет сайттағы қолжетімді ресурстар (суреттер, фотосуреттер, мәтіндер, аудио және бейнематериалдар) қолданылды.
1- ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
«Өлең – сөздің патшасы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
І нұсқа
Оқу мақсаты 10.2.2.1 шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын айқындау;
10.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін талдау.
Бағалау критерийі Білім алушы
• Авторлық идеяны өмірмен байланыстырады;
• шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін талдайды.
Ойлау дағдыларының
деңгейі Қолдану
Орындау уақыты 20-25 минут
1-апсырма. «Сегіз аяқ» өлеңіндегі автор идеясын бүгінгі өмір шындығымен байланыстырыңыз. Мәселеге қатысты өз ойыңызды білдіріңіз.
№ Автор идеясы Өмір шындығы Пікіріңіз
2-тапсырма. «Қалың елім, қазағым, қайран жұртым» өлеңіндегі көркемдегіш құралдардың қызметін ажыратыңыз
№ Көркемдегіш құралдар Мысал Қолданысы
1
Бағалау критерийлері Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Авторлық идеяны өмірмен байланыстырады.
1 авторлық идеяны анықтайды; 1
бүгінгі өмір шындығымен байланыстырады; 1
өз ойын білдіреді; 1
Шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін талдайды. 2 шығармадан көркемдегіш құралды анықтайды; 1
1
1
мысал келтіреді; 1
1
1
көркемдегіш құралдардың қолданысына талдау жасайды.
1
1
1
Барлық балл 12
«Өлең – сөздің патшасы» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)
Білім алушының аты-жөні____________________________________________________________________________________________
Бағалау критерийі Оқу жетістігі деңгейі
Төмен Орта Жоғары
Авторлық идеяны өмірмен байланыстырады.
Авторлық идеяны табуда, шығарма идеясының өмірмен байланысын анықтауда, дәлелдер келтіруде қиналады.
Авторлық идеяны табуда, шығарма идеясының өмірмен байланысын анықтауда, дәлелдер келтіруде қателіктер жібереді.
Авторлық идеяны табады, шығарма идеясының өмірмен байланысын анықтайды, дәлелдер келтіреді.
Шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін талдайды. Шығармадан көркемдегіш құралды анықтап,мысал келтіруде, көркемдегіш құралдардың қолданысына талдау жасауда қиналады.
Шығармадан көркемдегіш құралды анықтап,мысал келтіруде, көркемдегіш құралдардың қолданысына талдау жасауда қателеседі.
Шығармадан көркемдегіш құралды анықтап, мысал келтіреді, көркемдегіш құралдардың қолданысына талдау жасайды.
«Өлең – сөздің патшасы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
ІІ нұсқа
Оқу мақсаты 10.2.2.1 шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын айқындау.
Бағалау критерийі Білім алушы
• Авторлық идеяны өмірмен байланыстырады.
Ойлау дағдыларының
деңгейі Қолдану
Орындау уақыты 20-25 минут
1-тапсырма
1. «Қалың елім, қазағым, қайран жұртым» өлеңіндегі кейіпкерді анықтау арқылы лирикалық кейіпкер туралы пікір білдіріңіз, көңіл күйін сараптаңыз.
Лирикалық кейіпкер Үзінді Көңіл-күйі Пікір
2. Лирикалық қаһарманның жаңа идея мен бағыттарға қосқан үлесін анықтаңыз
Өлеңнен үзінді Түсі-немін
Анықтай-
мын Байла-
нысты-
рамын Ықпал етемін Сенемін
Жақсы менен жаманды айырмадың,
Бірі қан, бірі май боп енді екі ұртың.
Көрсе қызар келеді байлауы жоқ,
Бір күн тыртың етеді, бір күн — жыртың.
Бірлік жоқ, береке жоқ, шын пейіл жоқ,
Сапырылды байлығың, баққан жылқың.
Баста ми, қолда малға талас қылған,
Күш сынасқан күндестік бұзды-ау шырқың.
Бағалау критерийлері Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Авторлық идеяны өмірмен байланыстырады
1-2
Авторлық идеяны анықтайды; 1
шығармадағы лирикалық кейіпкерді анықтайды; 1
үзіндімен мысал келтіреді; 1
көңіл-күйін сипаттайды; 1
өз ойын білдіреді; 1
авторлық идеяны анықтайды; 1
лирикалық қаһарманның қосқан үлесін анықтайды. 1
Барлық балл 7
«Өлең – сөздің патшасы» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)
Білім алушының аты-жөні____________________________________________________________________________________________
Бағалау критерийі Оқу жетістігі деңгейі
Төмен Орта Жоғары
Авторлық идеяны өмірмен байланыстырады
Авторлық идеяны табуда, шығарма идеясының өмірмен байланысын анықтауда, дәлелдер келтіруде қиналады.
Авторлық идеяны табуда, шығарма идеясының өмірмен байланысын анықтауда, дәлелдер келтіруде қателіктер жібереді.
Авторлық идеяны табады, шығарма идеясының өмірмен байланысын анықтайды, дәлелдер келтіреді.
«Өлең – сөздің патшасы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
І нұсқа
Оқу мақсаты 10.3.2.1 көркем шығармадағы көтерілген мәселелердің жаңашылдығына сыни тұрғыдан баға беру;
10.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау.
Бағалау критерийі Білім алушы
• Көтерілген мәселелерді анықтап, жаңашылдығына сыни тұрғыдан баға береді.
•Көркем шығармадағы кейіпкерлерден типтік образды анықтайды.
Ойлау дағдыларының
деңгейі Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты 20-25 минут
Тапсырмалар
1. Шығармада көтерілген мәселелерді анықтаңыз, жаңашылдығын 4 сөйлеммен түсіндіріңіз.
Пікір
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Дәлел
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Мысал
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Қорытынды.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. «Ескендір» поэмасындағы кейіпкерлерге мінездеме беріңіз. Кейіпкерлер бойындағы ерекше қасиеттерді жинақтап, шығармадан мысал келтіріңіз.
Кейіпкерлер Мінездеме Ерекше қасиеті Іс-әрекеті
Бағалау критерийлері Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Көтерілген мәселелерді анықтап, жаңашылдығына сыни тұрғыдан баға береді 1 Көтерілген мәселені анықтайды; 1
пікірін білдіреді; 1
дәлелдер келтіреді; 1
себебін түсіндіреді; 1
қорытынды жасайды; 1
Көркем шығармадағы кейіпкерлерден типтік образды анықтайды. 2 кейіпкерлерге мінездеме береді; 1
1
ерекше қасиетін анықтайды; 1
1
шығармадан іс-әрекетіне мысал келтіреді. 1
1
Барлық балл 11
«Өлең – сөздің патшасы» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)
Білім алушының аты-жөні______________________________________
Бағалау критерийі Оқу жетістігі деңгейі
Төмен Орта Жоғары
Көтерілген мәселелерді анықтап, жаңашылдығына сыни тұрғыдан баға береді Шығармада көтерілген мәселелерді анықтап, жаңашылдығын 4 сөйлеммен түсіндіруде қиналады.
Шығармада көтерілген мәселелерді анықтап, жаңашылдығын
4 сөйлеммен түсіндіруде қателіктер жібереді.
Шығармада көтерілген мәселелерді анықтайды, жаңашылдығын
4 сөйлеммен түсінік береді.
Көркем шығармадағы кейіпкерлерден типтік образды анықтайды. Кейіпкерлерге мінездеме беріп, ерекше қасиетін анықтауда, шығармадан іс-әрекетіне мысал келтіру барысында қиналады.
Кейіпкерлерге мінездеме беріп, ерекше қасиетін анықтауда, шығармадан іс-әрекетіне мысал келтіру барысында қателеседі. Кейіпкерлерге мінездеме береді, ерекше қасиетін анықтайды, шығармадан іс-әрекетіне мысал келтіреді.
«Өлең — сөздің патшасы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
ІІ нұсқа
Оқу мақсаты 10.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді ғаламдық тақырыптағы өзекті мәселелермен байланыстыру
10.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін талдау
Бағалау критерийі Білім алушы
• Көркем шығарма үзінділерін ғаламдық
тақырыппен байланыстырады;
•Шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының мәнін түсіндіреді
Ойлау дағдыларының
деңгейі Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты 20-25 минут
Тапсырмалар
1.«… Алтыншы — ғылымды, ақылды сақтайтұғын мінез деген сауыты болады. Сол мінез бұзылмасын! Көрсеқызарлықпен, жеңілдікпен, я біреудің орынсыз сөзіне, я бір кез келген қызыққа шайқалып қала берсең, мінездің беріктігі бұзылады. Онан соң оқып үйреніп те пайда жоқ. Қоярға орны жоқ болған соң, оларды қайда сақтайсың? Қылам дегенін қыларлық, тұрам дегенінде тұрарлық мінезде азғырылмайтын ақылды, арды сақтарлық беріктігі, қайраты бар болсын! Бұл беріктік бір ақыл, ар үшін болсын!»
Үзіндідегі өзекті мәселе Ғаламдық мәселемен байланысы Өз ойым
2. «Ескендір» поэмасынан берілген үзінді бойынша кестені толтырыңыз
-Бұл – адам көз сүйегі, — деді ханға.
Тоя ма адам көзі мың мен санға?
Жеміт көз жержүзіне тоймаса да,
Өлсе тояр, көзіне құм құйғанда.
Ашуланба, ей, патшам, айтайын дат:
Алтын қақпа бермеді сізге рұқсат,
Сый сұрадың, бергені – бір қу сүйек,
Мұны көріп, алыңыз сіз де ғибрат!
Шығармадағы автор стиліне байланысты Белгілі бір оқиға үзіндіде қалай суреттелген?
Тіліне, көркемдегіш құралдарға байланысты Үзіндіде қандай тілдік құралдар қолданылады?
Көркемдегіш құралдардың қызметіне байланысты Образдың ашылуына көркемдегіш құралдар қалай әсер етеді?
Бағалау критерийлері Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Көркем шығарма үзінділерін ғаламдық тақырыппен
байланыстырады
1 Үзіндідегі негізгі ойды анықтайды; 1
ғаламдық мәселемен байланыстырады; 1
өз ойын білдіреді; 1
Шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін талдау
2 үзіндідегі автор стилін анықтайды; 1
көркемдегіш құралдың түрін анықтайды; 1
1
образдың ашылуына көркемдегіш құралдың әсерін анықтайды. 1
Барлық балл 7
«Өлең — сөздің патшасы» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)
Білім алушының аты-жөні__________________________________________________________________________________
Бағалау критерийі Оқу жетістігі деңгейі
Төмен Орта Жоғары
Көркем шығарма үзінділерін ғаламдық тақырыппен
байланыстырады
Автор көтерген өзекті мәселені анықтауда, мәселенің өзектілігін ғаламдық тақырыптармен байланыстыруда,
мысалдар келтіруде қиналады Автор көтерген өзекті мәселені анықтауда, мәселенің өзектілігін ғаламдық тақырыптармен байланыстыруда, мысалдар келтіруде қателер жібереді. Автор көтерген өзекті мәселені анықтайды, мәселенің өзектілігін ғаламдық тақырыптармен байланыстырады, мысалдар келтіреді.
Шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін талдау
Көркемдегіш құралды анықтауда, образ жасаудағы қолданысын түсіндіруде, өзіндік тұжырым жасауда қиналады
Көркемдегіш құралды анықтауда, образ жасаудағы қолданысын түсіндіруде, өзіндік тұжырым жасауда қателер жібереді. Көркемдегіш құралды анықтайды, образ жасаудағы қолданысын түсіндіреді, өзіндік тұжырым жасайды.
2-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
«Прозадағы көркем ой» бөлімі. Жүсіпбек Аймауытов «Ақбілек» романы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
І нұсқа
Оқу мақсаты 10.1.1.1 әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы идеялық мазмұнын терең түсіну;
10.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау
Бағалау критерийі Білім алушы
•Шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдап, идеясын ашады.
•Кейіпкерлердің жүйесін жинақтап, даралайды.
Ойлау дағдыларының
деңгейі Қолдану
Орындау уақыты 20 минут
Тапсырмалар
1.«Ақбілек» романының сюжеттік құрылымын сәйкестендіріңіз.
Сюжеті Сәйкестендіру шарты Композициялық құрылымы
Ақ әскер жансауғалап қашып, Ақбілекті қосқа тастап кетті
Басталуы
Мамырбай ауылына бандының шабуылы Байланысуы
Жаңа өмірге қадам басқан Ақбілек Шиеленісуі
Ақбілекті бандының алып кетуіне Мұқаш себепші болды. Шарықтау шегі
Тәлкекке түскен қыз тағдыры
Шешімі
2. Романның идеясын анықтап, себебін түсіндіріңіз.
Идеясы:
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Себебі:
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. Кейіпкерлерге тән ерекшеліктерді анықтаңыз.
Кейіпкер Шығармадағы портреті Кейіпкердің ең маңызды әрекеті
Бағалау критерийлері Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдап, идеясын ашады
1 Сюжеттік құрылымын сәйкестендіреді;
басталуы;
байланысуы;
шиеленісуі;
шарықтау шегі;
шешімі;
1
1
1
1
1
2 романның идеясын анықтайды; 1
себебін түсіндіреді; 1
Кейіпкерлердің жүйесін жинақтап, даралайды. 3 кейіпкерлерді анықтайды; 1
1
портретін сипаттайды; 1
1
ең маңызды әрекетін табады. 1
1
Барлық балл 13
«Прозадағы көркем ой» бөлімі Жүсіпбек Аймауытов «Ақбілек» романы бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)
Білім алушының аты-жөні________________________________________________________________________________
Бағалау критерийі Оқу жетістігі деңгейі
Төмен Орта Жоғары
Шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдап, идеясын ашады
Сюжеттік құрылымын сәйкестендіріп, романның идеясын анықтап, себебін түсіндіруде қиналады.
.
Сюжеттік құрылымын сәйкестендіріп, романның идеясын анықтап, себебін түсіндіруде қателіктер жібереді.
