Биология 2012 Сұрақ — Жауап ҰБТ-ға көмекші
1. Зоология ғылымы зерттейді: Жануарларды
2. Жасушада фотосинтез процесіне қатысады: Хлоропластар
3. Қосмекенділердің өкпесінің пішіні: Сопақша
4. Саңырауқұлақтардың ағаш тамырымен селбесуі: Микориза
5. Өрік өсімдігінің тұқымдасы: Раушангүлділер тұқымдас
6. Дизентерия ауруын тарататын: Шыбын, тарақан
7. Жапыраққа күн сәулесі түскенде, хлоропластар ауадан сіңіреді: Көмірқышқыл газы
8. Тұқымы бір жарнақты өсімдік: Күріш
9. Гидраның энтодермасындағы жасушалардың рөлі: Асқорыту, сөл шығару
10. Құстың тісінің қызметін атқаратын мүше: Етті қарын
11. Адам мен жануарлар жасушасында болмайтын қабықша: Жасунықты
12. Сопақша ми мен ортаңғы миды байланыстырып тұратын бөлігі: Ми көпірі
13. Адамның қол сүйектері: Тоқпан жілік, кәрі жілік, саусақ
14. Қаннің ұюына қатысады: Тромбоциттер
15. Көмекейдің жалғасы, іші қуыс түтік пішінді шеміршекті мүше: Кеңірдек
16. Бұл дәрумен жетіспесе адам бери-бери ауруына ұшырайды: В1
17. Эктодерма дегеніміз: Сыртқы ұрық жапырақшасы
18. Тіршілік жаратылымының ең жоғары деңгейі: Биосфералық
19. Биотикалық факторлаға жататын: Жыртқыштардың жемтігін аулап жеуі
20. Денесінде бақалшағы бар біржасушалы қарапайым жәндік: Арцелла
21. Денесінде ұлпалары болмайтын және мүшелерге бөлінбейтін өсімді бөлік: Таллом
22. Бұршақ тұқымдастардың гүлінің формуласы: Т(5)К3+(2)А(9)+1Ж1
23. Гистондар кездеседі: Жануарлар мен өсімдіктердің ядросында
24. «Тұқым қуалайтын өзгергіштіктегі ұқсас қатарлар» заңын ашқан: Н.Вавилов
25. Тірі табиғатты жүйелеуде аса зор еңбек сіңіріп, жүйелеу атасы аталуы: К.Линней
26. Лейкопластардың қызметі: Қор затын жинауға қатысу
27. Екі жұп мұртшасы бар (ұзын және қысқа) жәндік: Шаян
28. Тірі ағзаларда тіпшілік етеді: Паразиттер
29. Қына денесінді саңырауқұлақ: Су және онда еріген минералды тұздарды сіңіреді
30. Бұршақ тұқымдас өсімдіктердің жапырағы: Қауырсын тәрізді
31. Адам қанының атқаратын қызметі: Газ тасымалдау
32. Қазақстанда «Қызыл кітаптың» үшінші басылымы жарыққа шықты: 1996 ж
33. Пиязшықты өсімдік: Қызғалдақ
34. Гүл сағағының жоғарғы кеңейген жері: Гүлтабан
35. Гидраның жазылатын жіпшесі орналасқан жері: Атпа жасушада
36. Жорғалаушылардың қан айналым жүйесі: Екі жүрекше, бір қарынша (жартылай бөлінген), екі қанайналым шеңбері
37. Бүйрек үсті безінің ішкі қабатынан бөлінетін гармон: Адреналин
38. Есту фймағы орналасқан ми бөлігі: Самай бөлігіндегі иірім
39. Бұлшықет сүйекке байланысады: Сіңір арқылы
40. Қарынның сілемейлі қабықшасының қабынуы: Жара(гастрит)
41. Асқорыту орталығын реттейді: Сопақша ми
42. Терінің бұл қабаты ағзаны суықтан және механикалық әсерден қорғайды: Шел қабаты
43. Ақуыздың жасушада синтезделуі: Рибосомада
44. Қыналар денесінде саңырауқұлақтар мен балдырлардың өте тығыз бірігіп тіршілік етуі: Нақты селбестік
45. Қарапайымдылар түрлерін алғаш ашқан ғалым: Антони Ван Левенгук
46. Мәдени өсімдіктердің шығу орталығын зерттеген ғалым: Н.Вавилов
47. Онтогенездік дамуда эктодерма қабатынан пайда болатын: Жүйке жүйесі
48. Г.Мендельдің үшінші заңы: Тәуелсіз тұқым қуалау
49. Тіршіліктің алғаш рет қарапайым эволюциялық өзгерістер байқалатын деңгейі: Популяциялық-түрлік
50. Тірі ағзалардың біртіндеп көтерілу(градиация) ұғымын енгізген ғалым: Ж.Б.Ламарк
51. Жасушаның көбеюіне қатысады: Ядро
