Әміре Қашаубаев
(1888-1925)
Шекарадан тыс жерде өнер көрсеткен алғашқы қазақ әншісі. Семей өңіріндегі Абыралыда туған.
Еңбек жолын делбеші және қарауыл болудан бастаған. Әміренің алғашқы әнші ретіндегі талпынысы қазақ ауыз шығармашылығының Қоянды жәрмеңкесіндегі фестивальда ән айтуы еді. Белгілі қазақ әншілері Ғ.Айтбаев, Қ.Байжанов, композитор Ж.Мұсамен танысуы Әміренің шеберлігін шындай түсуге ықпал етті. Өзінің ән қоржының көбейткен ол Семейге кәсіби әнші болып оралады. Осы жерде ол әйгілі әнші Майрамен танысады. Әдемі, құлаққа жағымды, ашық дауыс пен жігерлі өнері Әміре Қашаубаевтың әнші атағын бүкіл республикаға жайды.
Ә.Қашаубаевтың ән тізімінде әсіресе «Жалғыз арша», «Ағаш аяқ», «Смет», «Балқадиша», «Дударай» және т.б. ерекше көзге түседі.
Белгілі этнограф А.В.Затаевич Қашаубаевпен танысқаннан кейін, оның әншілік талантына тәнті болғаны соншалық, ол оны тек біздің елімізде ғана емес, онан тыс шет елдерде де насихаттаумен айналысты. «500 қазақ әндері мен күйлері» атты жинақтың кіріспесінде ол Әміре Қашаубаевтың вокальдік даралығын айрықша атап өтті: «Әміре Қашаубаев-Қарқаралының ұлы әншісі. Даусы жағынан ол екі әншінің (ұлы әншілер Ғ.Айтбаев пен Қ.Байжанов) аузынан шыға салғандай. Олардан да асып түседі. Тек оның даладан қол үзіп, қала әуеніне еліктеуі жақсы әншінің табиғи жаусын жасандылыққа айналдырып табиғилықты жоғалтып, тікелей сезімге, жасанды жаңалыққа және шығармашылықтың дарақылығына қарай итермелейді. Сондықтан да ол орындаудың суық және үйлесімінсіз тұрақтылығына көшеді, сонысы өте өкінішті. Дегенмен де, шетелдің де сынынан өткен әнші бұл сыннан өзінің ар-ұжданы үшін және қазақтың әншілік өнері үшін, өзі сол қазақтың көрнекті өкілі болғандықтан, мұнан шыға алады деп күтуге және үміттенуге болады.
1927 жылы сәуірде Әміре Қашаубаев Мәскеуде өткен концерт берді. Сол жылдың шілде айында оның концерттік өнері Майндегі Франкфуртте көрсетілді.
1933 жылы республикада музыкалық студия құрылады, оған алғашқылардың бірі болып Әміренің әндері жазылады.
1937жылы күзде жазылмайтын сырқат талантты әншінің өмірін қиып әкетті.