Сюжеттік құрылымын сәйкестендіреді, романның идеясын анықтап, себебін түсіндіреді.
Кейіпкерлердің бойында жинақталған дара қасиеттерді анықтайды. Кейіпкерлерді анықтап, портретін сипаттауда, ең маңызды әрекетіне шығармадан мысал келтіру барысында қиналады.
Кейіпкерлерді анықтап, портретін сипаттауда, ең маңызды әрекетіне шығармадан мысал келтіру барысында қателеседі. Кейіпкерлерді анықтайды, портретін сипаттайды, ең маңызды әрекетіне шығармадан мысал келтіреді.
«Прозадағы көркем ой» бөлімі. Жүсіпбек Аймауытов «Ақбілек» романы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
ІІ нұсқа
Оқу мақсаты 10.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау 10.2.2.1 шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын айқындау
Бағалау критерийі Білім алушы.
•Кейіпкерлердің жүйесін жинақтап, даралайды.
•Авторлық идеяны өмірмен байланыстырады.
Ойлау дағдыларының
деңгейі Қолдану
Орындау уақыты 20 минут
Тапсырмалар
1.Ж.Аймауытовтың «Ақбілек» романындағы кейіпкерлерге тән ерекшеліктерді анықтаңыз.
Кейіпкерлер
Ерекшеліктері
Өмірлік
мақсаттары
Ұстанымдары
2.Автор кейіпкердің ( Ақбілектің) ішкі жан толғанысын, сезімін қалай жеткізген?
ТОЛҒАНЫС МЫСАЛ
3.Ж.Аймауытовтың «Ақбілек» романындағы авторлық идеяны өмірмен байланыстырыңыз. Мәселеге қатысты өз ойыңызды білдіріңіз.
Авторлық идея Өмір шындығы Өз ойыңыз
Бағалау критерийлері Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Кейіпкердің бойында жинақталған дара қасиеттерді анықтайды 1-2 Кейіпкерлерді анықтайды;
ерекшеліктеріне тоқталады;
өмірлік мақсаттарын көрсетеді;
ұстанымдарын анықтайды;
кейіпкердің ішкі жан толғанысын, сезімін табады;
мысалмен дәлелдейді; 3
3
1
1
1
1
Шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын айқындау 3 авторлық идеяны анықтайды; 1
өмірмен байланыстырады; 1
өз ойын білдіреді 1
Барлық балл 13
«Прозадағы көркем ой» бөлімі Жүсіпбек Аймауытов «Ақбілек» романы бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)
Білім алушының аты-жөні______________________________________
Бағалау критерийі Оқу жетістігі деңгейі
Төмен Орта Жоғары
Кейіпкерлердің бойында жинақталған дара қасиеттерді анықтайды. Кейіпкерлерді анықтап, портретін сипаттауда, ең маңызды әрекетіне шығармадан мысал келтіру барысында қиналады Кейіпкерлерді анықтап, портретін сипаттауда, ең маңызды әрекетіне шығармадан мысал келтіру барысында қателеседі. Кейіпкерлерді анықтайды, портретін сипаттайды, ең маңызды әрекетіне шығармадан мысал келтіреді.
Шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен
байланысын айқындау
Авторлық идеяны табуда, шығарма идеясының өмірмен байланысын анықтауда, дәлелдер келтіруде қиналады.
Авторлық идеяны табуда, шығарма идеясының өмірмен байланысын анықтауда, дәлелдер келтіруде қателіктер жібереді.
Авторлық идеяны табады, шығарма идеясының өмірмен байланысын анықтайды, дәлелдер келтіреді.
«Прозадағы көркем ой» бөлімі. Ә.Кекілбаев «Аңыздың ақыры» повесі бөлімі бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
І нұсқа
Оқу мақсаты 10.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін талдау
10.3.1.1 шығарманы мазмұндас туындылардың үлгілерімен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау
Бағалау критерийі Білім алушы
• Шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін түсіндіреді
• Шығарманы басқа туындымен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығына мысалдар келтіреді.
Ойлау дағдыларының
деңгейі Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты 20 минут
Тапсырма
1.«Аңыздың ақыры» шығармасынан алынған көркемдегіш құралдардың қызметін ажыратыңыз.
№ Шығармадан үзінді Көркемдегіш құралдың түрі Қолданылу мақсаты
1 Опаны аямай жаққан ат жақты сопақша жүзі ақ шағылтақтанып тұр. Сүрмелі көздің сояу кірпіктері қыдығы кеткен бетте өз- өзінен менмұндалап тұратын қақсақалдыққа тән қайсарлықты астына бүгіп, өп- өтірік көлгіген болады.
2 Әмірші дүниеде осы бір шынашақтай құстан басқа ештеңе қалмағандай, шегір көзін соған қадап апты.Бармақтай құстың мына жанталасы қандай мағыналы.Тамағы бүлк- бүлк етеді. Жер апшысын қуырып бара жатқан қызыл жалын аптаптан жанын қоярға жер таппай шыр- шыр етеді.
2.«Аңыздың ақыры» шығармасын мазмұндас шығармалармен салыстыра отырып, идеясы мен тақырыбын, тарихи және көркемдік құндылығын анықтаңыз .
Шығарма Идеясы мен тақырыбы Тарихи құндылығы Көркемдік құндылығы
Бағалау
критерийлері Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін түсіндіреді 1 Көркемдегіш құралдың түрін анықтайды; 1
1
қолданылу мақсатын түсіндіреді; 1
1
Шығарманы басқа туындымен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығына мысалдар келтіреді 2 басқа шығармалармен салыстырады; 1
1
итдеясы мен тақырыбын анықтайды; 1
1
тарихи құндылығын анықтайды; 1
1
көркемдік құндылығын анықтайды. 1
1
Барлық балл 12
«Прозадағы көркем ой» бөлімі Ә.Кекілбаев «Аңыздың ақыры» повесі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)
Білім алушының аты-жөні______________________________________
Бағалау критерийі Оқу жетістігі деңгейі
Төмен Орта Жоғары
Шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін түсіндіреді Көркемдегіш құралдың түрін анықтап, қолданылу мақсатын түсіндіруде қиналады.
Көркемдегіш құралдың түрін анықтап, қолданылу мақсатын түсіндіруде қателіктер жібереді.
Көркемдегіш құралдың түрін анықтайды, қолданылу мақсатын түсіндіреді.
Шығарманы басқа туындымен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығына мысалдар келтіреді Шығарма мазмұнын ұқсас шығармамен салыстыруда, идеясы мен тақырыбын, тарихи және көркемдік құндылығын анықтап, мысалдар келтіруде қиналады
Шығарма мазмұнын ұқсас шығармамен салыстыруда, идеясы мен тақырыбын, тарихи және көркемдік құндылығын анықтап, мысалдар келтіруде қателеседі. Шығарма мазмұнын ұқсас шығармамен салыстырады, идеясы мен тақырыбын, тарихи және көркемдік құндылығын анықтайды, мысалдар келтіреді.
«Прозадағы көркем ой» бөлімі. Ә.Кекілбаев «Аңыздың ақыры» повесі бөлімі бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
ІІ нұсқа
Оқу мақсаты 10.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді ғаламдық тақырыптағы өзекті мәселелермен байланыстыру
10.2.1.1 әдеби шығарманың композициясын уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдау
Бағалау критерийі Білім алушы
• Көркем шығарма үзінділерін ғаламдық
тақырыппен байланыстырады
• Әдеби шығарманың композициясын уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдайды.
Ойлау дағдыларының
деңгейі Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты 20 минут
Тапсырма
1. «Екі жақты түсініктеме күнделігі» стратегиясы
Ғаламдық тақырыптағы өзекті мәселелермен байланыстырып, повестен дәйексөздерді табыңыз. Дәйексөздерді кестенің «цитата» бөлігіне жазыңыз. «Түсініктеме» бөлігінде дәйексөздің негізгі ойына талдау жасаңыз
Цитата Түсініктеме Ғаламдық тақырыппен байланысы
2. Ә. Кекілбаевтың «Аңыздың ақыры» повесінің композициясын уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдаңыз. «Әңгіме» кестесін толтырыңыз
Әңгіменің тұтастық бірлігі Суреттеу Баяндау Шегініс
Бағалау критерийлері Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Көркем шығарма үзінділерін ғаламдық тақырыппен байланыстырады;
1 Повестен дәйексөзді анықтайды; 2
түсініктеме береді; 2
ғаламдық мәселемен байланыстырады; 2
өз ойын білдіреді 1
үзіндідегі негізгі ойды анықтайды; 1
Әдеби шығарманың композициясын уақыт пен кеңістік
тұрғысынан талдайды. 2 повестің тұтастық бірлігін анықтайды 1
суреттеу элементтерін талдайды; 1
баяндау элементтерін анықтайды; 1
шегініс элементтерін талдайды 1
Барлық балл 12
«Прозадағы көркем ой» бөлімі Ә.Кекілбаев «Аңыздың ақыры» повесі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)
Білім алушының аты-жөні______________________________________
Бағалау критерийі Оқу жетістігі деңгейі
Төмен Орта Жоғары
Көркем шығарма
үзінділерін
ғаламдық
тақырыппен
байланыстырады Автор көтерген өзекті мәселені анықтауда, мәселенің өзектілігін ғаламдық тақырыптармен байланыстыруда,
мысалдар келтіруде қиналады Автор көтерген өзекті мәселені анықтауда, мәселенің өзектілігін ғаламдық тақырыптармен байланыстыруда, мысалдар келтіруде қателер жібереді. Автор көтерген өзекті мәселені анықтайды, мәселенің өзектілігін ғаламдық тақырыптармен байланыстырады,
мысалдар келтіреді.
Әдеби
шығарманың
композициясын
уақыт пен кеңістік
тұрғысынан
талдайды Әдеби шығарманың композициясын
уақыт пен кеңістік
тұрғысынан талдайды, мысалдар келтіруде қиналады
Әдеби шығарманың композициясын уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдайды, мысалдар келтіруде қателеседі. Әдеби шығарманың композициясын уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдайды, мысалдар келтіреді.
3-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
«Аңызбен өрілген көркем сөз» бөлімі М. Мағауин «Шақан шері» романы бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
І нұсқа
Оқу мақсаты 10.1.1.1 әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы идеялық мазмұнын терең түсіну;
10.1.5.1 шығармадағы ұлттық құндылықтардың әлемдік тақырыптармен үндестігін ашу
Бағалау критерийі Білім алушы
• Шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдап, идеясын ашады
• Шығармадағы ұлттық құндылықтарды әлемдік тақырыптармен байланыстырады
Ойлау дағдыларының
деңгейі Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты 20 минут
Тапсырмалар
1. Шығарманың композициясын төмендегі жүйеге сай сипаттаңыз.
Оқиғаның басталуы _________________________________________________
Оқиғаның дамуы ___________________________________________________
Оқиғаның шиеленісуі _______________________________________________
Оқиғаның шарықтау шегі ____________________________________________
Оқиғаның аяқталуы _________________________________________________
2. Романның идеясын «ПОПС формуласы» арқылы жеткізіңіз.
Бірінші сөйлем: «Менің ойымша,…____________________________________
Екінші сөйлем: «Себебі, мен оны былай түсіндіремін…___________________ __________________________________________________________________
Үшінші сөйлем: «Оны мен мына фактілермен , мысалдармен дәлелдей аламын…__________________________________________________________
Соңғы сөйлем: «Осыған байланысты мен мынадай қорытынды шешімге келдім…___________________________________________________________
3.«Шақан-шері» романындағы автор көтерген мәселені ұлттық мүдде тұрғысынан анықтаңыз, маңыздылығына дәлел келтіріңіз.
Көтерілген мәселе Ұлттық құндылық Маңыздылығы
Бағалау критерийлері Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдап, идеясын ашады 1 Шығарманың композициялық құрылысына талдайды;
басталуы;
дамуы;
шиеленісуі;
шарықтау шегі;
шешімі;
1
1
1
1
1
2 пікірін білдіреді; 1
себебін түсіндіреді; 1
дәлелдер келтіреді; 1
қорытынды жасайды; 1
Шығармадағы ұлттық құндылықтарды әлемдік тақырыптармен байланыстырады 2 шығармада көтерілген мәселелерді анықтайды; 1
ұлттық мәселелерді ажыратады; 1
маңыздылығына дәлел келтіреді. 1
Барлық балл 12
«Аңызбен өрілген көркем сөз» бөлімі М. Мағауин «Шақан шері» романы бойынша жиынтық бағалаудың
нәтижесіне қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)
Білім алушының аты-жөні______________________________________
Бағалау критерийі Оқу жетістігі деңгейі
Төмен Орта Жоғары
Шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдап, идеясын ашады Шығарманың композициялық құрылысын жүйеге сай сипаттауда, шығарма идеясын жеткізіп,қорытынды жасауда қиналады.
Шығарманың композициялық құрылысын жүйеге сай сипаттауда, шығарма идеясын жеткізіп, қорытынды жасауда
қателіктер жібереді.
Шығарманың композициялық құрылысын жүйеге сай сипаттайды, шығарма идеясын жеткізеді, қорытынды жасайды.
Шығармадағы ұлттық құндылықтарды әлемдік тақырыптармен байланыстырады Автор көтерген мәселені ұлттық мүдде тұрғысынан анықтап, маңыздылығына дәлел келтіруде қиналады .
Автор көтерген мәселені ұлттық мүдде тұрғысынан анықтауда, маңыздылығына дәлел келтіруде қателеседі. Автор көтерген мәселені ұлттық мүдде тұрғысынан анықтайды, маңыздылығына дәлел келтіреді.
«Аңызбен өрілген көркем сөз» бөлімі М. Мағауин «Шақан шері» романы бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
ІІ нұсқа
Оқу мақсаты 10.1.2.1 әдеби шығармадағы көтерілген көтерілген мәселелерді ұлттық мүдде тұрғысынан талдау
10.2.5.1әлем және қазақ әдебиетіндегі құндылықтардың үндесуін талдап, өзіндік ой
қорыту
Бағалау критерийі Білім алушы
• Көтерілген мәселелердің ұлттық мүддесін ажыратады;
• Әлем және қазақ әдебиетіндегі құндылықтарды байланыстырып, қорытынды жасайды.