52. Жануарлар ағзасындағы ұлпалар саны: 4
53. Туберкулез ауруын тудыратын бактерияларды анықтады: 1882 ж. Р.Кох
54. Жіп тәрізді көп жасушалы балдыр: Спирогира
55. Күрделігүлділер тұқымдасына жататын майлы өсімдік: Күнбағыс
56. Қанның құрамына кіретін жасушалар: Лейкоциттер
57. Жануарлар әлемін зерттейтін ғылым: Зоология
58. Шырмалғыш сабақты өсімдік: Құлмақ
59. +10 градуста өне бастайтын өсімдік: Күнбағыс
60. Ішекқуыстыларға тән қасиет: Сәулелі симметриялығы
61. Мишығы нашар дамыған: Қосмекенділерде
62. Шытырман орналасады: Ортаңғы құлақта
63. Шоғырланып ми мен жұлынның ақ затын түзеді: Аксондар
64. Арқа омыртқаларының саны: 12
65. Оттегінің өкпеден ұлпа мен мүшелерге тасылуы: Гемоглабинмен байланысып, оксигемоглабин түрінде
66. Бауыр ұйқы безінің өзектері ашылатын мүше: Ұлтабар
67. Тері ауруларын зерттейтін ғылым: Дерматология
68. Зат алмасу барысында қорғаныштық қызмет атқаратын органоиды: Жасуша мембранасы
69. Ағзалардың бір-біріне тигізетін әсерлері жататын орта жағдайы: Биотикалы
70. Адам мен жануарлардың ішегінде тіршілік етіп, ішектің сілемейлі қабықшасын зақымдайтын біржасушалы қарапайым жәндік: Дизентерия амебасы
71. Жабайы шомырдың гүлінің формуласы: Т2+2К4А2+4Ж(2)
72. РНҚ-ның құрамына кіретін көмірсу түрі: Рибоза
73. Организмге тән ішкі және сыртқы белгілерінің жиынтығы: Фенотип
74. Тіршіліктің өздігінен жаралу теориясы: Абиогенез
75. «Зоология философиясы» еңбегінің автторы: Ж.Б.Ламарк
76. Биология ғылымы зерттейді: Тірі ағзаны
77. Қоректік заттар қоры жиналатын ұлпа: Негізгі
78. Аяқ болмайды: жыланда
79. Пеницилл саңырауқұлақтардың жататын негізгі тобы: Зең саңырауқұлақтар
80. Бұршақ тұқымдастардың түрлерінің саны:12000
81. Тістің кіреукесі: Тістің сыртын қаптайтын қатты ұлпа
82. Өсімдіктердің негізгі тамырларының жасушаларында қорға жиналып, жуандап, түрін өзгертетін тамыр: Жемтамыр
83. Қос ұялы, ішінде ұзынша тартылған жұқа жарғақты пердесі бар: Бұршаққын
84. Тек қана толық түрленіп дамуға жататын сатысы: Қуыршақ
85. Құстардың тұмсығы бұл: Мүйізді тақтайшаларымен қапталған жақ сүйектің созындысы
86. Анатомия зерттейтін ғылым: Ағзаның құрылысы мен пішінін
87. Жарықты еркін өткізетін ақ қабықшаның алдыңғы бөлігі: Қасаң қабықша
88. Ересек адамның омыртқа жотасы иіледі: Төрт жерден
89. Қан аздықтың себебі: Эритроциттер мен гемоглабиннің жетіспеушілігінде
90. Көкірек пен құрсақты бөліп тұратын: Көкет
91. Терінің ішкі қабаты: Теріасты шел
92. Митохондрияда жүретін АТФ синетезі жүреді: Липид биосинтезінде
93. Бақалар мен бунақденелілер ылғалды топырақтан пайда болады деп жазған ғалым: Аристотель
94. Адамның іс-әрекетінің ағзаға әсер ету факторы: Антропогендік
95. Жасыл эвгленаның көбеюі: Жыныссыз ұзыннан бөліну арқылы
96. Зеравшин аршасы неше жылда жеміс береді: 50
97. Қырықжапырақтылардың жапырақтары түрлі қызмет атқарады: 2
98. Микробиология ғылымында күкіртті бактерияны зерттеген: С.Н.Виноградский
99. Бір-бірінен екі жұп белгі бойынша ажыратылатын дараларды шағылыстыру түрі: дигибридті
100. Палеозой кезеңі: Девон
101. Жануарлар әлемін зерттейтін ғылым: Зоология
102. Сабаққа мықтылық қасиет береді: Тірек ұлпа
103. Паразитті қарапаймдыларға жататын: Дизентерия(қантышқақ) амебасы
104. Балық мына мүшесі арқылы тыныс алады: Желбезек арқылы
105. Алқа тұқымдасына жататынулы өсімдік: Сасық меңдуана
