Молда Мұқан Манапұлы
(1854-1924)
Ақын, жерлесіміз, ауыз әдебиет үлгілерін жинаушы Молда Мұқан Манапов Баянауыл ауданында 1854 жылы дүниеге келген. Мүқанның әдеби мұрасын зерттеген жерлесіміз, белгілі ауыз әдебиет үлгілерін жинаушы Б.Жақыпбаев. 1949жылы ақының «Алдамшы өмір», «¥лы жорық», «Өлімнен күшті», «Үш жігіт», «Үш бәнкер», «Еңбектен қашқан бай» поэмаларын, «Жоқтық ұят емес», «Өнердің ұрысы», «Шайтанның саудасы», «Көк сиырдың қиссасасы», «Үш өсиет» және тағы басқа мысал өлеңдерін жинаған. Ақын Мұқан кезінде ескіше сауатты болған. Сондықтан ауылда бала оқытып, ұстаздық жұмыспен айналысқан. Әдебиеттен хабары бар, ол өзі де өлең жаза бастаған, Араб, парсы ертегілерін қазақша өлең етіп жазған. Мұқан молда қазақтың ауыз әдебиетін қағазға түсіріп, жинақтаған. «Қозы Көрпен- Баян сұлу» жыр нұсқасын толығырақ етіп жазған.
Ақынның өлеңдері бұрын жарияланбаған. «Жазушы» баспасынан 1990 жылы «Боздағым» атты кітабы алған рет жарық керген. Ақынның шығарманылығы қазақ әдебиеті тарихында аз зерттелген. Бүркітбайұлы Мұстафа ақын Бүркітбайұлы Мұстафа- қазақтың белгілі әншілерінің бірі. Туған жері мен жылы белгісіз. ОмбыдағыАзия мектебінде оқыған. Атақты күйші Тәттімбетпен дос болған. Шығыс зерттеушісі, фольклорист Н.Ф.Костылецкийдің шәкірті. Оның тапсыруымен Бүркітбайұлы қазақ ауыз әдебиеті нұсқаларын, ұлттық ойындарды жинаған, кысқа новеллалар да жазған. Біржан салдың әншілік дәстүрін ұстап, Баянауылдың атақты әншісі Өтелбай салды тәнті етіп, Байтен сал, Жарылғапберді, Әбжан, Қозыкелермен бірге өнер көрсеткен. Өзі де талай әндер шығарған. Көп әндерінің ішінде «Бүркітбай» әні ғана сақталып, халық арасына кеңінен таралған.