Ойлау дағдыларының
деңгейі Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты 20 минут
1. «Шақан-шері» романындағы автор көтерген мәселені ұлттық мүдде тұрғысынан анықтаңыз, маңыздылығына дәлелдер келтіріңіз
Көтерілген мәселе Ұлттық мүдде Маңыздылығы
2. «Шақан -шері» шығармасындағы құндылықтарды әлем әдебиетіндегі құндылықтармен байланыстырыңыз
№ Әлем әдебиеті Қазақ әдебиеті Байланысы
1
2
3
3. «Жолбарыс аулау – қазақтың ата дәстүрі, машықты өнері. Төріне тарғыл жолбарыс ілінбеген үйде найза ұстар ұл тумайды деген бабаларымыз» деген пікірмен қаншалықты келісесіз? Өз ойыңызды дәлелдеп қорытындылаңыз.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Бағалау критерийлері Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Көтерілген мәселелердің ұлттық мүддесін ажыратады. 1 Шығармада көтерілген мәселелерді анықтайды; 1
ұлттық мәселерді ажыратады; 1
маңыздылығына дәлелдер келтіреді; 1
Әлем және қазақ әдебиетіндегі құндылықтарды
байланыстыры, қорытынды жасайды. 2-3 шығармадағы құндылықтарды анықтайды; 2
әлем әдебиетіндегі құндылықтармен байланыстырады; 2
мәселеге ойын білдіреді; 1
қорытынды жасайды. 1
Барлық балл 9
_____________________________________________________________________
«Аңызбен өрілген көркем сөз» бөлімі М. Мағауин «Шақан шері» романы бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)
Білім алушының аты-жөні______________________________________
Бағалау
критерийі Оқу жетістігі деңгейі
Төмен Орта Жоғары
Көтерілген мәселелердің ұлттық мүддесін ажыратады
Автор көтерген мәселені ұлттық мүдде тұрғысынан анықтап, маңыздылығына дәлел келтіруде қиналады .
Автор көтерген мәселені ұлттық мүдде тұрғысынан анықтауда, маңыздылығына дәлел келтіруде қателеседі. Автор көтерген мәселені ұлттық мүдде тұрғысынан анықтайды, маңыздылығына дәлел келтіреді.
Әлем және қазақ әдебиетіндегі құндылықтарды
байланыстырып, қорытынды жасайды
Шығармадағы ұлттық
Құндылықтарды анықтауда,анықтауда,
Құндылықтардың әлемдік әлемдік тақырыптармен байланысын мысалдармен дәлелдеуде қиналады Шығармадағы ұлттық
құндылықтарды анықтауда,
құндылықтардың әлемдік
тақырыптармен байланысын мысалдармен дәлелдеуде қателер жібереді. Шығармадағы ұлттық
құндылықтарды анықтайды,
құндылықтардың әлемдік тақырыптармен байланысына мысалдар келтіреді. әлемдік тақырыптармен байланысына мысалдар келтіреді.
«Аңызбен өрілген көркем сөз» бөлімі
Ш.Айтматов «Алғашқы ұстаз» повесі, Ұ.Есдәулетов «Біз түркілерміз» шығармалары бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
І нұсқа
Оқу мақсаты 10.2.5.1. әлем және қазақ әдебиетіндегі құндылықтардың үндесуін талдап, өзіндік ой қорыту
10.3.3.1. шығарманың идеясын жалпыадамзаттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу
Бағалау критерийі Білім алушы
• Әлем және қазақ әдебиетіндегі құндылықтардың байланысын көрсетіп, тұжырым жасайды.
• Жалпыадамзаттық құндылықтар тұрғысынан идеяны анықтап, әдеби эссе жазады.
Ойлау дағдыларының
деңгейі Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты 20 минут
Тапсырма
1.Ш.Айтматов «Алғашқы ұстаз» повесіндегі құндылықтарды әлем әдебиетіндегі құндылықтармен байланыстырыңыз
Ұлттық құндылықтар Әлем тақырыптармен үндестігі Мысал
2. Ұ.Есдәулетов «Біз түркілерміз» шығармасының идеясын негізге ала отырып «Түркілік мұра- ұлттық тарихымыздың қайнар бұлағы» тақырыбында құрылымын сақтап, әдеби эссе жазыңыз.
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Бағалау критерийлері Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Әлем және қазақ әдебиетіндегі құндылықтардың байланысын көрсетіп, тұжырым жасайды. 1 Ұлттық құндылықтарды анықтайды 1
1
әлемдік тақырыптармен байланыстырады; 1
1
мысалдар келтіреді; 1
1
Жалпыадамзаттық құндылықтар тұрғысынан идеяны анықтап, әдеби эссе жазады 2 тақырыпты ашады; 1
шығарма идеясына пікірін білдіреді; 1
шығармадан дәлелдер келтіреді; 1
құрылымын сақтайды 1
әдеби эссе жазады. 1
Барлық балл 11
«Аңызбен өрілген көркем сөз» бөлімі Ш.Айтматов «Алғашқы ұстаз» повесі, Ұ.Есдәулетов «Біз түркілерміз» шығармалары бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)
Білім алушының аты-жөні______________________________________
Бағалау критерийі Оқу жетістігі деңгейі
Төмен Орта Жоғары
Әлем және қазақ әдебиетіндегі құндылықтардың байланысын көрсетіп, тұжырым жасайды. Ұлттық құндылықтарды анықтап, әлемдік тақырыптармен байланыстыруда, мысалдар келтіруде қиналады.
Ұлттық құндылықтарды анықтап, әлемдік тақырыптармен байланыстыруда, мысалдар келтіруде қателіктер жібереді.
Ұлттық құндылықтарды анықтайды, әлемдік тақырыптармен байланысын көрсетеді, мысалдар келтіреді.
Жалпыадамзаттық құндылықтар тұрғысынан идеяны анықтап, әдеби эссе жазады. Шығармадағы жалпыадамзаттық құндылықтарды анықтауда, өзіндік пікір білдіруде, қөзқарасын мысалдармен дәлелдеп, эссе жазуда қиналады.
Шығармадағы жалпыадамзаттық құндылықтарды анықтауда, өзіндік пікір білдіруде, қөзқарасын мысалдармен дәлелдеп, эссе жазуда қателіктер жібереді.
Шығармадағы жалпыадамзаттық құндылықтарды анықтайды, өзіндік пікір білдіреді, қөзқарасын мысалдармен дәлелдеп, эссе жазады.
«Аңызбен өрілген көркем сөз» бөлімі
Ш.Айтматов «Алғашқы ұстаз» повесі, Ұ.Есдәулетов «Біз түркілерміз» шығармалары бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
ІІ нұсқа
Оқу мақсаты 10.1.1.1 әдеби шығарманың сюжеттік- құрылысын талдау арқылы идеялық мазмұнын
терең түсіну 10.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді ғаламдық тақырыптағы өзекті мәселемен байланыстыру
Бағалау критерийі Білім алушы
• Шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдап, идеясын ашады;
• Көркем шығарма үзінділерін ғаламдық тақырыппен байланыстырады
Ойлау дағдыларының
деңгейі Қолдану
Орындау уақыты 20 минут
Тапсырма
1.Ш.Айтматовтың «Алғашқы ұстаз» повесіне сюжеттік талдау жасаңыз, мазмұнын төрт сөйлем тәсілі арқылы талдаңыз.
1. Пікір. Хикаяттың идеясы туралы пікірін бір сөйлеммен жазыңыз
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________2. Дәлел. Пікіріңізді бір сөйлеммен дәлелдеңіз
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. Мысал. Пікіріңізді өмірмен байланыстырып, мысал келтіріңіз
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4. Қорытынды. Тақырып бойынша қорытынды шығарыңыз
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. Ш.Айтматовтың «Алғашқы ұстаз» повесінен алынған үзіндідегі өзекті мәселені ғаламдық тақырыппен байланыстырыңыз.
Алтынай дейтін жетім қыздың оқуға деген ынтасы жақсы болады, бірақ аға мен жеңгенің тәрбиесінде болған қыз тағдырдың тауқыметіне ұшырап, не бір қиындықтарды басынан кешірсе де, мұғалім Дүйсеннің арқасында жарыққа шығып, академик болып елге танылады.
Үзіндідегі өзекті мәселе Ғаламдық тақырып Байланысы
3.Ұ.Есдәулетовтің «Біз түркілерміз» өлеңіндегі өзекті мәселені ғаламдық тақырыппен байланыстырып, өз ойыңызды тұжырымдаңыз
Өлең жолдарынан үзінділер Ғаламдық
тақырыппен байланысы Менің қорытындым
Бағалау критерийлері Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдап, идеясын ашады. 1 Сюжеттік талдау жасайды; 1
хикаяттың идеясын анықтайды; 1
пікірін бір сөйлеммен дәлелдейді; 1
өмірмен байланыстырады; 1
мысал келтіреді; 1
қорытынды ойды жазады; 1
Көркем шығарма үзінділерін ғаламдық тақырыппен байланыстырады. 2-3 үзіндідегі өзекті ойды анықтайды; 2
ғаламдық тақырыппен байланыстырады; 2
өз ойын білдіреді. 1
Барлық балл 11
«Аңызбен өрілген көркем сөз» бөлімі Ш.Айтматов «Алғашқы ұстаз» повесі, Ұ.Есдәулетов «Біз түркілерміз» шығармалары бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)
Білім алушының аты-жөні______________________________________
Бағалау критерийі Оқу жетістігі деңгейі
Төмен Орта Жоғары
Шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдап, идеясын
ашады Шығарманың композициялық құрылысын жүйеге сай сипаттауда, шығарма идеясын жеткізіп, қорытынды жасауда
қиналады.
Шығарманың композициялық құрылысын жүйеге сай сипаттауда, шығарма идеясын жеткізіп, қорытынды жасауда
қателіктер жібереді.
Шығарманың композициялық құрылысын жүйеге сай сипаттайды, шығарма идеясын жеткізеді, қорытынды жасайды.
Көркем шығарма үзінділерін ғаламдық
тақырыппен байланыстырады
Автор көтерген өзекті мәселені анықтауда, мәселенің өзектілігін ғаламдық тақырыптармен байланыстыруда,
мысалдар келтіруде қиналады Автор көтерген өзекті мәселені анықтауда, мәселенің өзектілігін ғаламдық тақырыптармен байланыстыруда, мысалдар келтіруде қателер жібереді. Автор көтерген өзекті мәселені анықтайды, мәселенің өзектілігін ғаламдық тақырыптармен байланыстырады, мысалдар келтіреді.
4-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
«Заман, дәуір тұлғасы» бөлімі
Қ.Жұмаділов «Тағдыр» романы бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
І нұсқа
Оқу мақсаты 10.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау
10.2.2.1 шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын айқындау
Бағалау критерийі Білім алушы
• Көркем шығармадағы кейіпкерлерден типтік образды анықтайды.
• Авторлық идеяны өмірмен байланыстырады.
Ойлау дағдыларының
деңгейі Қолдану
Орындау уақыты 20 минут
Тапсырмалар
1. «FILA » әдісі арқылы көркем шығармадағы Демежанның образдық тұлғасын ашыңыз.
F /Дерек/ –_________________________________________________________
I /Пікір/ – _________________________________________________________
L /Сұрақ/ – ________________________________________________________
A /Іс-әрекет/ – _____________________________________________________
2. «Тағдыр» романындағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын анықтаңыз.
№ Автор идеясы Өмір шындығы
1
2
3
4
3.Ойыңызды дәлелдер келтіре отырып, 3-4 сөйлеммен жеткізіңіз.
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Бағалау критерийлері Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Көркем шығармадағы кейіпкерлерден типтік образды анықтайды 1 Шығармадан кейіпкер бейнесін ашатын деректер жинайды 1
1
1
кейіпкер туралы өзінің ой- пікірін білдіреді; 1
кейіпкердің образдық тұлғасын ашатын сұрақтар құрастырады; 1
1
автордың кейіпкерді суреттеудегі қолданған мінездемесін табады; 1
Авторлық идеяны өмірмен байланыстырады 2 авторлық идеяны анықтайды; 1
шығарма идеясының өмірмен байланысын анықтайды ; 1
дәлелдер келтіреді. 1
Барлық балл 10
«Заман, дәуір тұлғасы» бөлімі Қ.Жұмаділов «Тағдыр» романы бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)
Білім алушының аты-жөні______________________________________
Бағалау критерийі Оқу жетістігі деңгейі
Төмен Орта Жоғары
Көркем шығармадағы кейіпкерлерден типтік образды анықтайды Шығармадан кейіпкер бейнесін ашатын деректер жинауда, кейіпкер туралы өзінің ой- пікірін білдіруде, образдық тұлғасын ашатын сұрақтар құрастыруда, автордың кейіпкерді суреттеудегі қолданған мінездемесін табуда қиналады.
Шығармадан кейіпкер бейнесін ашатын деректер жинауда, кейіпкер туралы өзінің ой- пікірін білдіруде, образдық тұлғасын ашатын сұрақтар құрастыруда, автордың кейіпкерді суреттеудегі қолданған мінездемесін табуда қателіктер жібереді.
Шығармадан кейіпкер бейнесін ашатын деректер жинайды, кейіпкер туралы өзінің ой- пікірін білдіреді, образдық тұлғасын ашатын сұрақтар құрастырады, автордың кейіпкерді суреттеудегі қолданған мінездемесін табады.
Авторлық идеяны өмірмен байланыстырады Авторлық идеяны табуда, шығарма идеясының өмірмен байланысын анықтауда, дәлелдер келтіруде қиналады.
Авторлық идеяны табуда, шығарма идеясының өмірмен байланысын анықтауда, дәлелдер келтіруде
қателіктер жібереді.
Авторлық идеяны табады, шығарма идеясының өмірмен байланысын анықтайды, дәлелдер келтіреді.
«Заман, дәуір тұлғасы» бөлімі
Қ.Жұмаділов «Тағдыр» романы бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
ІІ нұсқа
Оқу мақсаты 10.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді ғаламдық тақырыптағы мәселелермен байланыстыру 10.3.3.1 шығарманың идеясын жалпыадам заттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу
Бағалау критерийі Білім алушы
• Көркем шығарма үзінділерін ғаламдық тақырыппен байланыстырады
• Жалпыадамзаттық құндылықтар тұрғысынан идеяны анықтап, әдеби эссе жазады.
Ойлау дағдыларының
деңгейі Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты 20 минут
Тапсырмалар
1.Қ.Жұмаділовтың «Тағдыр»романынан алынған үзіндідегі өзекті мәселені ғаламдық тақырыппен байланыстырыңыз.
1. Қазақтың мінезін өзгерту үшін, алдымен, оның кәсібін өзгерту керек деген ой келді Демежанға.
2. Халық неғұрлым кіші болған сайын, оның уайымы соғұрлым үлкен болады, — деді Ли-шансың.
3. Билік екі жүзді қылыш сияқты, оны ұстай білетін адам болмаса: не өзі арандайды, не елді арандатады.
Үзіндідегі өзекті мәселе Ғаламдық тақырып Байланысы
2. «Тағдыр» — ұлттық ой-санаға қозғау салған шығарма» немесе «Өзгелерге ұқсамайтын ерекше тағдыр иесі» деген тақырыптардың біріне әдеби эссе жазыңыз
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Бағалау критерийлері Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Көркем шығарма үзінділерін ғаламдық тақырыппен байланыстырады
1 Үзіндідегі өзекті ойды анықтайды; 1
ғаламдық тақырыппен байланыстырады; 1
өз ойын білдіреді; 1
Жалпыадамзаттық құндылықтар тұрғысынан идеяны анықтап, әдеби эссе жазады
2 шығармадағы жалпыадамзаттық
құндылықтарды көрсетеді; 2
өзіндік баға береді; 2
жеке қөзқарасын мысалдармен
дәлелдейді; 2
эссе құрылымын сақтайды. 1
Барлық балл 10
«Заман, дәуір тұлғасы» бөлімі Қ.Жұмаділов «Тағдыр» романы бойынша жиынтық бағалаудың
нәтижесіне қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)
Білім алушының аты-жөні______________________________________
Бағалау критерийі Оқу жетістігі деңгейі
Төмен Орта Жоғары
Көркем шығарма үзінділерін ғаламдық тақырыппен байланыстырады
Автор көтерген өзекті мәселені анықтауда, мәселенің өзектілігін ғаламдық тақырыптармен байланыстыруда,
мысалдар келтіруде қиналады Автор көтерген өзекті мәселені анықтауда, мәселенің өзектілігін ғаламдық тақырыптармен байланыстыруда, мысалдар келтіруде қателер жібереді. Автор көтерген өзекті мәселені анықтайды, мәселенің өзектілігін ғаламдық тақырыптармен байланыстырады, мысалдар келтіреді.
Жалпыадамзаттық құндылықтар тұрғысынан идеяны анықтап, әдеби эссе жазады
Шығармадағы жалпыадамзаттық құндылықтарды анықтауда, өзіндік пікір білдіруде, қөзқарасын мысалдармен дәлелдеп, эссе жазуда қиналады. Шығармадағы жалпыадамзаттық құндылықтарды анықтауда, өзіндік пікір білдіруде, қөзқарасын мысалдармен дәлелдеп, эссе жазуда қателіктер жібереді. Шығармадағы жалпыадамзаттық құндылықтарды анықтайды, өзіндік пікір білдіреді, қөзқарасын мысалдармен дәлелдеп, эссе жазады.
«Заман, дәуір тұлғасы» бөлімі
«Шахмардан Құсайыновтың «Томирис» драмасы, Ш.Мұртазаның «Тәуекел той» әңгімесі бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
І нұсқа
Оқу мақсаты 10.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін талдау
10.2.4.1 көркем шығармадағы көтерілген мәселелерге талдау жасау арқылы өзіндік пікірін қосып, шығармашылық жұмыс (әңгіме, өлең, әдеби және еркін тақырыптарға шығарма) жазу
Бағалау критерийі Білім алушы
• Шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін түсіндіреді
• Көтерілген мәселеге өз пікірін білдіріп, шығармашылық жұмыс (эссе, әдеби және еркін тақырыптарға шығарма) жазады
Ойлау дағдыларының
деңгейі Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты 20 минут
Тапсырмалар
1. Шахмардан Құсайыновтың «Томирис» драмасынан көркемдегіш құралдарды тауып, дәлел келтіре отырып, мағынасын анықтаңыз.
Троп түрлері Драмадан дәлел Драмадағы мағынасы
теңеу
эпитет
портрет
2. Ш.Мұртазаның «Тәуекел той» әңгімесі бойынша қазақ халқының той тойлауы жөнінде «Той жасау даңқ па, дақпырт па?» тақырыбында сыни пікір білдіре отырып, көлемі 150-200 сөзден тұратын эссе жазыңыз.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Бағалау критерийлері Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін түсіндіреді 1 Шығармадан көркемдегіш құралдарды табады 1
1
1
дәлел келтіреді 1
1
1
мағынасын анықтайды 1
1
1
Көтерілген мәселеге өз пікірін білдіріп, шығармашылық жұмыс (эссе, әдеби және еркін тақырыптарға шығарма) жазады 2 тақырыпты ашады 1
сыни пікір білдіреді 1
сөз санын сақтайды 1
эссе жазады 1
Барлық балл 13
«Заман, дәуір тұлғасы» бөлімі «Шахмардан Құсайыновтың «Томирис» драмасы, Ш.Мұртазаның «Тәуекел той» әңгімесі бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)
Білім алушының аты-жөні______________________________________
Бағалау критерийі Оқу жетістігі деңгейі
Төмен Орта Жоғары
Шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін түсіндіреді Шығармадан көркемдегіш құралдарды тауып, дәлел келтіруде, мағынасын анықтауда қиналады.
Шығармадан көркемдегіш құралдарды тауып, дәлел келтіруде, мағынасын анықтауда
қателіктер жібереді.
Шығармадан көркемдегіш құралдарды табады, дәлел келтіреді, мағынасын анықтайды.
.
Көтерілген мәселеге өз пікірін білдіріп, шығармашылық жұмыс (эссе, әдеби және еркін тақырыптарға шығарма) жазады Көтерілген мәселені анықтауда, сыни пікір білдіруде, эссе жазуда қиналады.
Көтерілген мәселені анықтауда, сыни пікір білдіруде, эссе жазуда қателіктер жібереді.
Көтерілген мәселені анықтайды, сыни пікір білдіреді, эссе жазады.
«Заман, дәуір тұлғасы» бөлімі
«Шахмардан Құсайыновтың «Томирис» драмасы, Ш.Мұртазаның «Тәуекел той» әңгімесі бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
ІІ нұсқа
Оқу мақсаты 10.2.3.1 10.2.1.1 әдеби шығарманың композициясын уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдау 10.3.4.1 шығарманы идеялық жағынан мазмұндас туындылармен салыстыра отырып, әдеби сын жазу
Бағалау критерийі Білім алушы
• Шығарманың ерекшеліктерін анықтайды.
• Мазмұндас туындылармен салыстыры, әдеби сын жазады
Ойлау дағдыларының
деңгейі Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты 20 минут
Тапсырмалар
1.Ш.Құсайыновтың «Томирис» драмасының композициялық құрылымын анықтаңыз.
1) Басталуы
2) Байланысуы
3) Шиеленісуі
4) Шарықтау шегі
5) Шешімі
2. Ш.Мұртазаның «Жаңбырлы той» әңгімесінен берілген үзіндісімен танысыңыз.
«Тәуекел той» әңгімесімен салыстырыңыз, кестені толтырыңыз.
« Ысырапшылдық пен бәсеке немесе дәстүр» тақырыбында пікір білдіре отырып, әдеби сын жазыңыз
Құрметті қонақтар төр жаққа баяулатып, мамырлап келе жатқанда, дәл осі сәтті күтіп тұрғандай, тұңғыш тамшы да тырс ете түсті. Артынша-ақ әй-шәйге қарамай, долы жаңбыр ышқына төгіп-төгіп жүре берді.
— Ойбай дастарқанды жабыңдар! — деп шырылдады той иесі.
Қонақ күтушілер тай шаптырым дастарқан бетіне газеттерді, кленкаларды жауып үлгергенше, ботана сел жүрді де кетті.
— Есіл ас рәсуа болды-ау,—деп жыламсырады үй иесі босағадан баспалап қарап.
— Ештеңе етпейді, Сейтқұл құрдас, жақсы нышан бұл. Жер тойса — ел тояр, — деді Әбдібек балдағын сүйеніп жауынға сүйсіне көз тастап.
— Өткінші жауын ғой әшейін, — деп, біреу немкетті айта салды.
Айтса — айтқандай, жаңбырдың тасыр-тұсыры тыйыла қалды. Ықтап тұрған меймандар дастарқанға қарай қайта жамырады.
Шығарма Идеясы Тақырыбы Көтерген мәселесі
«Тәуекел той»
«Жаңбырлы той»
Бағалау критерийлері Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Шығарманың ерекшеліктерін сақтайды. 1 Оқиғаның басталуын анықтайды; 1
байланысын көрсетеді; 1
шиеленісін анықтайды; 1
шарықтау шегін көрсетеді; 1
шешімін табады; 1
Мазмұндас туындылармен салыстырып,
әдеби сын жазады. 2 Берілген үзіндіні негізге алады; 1
екі туындының идеясын салыстырады; 1
екі туындының тақырыбын анықтайды; 1
екі туындының көтерген мәселесін салыстырады; 1
тақырыпты ашады; 1
әдеби сын жазады. 1
Барлық балл 11
«Заман, дәуір тұлғасы» бөлімі «Шахмардан Құсайыновтың «Томирис» драмасы, Ш.Мұртазаның «Тәуекел той» әңгімесі
бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)
Білім алушының аты-жөні______________________________________
Бағалау критерийі Оқу жетістігі деңгейі
Төмен Орта Жоғары
Шығарманың ерекшеліктерін сақтайды Әдеби шығарманың композициясын уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдайды, мысалдар келтіруде қиналады
Әдеби шығарманың композициясын уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдайды, мысалдар келтіруде қателеседі. Әдеби шығарманың композициясын уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдайды, мысалдар келтіреді.
Мазмұндас туындылармен салыстырып,
әдеби сын жазады Мазмұндас туындыларда көтерілген мәселені анықтауда, сыни пікір білдіруде қиналады.
Мазмұндас туындыларда көтерілген мәселені анықтауда, сыни пікір білдіруде қателіктер жібереді.
Мазмұндас туындыларда көтерілген мәселені анықтайды, сыни пікір білдіреді, әдеби сын жазады.
1-ТОҚСАННЫҢ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
Ұзақтығы — 40 минут
Түсіну және жауап беру — 10 минут
Анализ және интерпретация — 10 минут
Бағалау және салыстыру — 20 минут
Балл саны — 30
Тапсырмалар түрлері
Көп таңдауы бар сұрақтар
Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтар
Жазбаша толық жауапты қажет ететін сұрақтар
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Тоқсандық жиынтық бағалаудың нұсқасы 3 бөлімнен тұрады: бірінші бөлім — түсіну және жауап беру, екінші бөлім — анализ және интерпретация, үшіншісі — бағалау және салыстыруды тексеруге арналған.
Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
*Тапсырма Қамтылатын мақсаттар
Тапсырма түрлері
*Тапсырмалар сипаттамасы
*Орындау уақыты, минут
Балл
1-5 10.1.1.1 Әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы идеялық мазмұнын терең түсіну;
10.1.2.1 Әдеби шығармадағы көтерілген мәселелерді ұлттық мүдде тұрғысынан ашу;
10.1.3.1 Көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау;
10.1.4.1 Көркем шығармалардан алған үзінділерді ғаламдық тақырыптағы өзекті мәселелермен байланыстыру;
10.1.5.1 Шығармадағы ұлттық құндылықтардың әлемдік тақырыптармен үндестігін ашу. Жауап
нұсқаларынан
бір дұрысын таңдау/жабық сұрақтар Тапсырма жеке орындалады. Оқушылар оқыған шығармалары негізінде берілген сұрақтарға жауап береді.
10 5
6-8 10.2.2.1 Шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын айқындау;
10.2.3.1 Шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін талдау. Қысқа жауапты қажет ететін ашық сұрақтар
Оқушылар оқыған шығармалары негізінде берілген сұрақтарға жауап береді.
10 15
9 10.3.1.1 Шығарманы мазмұндас туындылардың үлгілерімен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау.
Жазбаша толық жауапты қажет ететін сұрақтар
Берілген тақырыпқа өз көзқарасын дәлелдеп, жазба жұмысын жазады
20 10
Барлығы 40 минут 30
«Қазақ әдебиеті» пәнінен 1-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
1-БӨЛІМ
1.«Ескендір» поэмасының құрылымдық ерекшелігін анықтаңыз, үзінділерді ретімен орналастырыңыз. [1]
Шығарма жолдары Реттілігі
1 Қақпадан лақтырды бір орамал,
-Сыйым- осы, падиша мынаны ал!
Ішінде бір нәрсе бар ақыл берер,
Апар дағы, ойланып көзіңді сал
2 Филипп өлді, Ескендір патша болды,
Жасы әрең жирма бірге толды.
Өз жұрты аз көрініп, көршілерге
Көз алартып қарады оңды- солды.
3 Жолдасы –Аристотель ақылы мол,
Лақтырған сүйекті алады сол.
Ханға айтты: «Қасиет бар бұл сүйекте,
Көзіңе көрсетейін, хабардар бол»
4 Ойлап- ойлап патшаның мойны түсті,
Құдайым көрсетті деп бұл бір істі.
Бекерлік екен менің бұл ісім деп,
Қолын алып жұртына қайта көшті.
5 Жүре- жүре бір елсіз шөлге түсті,
Алып жүрген суының бәрін ішті.
Адам, хайуан- бәрі де бірдей шөлдеп,
Басына құдай салған қиын істі…
2. Қалың елім, қазағым» өлеңіндегі автор көтерген ұлттық мәселе қай өлең
жолында көрініс табады?
А) Бірлік жоқ , береке жоқ шын пейіл жоқ,
Сапырылды байлығың , баққан жылқың.
В) Баста ми, қолда малға талас қылған,
Күш сынасқан күндестік бұзды- ау шырқын.
С) Өзімдікі дей алмай өз малыңды,
Күндіз күлкің бұзылды, түнде- ұйқың.
Д) Қалың елім, қазағым, қайран жұртым,
Ұстарасыз аузыңа түсті мұртың [1]
3. «Не дүниеге, не ахиретке не пайдалы болса, не залалды болса, білетұғын- мен,
сенің сөзіңді ұғатұғын- мен , менсіз пайданы іздей алмайды екен, осы екеуі маған қалай таласады? Менсіз өздері неге жарайды?- деген үзінді қай кейіпкерге тән екенін табыңыз?
А) Қайрат
В) Ақыл
С) Жүрек
Д) Ғылым [1]
4. Абай айналасынан өзін түсінетін жан таппаған ақынның жан күйзелісін білдіретін,өмір сүрген қоғамның шындығы туралы айтылған өлеңін белгілеңіз
А) «Өлең -сөздің патшасы, сөз сарасы»
В) « Қалың елім, қазағым»
С) «Сабырсыз, арсыз, еріншек»
Д) «Ғылым таппай мақтанба» [1]
5. «Көңілім қайтты достан да, дұшпаннан да» өлеңінің идеясындағы ұлттық құндылықтың әлемдік тақырыптармен үндестігі бар нұсқаны белгілеңіз.
А) болыстың сайлау үстіндегі іс-әрекеттері мен ой-толғаныстарын баяндау
В) ел қамын ойлап, табанынан тозып, жүгіріп жүрген болыстың портретін сипаттау
С) қазақ қоғамындағы әділетсіздік, зұлымдық іс-әрекеттерді сипаттау
D) алуан түрлі адамдардың психологиясын суреттеу [1]
2-БӨЛІМ
6. Абайдың отыз үшінші қарасөзіндегі авторлық идея қандай? Бүгінгі күнде қаншалықты өзекті? Пікіріңізді 3-4 сөйлеммен білдіріңіз. __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[5]
7. Абайдың он жетінші қарасөзіндегі адам бойындағы қай қасиет басымдылық бергенде «Толық адамға» айналады. Өз көзқарасыңызды жеткізіңіз. [5]
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. « Өлең- сөздің патшасы, сөз сарасы» өлеңінен алынған үзіндідегі асты сызылған көркемдегіш құралдардың қызметін анықтап, ойыңызды жеткізіңіз.
Өлеңге әркімнің- ақ бар таласы,
Сонда да солардың бар таңдамасы.
Іші алтын, сырты күміс сөз жақсысын
Қазақтың келістірер қай баласы? [5]
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3-БӨЛІМ
9. « Болыс болдым, мінеки» өлеңінің тарихи және көркемдік құндылығын бағалай отырып, «Абай – дәуіріндегі қазақтың рухани ахуалы» тақырыбында 200-250 сөзден тұратын әдеби эссе жазыңыз. [10]
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________
Балл қою кестесі
№ Жауап
Балл
1 2-оқиғаның басталуы
5- оқиғаның байланысуы
1- оқиғаның шиеленісуі
3- оқиғаның шарықтау шегі
4- оқиғаның шешімі 1
2 D 1
3 B 1
4 В 1
5 C 1
6 Отыз үшінші қарасөзіндегі авторлық идея туралы
ойын жеткізеді 2
Өз көзқарасы мен пікірін дәлелдейді; 2
Өзіндік тұжырым жасайды; 1
7 Он жетінші қарасөзіндегі басымдылық қасиетті анықтайды; 2
Өмірмен байланыстырады; 2
Өз көзқарасын жеткізеді; 1
8 Көркемдегіш құралды анықтайды, 2
Өз көзқарасы мен пікірін дәлелдейді; 2
Өзіндік ойын жеткізеді; 1
9 Өлеңннің идеясына талдау жасайды;
Өлеңнің тарихи құндылығын бағалайды;
Өлеңнің көркемдік құндылығын бағалайды;
Дәлелдер келтіре отырып, тақырыпты ашады;
Эссе құрылымын сақтайды.. 2
2
2
2
2
1-ТОҚСАННЫҢ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
Ұзақтығы – 40 минут
Түсіну және жауап беру – 10 минут Анализ және интерпретация – 10 минут Бағалау және салыстыру – 20 минут
Балл саны – 30
Тапсырмалар түрлері
Көп таңдауы бар сұрақтар
Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтар Жазбаша толық жауапты қажет ететін сұрақтар
1-тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
*Тапсырма Қамтылатын мақсаттар *Сипаттама *Орындау уақыты, мин Балл
1 10.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау
10.1.2.1 Әдеби шығармадағы көтерілген мәселелерді ұлттық мүдде тұрғысынан ашу;
10.1.3.1 Көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау;
10.1.4.1 Көркем шығармалардан алған үзінділерді ғаламдық тақырыптағы өзекті мәселелермен байланыстыру; 10.1.5.1 Шығармадағы ұлттық құндылықтардың әлемдік тақырыптармен үндестігін ашу. Жауап нұсқаларынан бір дұрысын таңдау/жабық сұрақтар 10 5
2
3
4
5
6 10.2.2.1 Шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын айқындау;
10.2.3.1 Шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін талдау. Қысқа жауапты қажет ететін ашық сұрақтар 10 15
7
8
9 10.3.1.1 Шығарманы мазмұндас туындылардың үлгілерімен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау. Жазбаша толық жауапты қажет ететін сұрақтар 20 10
Барлығы: 40 минут 30
«Қазақ әдебиеті» пәнінен 1-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
ІІ нұсқа
1-БӨЛІМ
1. Абайдың «Ескендір» поэмасының кейіпкерлерге тән ерекшеліктерді анықтаңыз, өмірлік мақсаттары мен ұстанымдары бойынша топтастырыңыз.
Кейіпкерлер Ерекшеліктері Өмірлік мақсаттары
мақсаттары мақсаттары мақсаттары Ұстанымдары
2. «Сабырсыз, арсыз,еріншек» өлеңінің қай жолдарында мәселе ұлттық мүдде
тұрғысынан айтылған? [1]
А) Алыстан дәм татады
Қызмет қылып мал таппай,
Ғылым оқып ой таппай,
Құр үйінде жатады.
В) Сабырсыз, арсыз,еріншек,
Көрсе қызар, жалмауыз,
Сорлы қазақ сол үшін,
Алты бақан алауыз.
С) Пысық деген ант шықты.
Бір сөз үшін жау болып,
Бір күн үшін дос болып,
Жүз құбылған салт шықты
Д)Ұрлықпен мал табам деп
Егессе ауыл шабам деп,
Сүйтіп құдай атады. [1]
3.«Естіген нәрсені ұпытпастыққа төрт түрлі себеп бар »(31-қарасөз),олар қандай ?
А. Көкірегі байлаулы берік болмақ, достарымен сырласып бөлісу керек, түсінбесең де жаттанды түрде есте сақтау, ой кеселі нәрселерден қашық болу керек
В. Көкірегі байлаулы берік болмақ, достарымен сырласып бөлісу керек, бірнеше уақыт қайтарып, көңілге бекіту керек, ой кеселі нәрселерден қашық болу керек
С. Көкірегі байлаулы берік болмақ, сол нәрсені көргенде ғибратлану керек, бірнеше уақыт қайтарып, көңілге бекіту керек, ой кеселі нәрселерден қашық болу керек
Д. Көкірегі байлаулы берік болмақ, ой кеселі нәрселерден алшық болмау,бес нәрседен қашық болу [1]
4. Өлең жолдарындағы асты сызылған тармақтарда қоғамдағы қандай мәселе көтерілген?
Тамағы тоқтық,
Жұмысы жоқтық
Аздырар адам баласын.
Таласып босқа,
Жау болып досқа,
Қор болып, құрып барасың.
Өтірік шағым толды ғой,
Өкінер уақытың болды ғой
А)көрінгенгекөзін сүзіп, тамақ асырайтындар туралы
В) ел билеген зорлықшыл жуандардың әрекеті туралы
С) жалқаулық,арызқойлыққа айналғандар туралы
Д) берекесі, бірлігі жоқ елдің іс-әрекеті туралы [1]
5.Ақынның қарасөздердің жазудағы мақсаты неде ? Тақырыптармен үндестігі бар нұсқаны белгілеңіз.
А) болыстың сайлау үстіндегі іс-әрекеттері мен ой-толғаныстарын баяндау
В) ел қамын ойлап, табанынан тозып, жүгіріп жүрген болыстың портретін сипаттау
С) елге ояз келгендегі болыстың көңіл күйі мен тыныштығының кету себебін көрсету
D) Көрген-білгенін, таным-тəжірибесін, танып-түстегенін ақыл-көрігінде қорытып, таразыға салу [1]
2- БӨЛІМ
6. Берген бе тәңірім саған өзге туыс?
Қыласың жер-жиһанды бір-ақ уыс.
Шарықтап шартараптан көңіл сорлы
Таппаған бір тыянақ не еткен қуыс?
Күні-түні ойымда бір-ақ тәңірі,
Өзіне құмар қылған оның әмірі.»,-
– деген өлең жолдарындағы автордың ойын жеткізудегі көркемдегіш құралдардың қолданысын анықтаңыз. Ойыңызды 3-4 сөйлеммен жеткізіңіз. [5]
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
7. Абай Құнанбаевты шетелдің қай ақындарымен қатар қоюға болады деп ойлайсың? Өз көзқарасыңызды, пікіріңізді білдіріңіз [5]
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. « Егіннің ебін,
Сауданың тегін
Үйреніп, ойлап, мал ізде.
Адал бол- бай тап,
Адам бол- мал тап.»,-деген өлең жолында Абай мал деп нені айтып тұр? Автордың идеясына қатысты ойыңыз бен өз көзқарасыңызды жеткізіңіз. [5]
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3- БӨЛІМ
9. Төмендегі тақырыпқа 200-250 сөзден тұратын әдеби эссе жазыңыз.
Абайдың қарасөздерінің маңызы мен көркемдік құндылығын бағалаңыз.[10]
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Балл қою кестесі
№ Жауап Балл Қосымша
ақпарат
1
1
1
2 В 1
3 С 1
4 С 1
5 D 1
6 Көркемдегіш құралдарды анықтайды; 2
Қолданысына талдау жасайды; 2
Өзіндік тұжырым жасайды; 1
7 Автор көзқарасын анықтайды; 2
Өмірмен байланыстырып, дәлелдейді; 2
Өз көзқарасымен байланыстырады; 1
8 Автордың идеясын анықтайды; 2
Автор көтерген мәселеге талдау жасайды; 2
Өз көзқарасын білдіреді; 1
9 Шығарманың тарихи құндылығын бағалайды;
Шығарманың көркемдік құндылығын бағалайды;
Мазмұндас шығармалармен байланыстырады;
Орынды пікір, дәлел келтіреді; Эссе құрылымын сақтайды. 2
2
2
2
2
2-ТОҚСАННЫҢ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
Ұзақтығы — 40 минут
Түсіну және жауап беру — 10 минут
Анализ және интерпретация — 10 минут
Бағалау және салыстыру — 20 минут
Балл саны — 30
Тапсырмалар түрлері
Көп таңдауы бар сұрақтар
Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтар
Жазбаша толық жауапты қажет ететін сұрақтар
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Тоқсандық жиынтық бағалаудың нұсқасы 3 бөлімнен тұрады: бірінші бөлім — түсіну және жауап беру, екінші бөлім — анализ және интерпретация, үшіншісі — бағалау және салыстыруды тексеруге арналған.
Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы Тапсырма Қамтылатын мақсаттар Сипаттама Орындау уақыты, мин Балл
1-4
10.1.1.1 Әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы идеялық мазмұнын терең түсіну;
10.1.3.1 Көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау;
10.1.4.1 Көркем шығармалардан алған үзінділерді ғаламдық тақырыптағы өзекті мәселелермен байланыстыру;
10.1.5.1 Шығармадағы ұлттық құндылықтардың әлемдік тақырыптармен үндестігін ашу. Жауап
нұсқаларынан
бір дұрысын таңдау/жабық сұрақтар Оқушылар оқыған шығармалары негізінде кестені толтырады. 10 5
5 -8
10.2.1.1 Әдеби шығарманың композициясын
уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдау;
10.2.3.1 Шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін талдау;
10.2.5.1 Әлем және қазақ әдебиетіндегі құндылықтардың үндесуін талдап, өзіндік ой қорыту. Қысқа жауапты қажет ететін ашық сұрақтар 10 15
9 10.3.4.1 Шығарманы идеялық жағынан мазмұндас туындылармен салыстыра отырып, әдеби сын жазу. Жазбаша толық жауапты қажет ететін сұрақтар 20 10
Барлығы: 40 минут 30
«Қазақ әдебиеті» пәнінен 2-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
1-БӨЛІМ
1. «Аңыздың ақыры» шығармасынан алынған үзінділерді сюжеттік-композициялық құрылысына талдау арқылы сәйкестендіріңіз. [4]
Шығармадан үзінді Сәйкестендіру шарты Бөлім
1 Әмірші тажал тасқынына қылар қайраны болмай, жан ұшыра секектеген кішкене мақұлықтың ақтық азабын көргісі келмегендей, көзін тарс жұмып алды.
Махаббат
2 Сумаң соқпақ өрік ағашының астынан өтті.уақытылы жиылып алынбаған жеміс өз- өзінен үзіліп түсіп, жерде шашылып жатыр. Көбі иістеніп бұзылып етіпті. Мұнара
3 Көлденең көзден қысылатындай ештеңе жоқ. Шаһардағы жұрт мұнарадан ханшаның жорықтағы жарына деген кіршіксіз сезімін көрді. Аңыздың ақыры
4 Сонау көк домалақ күмбездің төбесінде жыбырлап жүрген кішкене ноқаттардың аузынан шыққан осы сөз мұнараның ұшар басында тұрған мұның құлағына ап- анық естіледі. Қызыл алма
2. «Таңқы мұрын, бадырақ көз, шұнақ құлақтау, жарқабақтау, кірпі шаш, қырыс маңдай, қара сұр».
Кімнің портреті?
A. Бекболаттың;
B. Мұқаштың;
C. Қара мұрттың;
D. Мамырбайдың. [1]
3. Автор Ақбілек бейнесі арқылы қандай идеяны беруді көздеген?
A. ағартушылық идея;
B. эстетикалық идея;
C. авторлық идея;
D. обьективтік идея. [1]
4. « Ақбілек» шығармасындағы ұлттық құндылық қалай көрініс табады?
А. Ақбілекті ақ офицерлерінің күштеп тартып алып кетуі
В. Қара мұрттың Ақбілекке деген адамгершілігі
С. Мұқаштың Мамырбайдың баласынан кек алуы
D. Ақбілектің жаңа өмірге қадам басуы [1]
2- Бөлім
5. Заман өзгерісіне ілесуде қазақ жастары қандай қадамдар жасады? Ойыңызды 3-4 сөйлеммен жеткізіңіз. [5]
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
6. «Жылқы бақтым- күлкі бақтым. Алыс- жақын , қатер ойыншық болды. Жылқы бақтым, кісі болдым…»Үзіндідегі көркемдегіш құралдың қолданысына талдау жасаңыз. [3]
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
7. Әлем әдебиетіндегі Әмірші сияқты кейіпкерлердің іс-әрекетін, бейнесін құндылықтар тұрғысынан байланыстырыңыз [5]
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3-БӨЛІМ
8. «Ақбілек» шығармасын идеясы жағынан мазмұндас шығармамен салыстырып, «Ақбілек бейнесі және қазақ қызының өсу жолы» тақырыбында
150-200 сөзден тұратын әдеби эссе жазыңыз. [10]
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Балл қою кестесі
№ Жауап
Балл Қосымша ақпарат
1 1- Аңыздың ақыры
2- Қызыл алма
3- Махаббат
4- Мұнара 1
1
1
1
2 В 1
3 A 1
4 А 1
5 Заман өзгерісіне ілесуде қазақ жастары
туралы талдайды; 2
Өз көзқарасы мен пікірін дәлелдейді; 2
Өзіндік тұжырым жасайды; 1
6 Көркемдегіш құралдарды анықтайды, 1
Кейіпкер бейнесін ашудағы қолданысын талдайды; 2
7 Әлем әдебиетімен салыстырады 2
Құндылықтар тұрғысынан талдайды; 2
Өзіндік тұжырым жасайды; 1
8 Шығарманың идеясына талдау жасайды;
Мазмұндас шығармалармен салыстырады;
Дәлелдер келтіре отырып, тақырыпты ашады;
Сыни баға береді;
Эссе құрылымын сақтайды. 2
2
2
2
2
2-тоқсанның жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
ІІ нұсқа
*Тапсырма Қамтылатын мақсаттар *Сипаттама *Орындау уақыты, мин Балл
1 10.1.1.1 Әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы идеялық мазмұнын терең түсіну;
10.1.3.1 Көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау;
10.1.4.1 Көркем шығармалардан алған үзінділерді ғаламдық тақырыптағы өзекті мәселелермен байланыстыру;
10.1.5.1 Шығармадағы ұлттық құндылықтардың әлемдік тақырыптармен үндестігін ашу. Жауап нұсқаларынан бір дұрысын таңдау/жабық сұрақтар 10 5
2
3
4
5
6 10.2.1.1 Әдеби шығарманың композициясын
уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдау;
10.2.3.1 Шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін талдау;
10.2.5.1 Әлем және қазақ әдебиетіндегі құндылықтардың үндесуін талдап, өзіндік ой қорыту. Қысқа жауапты қажет ететін ашық сұрақтар 10 15
7
8
9 10.3.4.1 Шығарманы идеялық жағынан мазмұндас туындылармен салыстыра отырып, әдеби сын жазу. Жазбаша толық жауапты қажет ететін сұрақтар 20 10
Барлығы 40 минут 30
«Қазақ әдебиеті» пәнінен 2-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
ІІ нұсқа
1-БӨЛІМ
1. Ж.Аймауытовтың «Ақбілек» романындағы әсем суреттелген қазақ өлкесін табыңыз
А.Көкшетау, Бурабай
В.Баянауыл, Қарқаралы
С.Алтай, Марқакөл
Д.Сандықтас, Аягөз
2. «Ақбілек» романында Ақбілектің жан- жарасын одан сайын қоздырған кім?
АІскендір
B. Бекболат
C.Өрік.
Д.Мұқаш [1]
3. «-Әкеміз неше жылдай елу басы, ауылнай, би болған. Бір ауылнай елдің басты адамының бірі. Ағам отау болып, енші алып кетті. Інім Семейде оқуда. Шешеміз жылқы жылы құрт аурудан кайтыс болған соң, әксміз бір кедейлеу адамның ақ құбаша, бауырсақ мұрын жаңа ӛспірім қызын, беріп қойған жерінен, 15 караға бата бұзып алып еді. Тоқал бұл күнде әкейдің мойнына мініп алды».-деген кімнің сөзі
А. Мұқаш
В. Балташ
С. Диуана
Д. Бекболат [1]
4. Үзінділер композициялық құрылымының қай кезеңіне жатады? Сәйкестендіріңіз.
1Ақ әскер жансауғалап қашып,
Ақбілекті қосқа тастап кетті А) оқиғаның басталуы 1.
2. 3. 4. 5.
.Мамырбай ауылына бандының шабуылы В) оқиғаның байланысуы
3Ақбілекті бандының алып кетуіне Мұқаш себепші болды
С) оқиғаның шиеленісуі
4Ақбілек баласын көреді
D) оқиғаның шарықтау шегі
5Ақбілек енді содырлы топтың ортасына түсті
Е) оқиғаның шешімі
5. «Аңыздың ақыры» романы қандай шығармаға жатады?
А.Дербес психологиялық шығарма
В.Тарихи туынды
С. Ақсақ Темірдің өмірі
Д. Аңыз бен фантастикалық шығарма [5]
2-БӨЛІМ
6. «Ақбілек – теңдікке ұмтылған, азаттықты аңсаған, зорлыққа мойымаған, өмірінен тағылым-ғибрат алған, жан-жүрегі таза, махаббат, мейірімі мол, өжет қыр қызы» Кейіпкер бейнесін сипатап,өз көзқарасыңды білдіріп жаз. Ойыңызды 3-4 сөйлеммен жеткізіңіз. [5]
7.«Аңыздың ақыры» шығармасын Ж.Аймауытовтың «Ақбілек» романымен салыстырыңыз. Тарихи-көркемдік құндылығын ажыратыңыз. [5]
Шығармалар Мазмұны Тарихи құндылығы Көркемдік құндылығы
Ақбілек
Аңыздың ақыры
8. Ақбілектің «жүрегін жуып тазартқан алтын леген – аяулы жаны, Қаратаудай қайратты, ай мен күндей ғылым еді». Қазақ әдебиетіндегі Ақбілек сияқты кейіпкерлердің іс-әрекетін, бейнесін құндылықтар тұрғысынан байланыстырыңыз.[5]
3-БӨЛІМ
9. Төмендегі тақырыпқа 200-250 сөзден тұратын жазба жұмысын жазыңыз.
«Табиғат заңдылықтары мен адам өмір сүріп отырған қоғам заңдылықтарын қатар алып жүреді». Шығармамен табиғат пен адамды салыстырып, әдеби сын жазыңыз. [10]
Балл қою кестесі
№ Жауап Балл Қосымша ақпарат
1 В 1
2 С 1
3 Д 1
4 B 1
5 Д 1
6 Шығармадағы қазақ қызының тағдырына қатысты оқиғаларды талдайды;
2
Өз көзқарасы мен пікірін дәлелдейді; 2
Өзіндік тұжырым жасайды; 1
7 Көркемдегіш құралдарды анықтайды, 2
Кейіпкер бейнесін ашудағы қолданысын талдайды;
2
Өзіндік баға береді; 1
8 Әлем әдебиетімен салыстырады; 2
Құндылықтар тұрғысынан талдайды; 2
Өзіндік тұжырым жасайды; 1
9 Шығарманың идеясына талдау жасайды; Екі шығарманың мазмұнын салыстырады;; Дәлелдер келтіреді;
Сыни баға береді;
Логикалық бірізділікті сақтайды. 2 2 2 2 2
3-ТОҚСАННЫҢ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
Ұзақтығы — 40 минут
Түсіну және жауап беру — 10 минут
Анализ және интерпретация — 10 минут
Бағалау және салыстыру — 20 минут
Балл саны — 30
Тапсырмалар түрлері
Көп таңдауы бар сұрақтар
Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтар
Жазбаша толық жауапты қажет ететін сұрақтар
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Тоқсандық жиынтық бағалаудың нұсқасы 3 бөлімнен тұрады: бірінші бөлім — түсіну және жауап беру, екінші бөлім — анализ және интерпретация, үшіншісі — бағалау және салыстыруды тексеруге арналған.
Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы *Тапсырма Қамтылатын мақсаттар *Сипаттама *Орындау уақыты, мин Балл
1-5
10.1.2.1 әдеби шығармадағы көтерілген мәселелерді ұлттық мүдде тұрғысынан ашу; 10.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау; 10.1.4.1көркем шығармалардан алған үзінділерді ғаламдық тақырыптағы өзекті мәселелермен байланыстыру. Жауап
нұсқаларынан
бір дұрысын таңдау/жабық сұрақтар 10 5
6 -8
10.2.2.1 шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын айқындау; 10.2.4.1көркем шығармадағы көтерілген мәселелерге талдау жасау арқылы өзіндік пікірін қосып, шығармашылық жұмыс (эссе, әңгіме, өлең, әдеби және еркін тақырыптарға шығарма) жазу; 10.2.5.1 әлем және қазақ әдебиетіндегі құндылықтардың үндесуін талдап, өзіндік ой қорыту. Қысқа жауапты қажет ететін ашық сұрақтар 10 15
9 10.3.2.1көркем шығармадағы көтерілген мәселелердің жаңашылдығына сыни тұрғыдан баға беру. Жазбаша толық жауапты қажет ететін сұрақтар 20 10
Барлығы: 40 минут 30
«Қазақ әдебиеті» пәнінен 3-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
1-БӨЛІМ
1. Oтaршылдық caяcaт қaзaқ ұлтынa төнiп тұрғaн aпaт, қaтер екенiн aвтoр Шaқaнның пcихoлoгияcы aрқылы acтaрлы жеткiзе бiлген үзіндіні анықтаңыз.
A. «Мынaу… кемиек, тaлпaқ тaнaу, тaйқы мaңдaй – көрден қaйтa шыққaн жaлтaқ Жaнтaй ғoй! Өзiнiң aтaлac туыcы. Cacық шибөрi… Aл aнaу – caры aлa жoлбaрыc. Кәдiмгi көп жыртқыштың бiрi емеc. Кici етiн ғaнa жейтiн жaлмaуызы. Жaлмaуыз жүрген жерi жемтiкciз
бoлмaйды».
B.Әлде төреге, әлде тілмашқа саусағын шошайтады да күледі, саусағын шошайтады күледі.
C. Айқайлауға даусы шықпады, ұмтылуға, әлденедей қимыл жасауға аяқ- қолы ырық бермеді
Д. Буын- буыны дірілдеп, сүйекті қыннан селебені әрең суырып, ентелей ұмтылды. [1]
2. Қиығы кемic, ызaлы шегiр көз шaпырaштaнa түйiледi. Ұрты дa жырық. Aппaқ өткiр, coйдaқ тici
жaрқырaп тұр. Aдaм шoшырлық. Қaрcы aлдынaн қaрaғaндa aдaм шoшырлық . Әйтcе де құбыжық
емеc. Өзгеше тұрпaтты пенде»- деп суреттелетін қай кейіпкер бейнесі екенін табыңыз?
A. Тұтқын
B. Ажар
C. Шақан
Д. Сәмен [1]
3. Қосаяқ қай шығарманың кейіпкері?
A. Мұхтар Мағауин «Шақан- Шері»
B. Мұхтар Мағауин «Жармақ»
C. Ұлықбек Есдәулет «Біз түркілерміз»
Д. Шыңғыс Айтматов «Алғашқы ұстаз» [1]
4. Ұстаз ұлағатын ұлықтаған, елінің жарқын болашағына сенген білікті де, білімді жан кім екенін
табыңыз?
A. Дүйсен
B. Алтынай
C. Кераяқ
Д. Сатымқұл [1]
5. Көк аспандай жарқылдап, күркірерміз,
Көк аспанның бұлтындай сілкінерміз,
Көк бөріден туғанымыз рас болса,
Көк тәңірден қуат ап, бір түлерміз.- өлең жолдарының негізгі идеясын табыңыз.
А. Намысшылдық, батырлық, даралық
В. Мықтылық, өркөкіректік, ұлылық
С. Ерлік, менмендік, жанқиярлық
Д. Өр мінезділік, көрегенділік, шыдамдылық [1]
2-БӨЛІМ
6. «Шaқaн-Шерiдегi» жoлбaрыc – еркiндiктiң, тәуелciздiктiң белгici. Бiрaқ қacқыр дa, бұғы дa, жoлбaрыc тa қaншa жерден киелi, acыл caнaлca дa, oлaрғa билiк қылaтын күш – aдaм.- деген авторлық идеяның бүгінгі өмір шындығымен байланысын өз сөзіңізбен жеткізіңіз.
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ [5]
7. «Алғашқы ұстаз» әңгімесіндегі ұстаздардың еңбегі туралы насихаттап, «Ұстаз еңбегі – өлшеусіз» тақырыбында шағын әңгіме жазыңыз .
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ [5]
8. Ұ.Есдәулеттің « Біз түркілерміз» өлеңіндегі ұлттық құндылықтарды тауып, әлемдік тақырыптармен байланысын көрсетіңіз, мысалдармен дәлелдеңіз.
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ [5]
3-БӨЛІМ
9. « Біз түркілерміз» өлеңіндегі көтерілген мәселенің жаңашылдығына сыни тұрғыдан баға беріп, пікір білдіріңіз. 100-150 сөз.
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[10]
Балл қою кестесі
№ Жауап
Балл Қосымша ақпарат
1 A 1
2 С 1
3 A 1
4 В 1
5 Д 1
6 Автор идеясын анықтайды;
2
Өз көзқарасы мен пікірін дәлелдейді; 2
Өзіндік тұжырым жасайды; 1
7 Тақырыпқа сай жазады; 2
Кейіпкер бейнесін ашудағы қолданысын талдайды; 2
Өзіндік баға береді; 1
8 Ұлттық ұндылықтары анықтайды 2
Әлемдік тақырыптармен байланыстырады; 2
Өзіндік тұжырым жасайды; 1
9 Көтерілген мәселені анықтайды
Өз пікірін білдіреді;
Дәлелдер келтіреді;
Сыни тұрғыдан талдайды
Жаңашылдығына баға береді; . 2
2
2
2
2
3-ТОҚСАННЫҢ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
Ұзақтығы – 40 минут
Түсіну және жауап беру – 10 минут Анализ және интерпретация – 10 минут Бағалау және салыстыру – 20 минут
Балл саны – 30
Тапсырмалар түрлері
Көп таңдауы бар сұрақтар
Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтар Жазбаша толық жауапты қажет ететін сұрақтар
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Тоқсандық жиынтық бағалаудың нұсқасы 3 бөлім, 9 тапсырмадан тұрады: бірінші бөлім – түсіну және жауап беру, екінші бөлім – анализ және интерпретация, үшіншісі – бағалау және салыстыруды тексеруге арналған.
Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
*Тапсырма Қамтылатын мақсаттар *Сипаттама *Орындау уақыты,
минут Балл
1
10.1.2.1 әдеби шығармадағы көтерілген мәселелерді ұлттық мүдде тұрғысынан ашу;
10.1.3.1көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау;
10.1.4.1көркем шығармалардан алған үзінділерді ғаламдық тақырыптағы өзекті мәселелермен байланыстыру. Жауап нұсқаларынан бір дұрысын таңдау/жабық сұрақтар 10 5
2
10.2.2.1 шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысы айқындау;
10.2.4.1көркем шығармадағы көтерілген мәселелерге талдау жасау арқылы өзіндік пікірін қосып, шығармашылық жұмыс (эссе, әңгіме, өлең, әдеби және еркін тақырыптарға шығарма) жазу;
10.2.5.1 әлем және қазақ әдебиетіндегі құндылықтардың үндесуін талдап, өзіндік ой қорыту. Қысқа жауапты қажет
ететін ашық сұрақтар 10 15
3 10.3.2.1 көркем шығармадағы көтерілген мәселелердің жаңашылдығына сыни тұрғыдан баға беру. Жазбаша толық жауапты қажет ететін сұрақтар 20 10
Барлығы 40 минут 30
«Қазақ әдебиеті» пәнінен 3-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
ІІ нұсқа
1-БӨЛІМ
1.Кішкентай ғана ауыл балаларын жинап оқытқан кім?
А.Алтынайды
В.Дүйсен
С.Олжас
Д.Арман [1]
2. Ол Шақан бастаған қырық жігітті жолбарысқа бастап барғанда жастардың намысын ояту үшін:«Жолбарыс аулау — қазақтың ата дәстүрі, машықты өнері , — деген ашық аспан астында, алаулы от басында ет жеп, сорпа ішілгеннен соңғы әңгіме-кеңесте ,-деп әңгіме айтқан кім?
A.Құбмерген
В.Шақан шері
С. Атабекақсақал
Д. Рысбек ұста [1]
3.Жазушының «Алғашқы мұғалім» повесінде баяндалатын оқиға қай кезеңді суреттейді?
А.Қазан төңкерісінің алғашқы ауыл өмірі, ондағы жаңа өзгерістер туралы
В.Ұлы Отан соғысы жылдарындағы ауыр тіршілікті
С.Ашаршылық кезеңіндегі ел ауыртпашылықты
Д.Азамат соғысы жылдары
4. «Алғашқы ұстаз» шығармасында Алтынай не себепті Ташкентке балалар үйіне жіберді?
А. Алтынайға зорлық жасағандардан қорғағандықтан
В.Алтынайды жеңгесінен қорғағандықтан
С.Дүйсен ұстаздың өз білімінің аздығынан
Д.Болашағынан үлкен үміт күткендіктен
5.Үзіндіде қайталаудың қай түрі қолданылған?
Көк аспандай жарқылдап, күркірерміз,
Көк аспанның бұлтындай сілкінерміз,
Көк бөріден туғанымыз рас болса,
Көк тәңірден қуат ап, бір түлерміз
А .Анафора
В.Эпифора
С.Жай қайталау
Д.Еспе қайталау
2-БӨЛІМ
6.«Кенет өзін осы жолға түсірген жалмауыз жолбарыс көз алдына келді. Балаға шапқан, әйелді шайнаған кезі емес. Өлім сәті. Өлгеннен соңғы бұтарлап шабылған сәті. Артқы аяққа шор болып байланған қорғасын оқ. «Жолбарыс өз бетімен кісіге тимейді». Құба-мерген айтқан. Қара-батыр айтқан. Атабек Ақсақал айтқан. Өзі де көрді. Сонда, жалмауыз кек қуғаны ма?! Бір кісіден көрген жапасын бір адамға артқан. Жүрген ізін қанды соқпаққа айналдырған. Бұл да қазаға ұшырады. Қорғасын оқ емес, тас қайғы – екі бірдей қаза жүрек басына түйітпектеліп жабысты. Бір жыртқыштың кінәсін тарғыл тонды барлық шеріге артыпты. Содан не тапты ?
Адамға өздігінен тиіспейтін жыртқыштың автордың идеясымен байланыстырыңыз. _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[5]
7.«Біз түркілерміз» өлеңінде ұлтжандылық қалай сипатталады? Оқырманға әсерін талдап, өз ойыңызды жеткізіңіз.
Айға қарап ұлыған көк бөрімін.
Атқа мінсем кетемін аруақтанып,
Арасында желік бар ет-терінің.
Атқа мінсем кетемін айбаттанып,
Қылыш көрсем кетемін қайраттанып.
Ғасырлардың бетіне қалқып шыққан
Біздің халық- бұ да бір қаймақ халық,
Намысындай ешкімге таптатпаған.
Түркстанның күмбезі асқақтаған.
Бабаларым жатыр ғой бата беріп
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ [5]
8.«Алғашғы ұстаз» әңгімесіндегі әлем әдебиетіндегі құндылықтарды ұлттық құндылықтармен байланыстырыңыз.
№ Әлем әдебиеті Қазақ әдебиеті Байланысы
1
2
3
3-БӨЛІМ
9. «Жолбарыс тұқымын құрту жолында көп қиындық көрген соң, Шақан табиғат пен адамның арасындағы тепе-теңдікті бұзып, табиғи заңдылыққа қарсы келгендігін түсінеді.» сыни тұрғыдан баға беріп, пікір білдіріңіз. 100-150 сөз.
[10]
Балл қою кестесі
№ Жауап Балл Қосымша ақпарат
1 B 1
2 A 1
3 А 1
4 C 1
5 A 1
6 Автордың идеясын анықтайды; 2
Автор идеясын оқиғамен байланыстырады; 2
Өзіндік тұжырым жасайды; 1
7 Көтерілген мәселені анықтайды; 2
Оқырманға әсерін талдайды; 2
Өз ойын шығармашылықпен жеткізеді; 1
8 Ұлттық құндылықтармен байланыстырады 2
Ойын дәлелдейді; 2
Өзіндік тұжырым жасайды; 1
9 Көтерілген мәселені анықтайды; Сыни тұрғыдан талдайды; Жаңашылдығына баға береді; Орынды пікір, дәлел келтіреді;
Өзіндік ұсынысын, қорытынды шешімін жаза алады. 2
2
2
2
2
4-ТОҚСАННЫҢ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
Ұзақтығы — 40 минут
Түсіну және жауап беру — 10 минут
Анализ және интерпретация — 10 минут
Бағалау және салыстыру — 20 минут
Балл саны — 30
Тапсырмалар түрлері
Көп таңдауы бар сұрақтар
Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтар
Жазбаша толық жауапты қажет ететін сұрақтар
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Тоқсандық жиынтық бағалаудың нұсқасы 3 бөлімнен тұрады: бірінші бөлім — түсіну және жауап беру, екінші бөлім — анализ және интерпретация, үшіншісі — бағалау және салыстыруды тексеруге арналған.
Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы *Тапсырма Қамтылатын мақсаттар *Сипаттама *Орындау уақыты, мин Балл
1-5
10.1.1.1 әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы идеялық мазмұнын терең түсіну;
10.1.2.1 әдеби шығармадағы көтерілген мәселелерді ұлттық мүдде тұрғысынан ашу;
10.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау;
10.1.5.1 шығармадағы ұлттық құндылықтардың әлемдік тақырыптармен үндестігін ашу. Жауап
нұсқаларынан
бір дұрысын таңдау/жабық сұрақтар ,
қысқа жауапты қажет ететін ашық сұрақ
10 5
6 -7
10.2.1.1 әдеби шығарманың композициясын уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдау;
10.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін талдау. . Қысқа жауапты қажет ететін ашық сұрақтар 10 15
8 10.3.3.1 шығарманың идеясын жалпыадамзаттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
Жазбаша толық жауапты қажет ететін сұрақтар 20 10
Барлығы: 40 минут 30
«Қазақ әдебиеті» пәнінен 4-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
1-БӨЛІМ
1.«Тағдыр» романынан алынған үзінділерді сюжеттік-композициялық құрылысына талдау арқылы сәйкестендіріңіз. [ 4]
Шығармадан үзінді Сәйкестендіру шарты Бөлім
1 Демежан осы жаңа ғана Шәнішевтің атшысы Бабалықты ертіп, бір тығыз жұмыспен қалаға шығып кеткен-ді.
Дар ағашы
2 Мына заманда егін екпей, сауда істеп, тиынның көзін танымай тұрып, тіршілік ету қиын. Жол торабы
3 Белгіленген мерзімде тойға шақырылғандар қалаға топ- тобымен ошарылып келіп жатты. Тағдыр талқысы
4 Адамды адам тар қапас, тас зынданға қанша қамағанмен, сонау бір төбедегі терезе торындай сыртқы дүниемен жалғастыратын бір саңылау бәрібір табылады екен. Уақыт керуені
2. Ш.Мұртазаның «Тәуекел той» әңгімесіндегі «Қарға тамырлы қазақ» сөзінің мағынасы қандай?
А. Шыдамды халық деген мағынада
В. Тату халық деген мағынада
С. Арғы тегіміз ортақ деген мағынада
Д. Жақын ,туыс деген мағынада [1]
3. «Тағдыр» романындағы «Бұл мәселені әлі де анықтау керек. Бәлкім, бұл жоғарғы ұлықтан келге пәрмен емес, халдайлардың ойлап тауып жүрген қитұрқысы ма, кім білсін». Үзіндідегі қай кейіпкердің сөзі?
A. Шихалдай
B. Демежан
C. Гаугаң
Д. Мамырбек [1]
4. Керімқұл қай шығарманың кейіпкері?
A. «Томирис» драмасы
B. «Тағдыр» романы
C. «Тәуекел той» әңгімесі
Д. «Қаздар қайтып барады» әңгімесі [1]
5. Әлем әдебиетіндегі Томирис сияқты кейіпкерлердің іс-әрекетін, бейнесін құндылықтар тұрғысынан байланыстырыңыз
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ [3]
2-БӨЛІМ
6. «Томирис» шығармасында парсылар туралы не айтылған? Тарих пен шығармадағы оқиға арасындағы байланыс қандай? Композициялық тұрғыда талдай отырып, өз ойыңызды жеткізіңіз (3-6 сөйлем)
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ [5]
7. Сырты бүтін, іші түтін болып тұрғанда, ресторанның алдына шаң-шаң болып бір грузовик тоқтады. Шофердің қасынан қоңқақ мұрын, тыртық тақыр бас, балуан тақылеттес гүржиген біреу түсті. Үзіндідегі көркемдегіш құралдардың қызметін анықтап, қолданысына талдау жасаңыз.
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ [5]
3-БӨЛІМ
8. Қазақ тарихында даңқы шыққан қазақ әйелдері жайында «Алып анадан туады» тақырыбында 100-150 сөзден тұратын әдеби эссе жазыңыз.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[10]
Балл қою кестесі
№ Жауап
Балл Қосымша ақпарат
1 1-Жол торабы
2- Тағдыр талқысы
3-Уақыт керуені
4-Дар ағашы 1
1
1
1
2 С 1
3 В 1
4 С 1
5 Әлем әдебиетімен салыстырады 1
Құндылықтар тұрғысынан талдайды; 1
Өз пікірін білдіреді 1
6 Шығарманы композициялық тұрғыда талдайды 2
Өз көзқарасы мен пікірін дәлелдейді; 2
Өзіндік тұжырым жасайды; 1
7 Көркемдегіш құралдың қызметін анықтайды 2
Кейіпкер бейнесін ашудағы қолданысын талдайды; 2
Өзіндік баға береді; 1
8 Шығарманы композициялық тұрғыда талдайды 1
Өз көзқарасы мен пікірін дәлелдейді; 2
Өзіндік тұжырым жасайды; 1
9 Шығарманың идеясын анықтайды
Құндылық тұрғысынан талдайды
Өз пікірін білдіреді;
Дәлелдер келтіреді;
Әдеби эссе жазады . 2
2
2
2
2
4-ТОҚСАННЫҢ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
Ұзақтығы — 40 минут
Түсіну және жауап беру — 10 минут
Анализ және интерпретация — 10 минут
Бағалау және салыстыру — 20 минут
Балл саны — 30
Тапсырмалар түрлері
Көп таңдауы бар сұрақтар
Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтар
Жазбаша толық жауапты қажет ететін сұрақтар
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Тоқсандық жиынтық бағалаудың нұсқасы 3 бөлімнен тұрады: бірінші бөлім — түсіну және жауап беру, екінші бөлім — анализ және интерпретация, үшіншісі — бағалау және салыстыруды тексеруге арналған.
Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы *Тапсырма Қамтылатын мақсаттар *Сипаттама *Орындау уақыты, мин Балл
1-5
10.1.1.1 әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы идеялық мазмұнын терең түсіну;
10.1.2.1 әдеби шығармадағы көтерілген мәселелерді ұлттық мүдде тұрғысынан ашу;
10.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау;
10.1.5.1 шығармадағы ұлттық құндылықтардың әлемдік тақырыптармен үндестігін ашу. Жауап
нұсқаларынан
бір дұрысын таңдау/жабық сұрақтар ,
қысқа жауапты қажет ететін ашық сұрақ
10 5
6 -7
10.2.1.1 әдеби шығарманың композициясын уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдау;
10.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін талдау. . Қысқа жауапты қажет ететін ашық сұрақтар 10 15
8 10.3.3.1 шығарманың идеясын жалпыадамзаттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
Жазбаша толық жауапты қажет ететін сұрақтар 20 10
Барлығы: 40 минут 30
«Қазақ әдебиеті» пәнінен 4-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
ІІ нұсқа
1-БӨЛІМ
1. Берілген үзінділерден кейіпкерлер сөзін сәйкестендіріңіздер
Үзінді Сәйкестендіру сәті Кейіпкер
1. -Жарайды, ол қазақтар өз бағдарын өзде
рі белгілей жатар . Біз мына өз ағайындарымыз
ды не істейміз? Түгел төртуыл тағдырын бізге
тапсырып, аузымызға қарап отыр. А) Дәмежан
2. -Мына кісілермен сен сөйлесіп келсең
қайтеді?
Ұлықтар күшке саламыз деп, бүлдіріп алып
жүрмесін В) Керімбай
3. -Тышқандай ғана тірлігің бар, арыстан
мен алысқанда не бітіресің. Біздң күнгейдегі ел
де алыса-алыса ештеме шықпаған соң, ақыры
қалың қазақ бөлініп, Еженханға бағынатын
болды.
тан бөіп,
С) Ли-шансың
4. -Шамасы, бұл сіздің елге қарайтын қазақ қой.
Сонда қалай болғаны, бұларға шекара жайы
алдын ала ескертілмеген бе? Д)Сұң Жун-таң
А) 1С 2А 3В 4Д
В) 1В 2С 3А 4Д
С) 1А 2В 3Д 4С
Д) 1Д 2В 3С 4А [ 1]
2.Қ.Жұмаділовтың ХІХ ғасырдың соңғы кезеңіндегі шекара бөлінісін арқау еткен шығармасы
А) «Атамекен» романы
В) «Қаздар қайтып барады» әңгімесі
С) «Сәйгүліктер» романы
Д) «Тағдыр» романы [ 1]
3. «Патшалардың патшасы ұлы Кир, құмартқаның сақтың қаны еді! Жақсылар мен жайсаңдар, көсемдер мен көк сүңгілі сарбаздар, мынау торсықты парсының қанына толтырыңдар да еліне қайтарыңдар, қанып ішсін де жаны жай тапсын!» Үзінді қай кейіпкердің сөзінен алынған?
А) Балхаш
В) Көсем
С) Спаргапис
Д) Шұғыла [ 1]
4. — Таптым. Мына жағы — Жасылкент, мына жағы — Мәуелі. Сен сияқты үйде омалып отырып алмаймын. Үш облысты аралап жүріп, ағайын, құда, жегжат — бәрін таптым.
Қай кейіпкердің сөзі?
А) Жеңіскүл
В) Керімқұл
С) Төкен
Д) Төрегелді [ 1]
5. Керімқұл қандай той жасады?
А) Баласының үйлену тойы
В) Қоныс той
С) Мерейтой
Д) Сүндет той [ 1]
2-БӨЛІМ
6. «Тағдыры бөлек тарланбоз» деген сөздің астарын қалай түсінуге болады? Ойыңызды 5-6 сөйлеммен түйіндеңіз
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[5]
7.«Тас қараңіғы түнде жалпылдап тұрған от. Жәдігөй кемпір Елес жалынға алақанын аластап отыр.
Елес: Ей, қасиетті Көк Аспан! Жер-Ананы жараттың, жараттың да тіршілікті жайнаттың: жұлдызбен тілдескен тау, жыртылып айырылған аң, жусанды жазира, жағасы жайсаң, дария — бәрі де сенің рақымың!
Дүние ғажап! Дүниеде бәрінің де орны бар. Тек адамды неге жібердің? Жібердің де махаббат сезімін сыйладың. Махаббат тек Тәңірге ғана тән еді ғой.»
Үзіндідегі көркемдегіш құралдардың қолданысына талдау жасаңыз
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[5]
8.-Тойды қайда өткізбексің? Үйіңде ме?
-Жоқ, — деді Керімқұл шоқ басып алғандай шошып кетіп. –Үйге кім сыяды? Мен бес жүз адам шақырамын.
Осы диалогте Қерімқұлдың қандай мінез-құлқы байқалады? Сыни тұрғыдан өз пікіріңізді білдіріңіз
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[5]
3-БӨЛІМ
9. Төменде берілген тақырыпта 100-150 сөзден тұратын әдеби эссе жазыңыз.
«Тағдыр» — ұлттық ой-санаға қозғау салған шығарма [ 10]
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Балл қою кестесі
№ Жауап
Балл Қосымша ақпарат
1 В 1
2 Д 1
3 Д 1
4 В 1
5 А 1
6 Шығарманы композициялық тұрғыда талдайды;
Өз көзқарасы мен пікірін дәлелдейді;
Өзіндік тұжырым жасайды; 2
2
1
7 Көркемдегіш құралдың қолданысына талдайды;
Кейіпкер бейнесін ашудағы қолданысын талдайды;
Өзіндік баға береді; 2
2
1
8 Сыни пікір білдіреді, ойын тұжырымдайды; 2
Өзіндік баға береді; 2
Өз көзқарасы мен пікірін дәлелдейді; 1
9 Шығарманың идеясын анықтайды
Құндылық тұрғысынан талдайды
Өз пікірін білдіреді;
Дәлелдер келтіреді;
Әдеби эссе жазады . 2
2
2
2
2
ҚОРЫТЫНДЫ
Жиынтық бағалау – белгілі бір оқу кезеңін (тоқсан, триместр, оқу жылы, орта білім деңгейі), сондай-ақ оқу бағдарламаларындағы бөлімдер/ортақ тақырыптарды аяқтаған кезде балл және баға қою арқылы жүргізілетін бағалау түрі десек, «Жиынтық бағалау тапсырмаларының жинағының» мақсаты – жаңартылған білім беру мазмұны аясында оқушыларды әдебиетті креативті қолдануға бағыттау. Сондай-ақ сана әлеуеті жоғары дамыған, сын тұрғысынан және жаңашыл ойлай білетін, рухы мықты, өз білімін қоғамның алға басуына жұмсай алатын ұрпақ тәрбиелеу.
Жиынтық бағалау тапсырмалары жаңа ғасырдың мақсаттарын көздейді. Оларға ойларын еркін ауызша жеткізуде және жаза білуде қолдау көрсету, дәлелдер келтіру, салыстыру және анализ жасау дағдыларын қалыптастырады.
Жиынтық бағалаудың критерийлері мен дескрипторлары арқылы оқушылардың ақыл-ой қабілеті мен тілдік эстетикалық талғамдарының дамуына, тұлғалық қасиеттерінің қалыптасуына, коммуникативтік құзыреттіліктерінің жетілдірілуіне іргетас қалап, өмірлік дағдыларын шыңдауына, өздігінен білім алуларына мүмкіндік туғызу. Сонымен қатар, оқушыларды ұлттық мәдениет пен әдеби мұраларды түсінуге, қазіргі заманғы әдебиетті бағалай білуге үйретеді. Оларға ойларын еркін ауызша жеткізуде және жазабілуде қолдаукөрсету, дәлелдер келтіру, салыстыру және анализ жасау дағдылары қалыптасады. Сондай-ақ әдеби талдау, сыни ойлау қабілеттеріне ие болып, шығармашылдық ізденіске қадам басады.
Заман өзгерген сайын қоғамда түрлі өзгерістер мен жаңа бастамалар пайда болып, «ескінің» жаңа түрге енетіні, инновациялар мен ғылыми жаңалықтардың көрініс табатыны айқын. Сол жаңашылдықтың басынан білім мен ізденістің, жаңа бағыт пен шығармашылықтың сабақтастығы орын алады.
Білім – мәңгілік ізденіс, өйткені ол ешқашан таусылмайтын бұлақ. Осы жолда жас буынның болашағы жарқын, еліміздің келешегі кемел болатындай заманауи талаптардың бір жүйеге енуі, оның жүзеге асуы, басым бағыттарының болғаны білім берудің бағдаршамына айналды.
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Абай және қазіргі заман: өмірі мен әдеби мұраларының жаңа қырлары) // Редкол. З.Ахметов (жауапты редактор) ж.б. Алматы, 1994 ж.
2. Абай. Сенде бір кірпіш дүниеге… (Абай туындыларының мектепке арналған хрестоматиясы) Алматы: Рауан, 1994ж.
3. Кенжебаев Б. Абай қазақтың ұлы ақыны
4. Абай (Ибраһим) Құнанбайұлы. Шығармаларының екі томдық толық жинағы. 2 томдық Т.2. Өлеңдер мен аудармалар. Поэмалар. Қарасөздер. ҚР ҰҒА М.О.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институты. Алматы, Жазушы: 1995ж
5. Бес арыс: Естеліктер, эсселер және зерттеу мақалалар (құрастырған Д.Әшімханов) Алматы: Жалын, 1992 ж
6. Қирабаев С. Әдебиетіміздің ақтаңдақ бетттері. алматы: Білім, 1995ж.
7. Бисенғали З.ХХ ғасыр басындағы қазақ романы. Алматы: Өлке, 1997ж.
8. Жүсіпбек Аймауытов. Шығармалар жинағы. ІІ том. Романдар. алматы: Ел-Шежіре
9. Орда Г. Бес арыс: анықтамалық көрсеткіш. алматы: Орхон баспа үйі, 2017жү
10. Кекілбаев Ә.Дәуірмен бетпе-бет. Бүгінгі қазақ әдебиеті туралы ойлар. Алматы: Жазушы,1972.
11. Орда Г. Әбіш Кекілбаев Кіт.: Қазақ әдебиеті тарихы. 9-том. Алматы: ҚазАқпарат, 2005ж.
12. Кекілбаев Ә.Бір уыс топырақ: Роман және повестер. Алматы: Жазушы, 1974ж.
13. Дүйсенбаева Ж. Әбіш кекілбаев прозасы: Халықтық аңыздар және көркемдік шешім: Зерттеу. Алматы: Мирас, 1999ж.
14. Ақыш Н. Мұхтар мағауин. «қазақ әдебиетінің тарихы» (10 томдық) кеңестік дәуір әдебиеті (1956-1990). 9-том. Алматы: Қаз Ақпарат, 2005 ж.
15. қазақстан жазушылары: ХХ ғасыр. анықтамалық. Алматы: Ана тілі, 2004ж.
16. қазақстан баспагерлері және полиграфистері. Анықтамалық. алматы: Білім, 2005ж.
17. Тарихи тұлғалар. Танымдық-көпшілік балсылым. мектеп жасындағы оқушылар мен көпшілікке арналған. Құраст.: Тоғысбаев Б., Сужикова А. алматы: Алматыкітап, 2009 ж.
18. Айтматов Ш. алғашқы ұстаз. қырғызшадан аударған қалжан Нұрмаханов. Кіт.: Тау мен дала хикаясы. Алматы: Қазақтың мемлекеттік көркем әдебиет баспасы, 1964 ж.
19. Қалижанов У. Адамзаттың Айтматовы. кіт.: Қазақ әдебиеті және трухани жаңғыру: Зерттеулер, мақалалар мен әдеби портреттер. алматы: «Баянжүрек», 2018 жыл.
20. Есдәулет Ұ. Киіз кітап: Ел мен жер жырлары. Астана: Елорда, 2000 ж.
21. Майтанов Б. Ұлықбек Есдәулет. кіт.: ХХІ ғасырдағы қазақ әдебиеті (2001-2011) Алматы: Арда, 2011 ж.
22. Жұмаділов Қ. Шығармалар жинағы: 12 томдық Т.7 Тағдыр. Алматы: Қазығұрт, 2005 ж.
23. Қазақ әдебиетінің тарихы (10 томдық) Кеңестік дәуір әдебиеті (1956-1990) 9-том. Алматы: ҚазАқпарат, 2005 ж.
24. ХХІ ғасыр әдебиеті (2001-2011). ұжымдық монография. Алматы, 2011 ж.
25. Қазақ көркем сөзінің шеберлері: анықтамалық. Қарағанды: Экожан, 2010 ж.
26. ХХ ғасыр әдебиетіндегі тәуелсіздік идеясының көркем шешімі. алматы: Арда, 2011 ж.
27. ХХІ ғасыр әдебиеті (2001-2011) Ұжымдық монография, Алматы, 2011 ж.
28. Тәуелсіздік идеясы және көркем мәдениет. 4-кітап. Алматы: Signet Print6 2011 ж.
29. Орфографиялық сөздік / алтыншы басылым. Құраст.: Н.Уәли, Қ.Күдеринова, А.Фазылжанова және т.б. Алматы: Дәуір, 2016ж.
30. бекітілген терминдер сөздігі. Қазақша-орысша, орысша-қазақша (15 мыңға жуық термин). Алматы: Дайк-Пресс, 2009ж.
31. Егеубаев А. Кісілік кітабы. – Алматы: Ана тілі, 1998 ж.
32. Ахметов З. Әдебиеттану. – Алматы: Жазушы, 1998ж.