106. Адам ағзасында ас толығымен қорытылады: Аш ішекте
107. Паразиттік тіршілік ететін тамыр: Емізік тамыр
108. Қауашақ жемісті өсімдік: Мақта
109. Бактерия жасушасының құрылысы: Қабықша, цитоплазма, ядро заты
110. Өрмекшінің ауызы бейімделген: Сорып алуға
111. Қосмекенділердің дернәсілдері тыныс алады: Желбезектерімен
112. Эпителий ұлпасының қызметі: Қорғаныштық
113. Ішкі құлақтағы қуыстар мен иірім өзекшелерден тұратын күрделі жүйе: Шытырман
114. Адамның аяқ сүйектері: Ортан жілік, асықты жілік, табан
115. Қан қысымын өлшейтін құрал: Тонометр
116. Кірпікшелі эпителий астарлаған мүше: Мұрын қуысы(кеңсірік)
117. Митохондрия қызметі: Жасушаның энергия орталығы қызметін атқарады
118. Алғашқы қылқанжапырақтылар шықты: Палеозой
119. Ұзақ күндік өсімдік: Сарысояу
120. Өте сирек кездесетіндіктен, Қазақстан Қызыл кітабына тіркелген ашық тұқымды өсімдік: Зеравшан аршасы
121. Бұта болып өсетін ашық тұқымды өсімдік: Жатаған шырша
122. В12 витаминінің жетіспеуінен болатын ауру: Анемия
123. Кроссинговер дегеніміз: гомологтық хромосомалардыың бөліну кезінде айқасуы
124. Хромосома бөлігінің 180º-қа бұрылып орналасуы: Инверсия
125. Гомологиялық мүшелерге жатады: Жарқанаттың қанаты мен тышқанның алдыңғы аяғы
126. Жасушаның құрамына жатпайды: Ұлпа
127. Талшықтылар класына жататын жәндіктер: Жасыл эвглена
128. Тастарға жабысып өсетін қына: Қабыршақты қына
129. Бұталы раушангүлді өсімдік: Итмұрын
130. Туа біткен иммунитет: Табиғи
131. Тамақты дұрыс пайдалану туралы ілім: Диетология
132. Өсімдіктері мен жануарлары арнайы қорғалатын тұтас табиғи аймақ: Қорық
133. Сабақтың дәл ортасында орналасқан қабат: Өзеек
134. Буңақденелілер арқылы тозаңданатын өсімдіктер: Шие, лимон, шай
135. Гидраның жынысты жолмен көбеюі: Қолайсыз жағдай туғанда
136. Саңырауқұлақтар тобы: Эукариоттар
137. Тұщы су қоймаларында ұсақ шаян тәрізділердің, шабақтар мен балықтардың қорегі: Дафния
138. Шеміршекті балықтар: Акула, жұпбалық
139. Қалқаншамаңы безінен бөлінетін гормон: Паратгормон
140. Жұлынның жоғарғы шетінің жалғасы: Сопақша
141. Адамның аяқ сүйектері: Ортан жілік, асықты жілік, табан
142. Шартты рефлекс: Жарық
143. АТФ синтезі жүреді: Митохондрияда
144. Экожүйенің негізгі қасиеті: Өздігінен реттелу
145. Лалагүлділер тұқымдасына, даражарнақтылар класына жататын шырынды өсімдік: Лапыз
146. В1 жетіспегенде кездесетін ауру: Бери-бери
147. Мейоздың бірінші бөлінуі: Редукциялық
148. Қазақстанда алғаш рет трансплантациялық жолмен қозы алған академик: Ф.М.Мұхамбетқалиев
149. Алғашқы құс-көнеқұс пайда болды: Мезозой
150. Ежелгі ададардың ғылыми атауы: Архантроп
151. Жасуша бөліктерін зақымданудан қорғайды: Жасуша қабықшасы
152. Саңырауқұлақтарды зерттейтін ғылым: Микология
153. Бұта тәрізді қыналар өсетін жері: Қарағайлы орман төсемікте
154. Шоқпарбас плаунның жыныссыз көбеюін жүзеге асыратын: Споралар
155. Жауырын сүйек тобына жатады: Жалпақ
156. Қан құрамындағы жаңа эритроциттер пайда болады: 4 айда
157. Үстірт қорығының орналасқан жері: Маңғыстау
158. Түрі өзгерген мүше арқылы көбейтуге жатады: Тамырсабақ
159. Тыныс алу құбылысына тән: Органикалық зат ыдырайды
160. Өрмекшінің зәр шығару мүшесі: Мальпигий тамыршалары
161. Африка түйеқұсының саусағы: Екеу
162. Адамның жыныс жасушаларындағы хромосомалар саны: 23
163. Қалқанша безі қызметінің жетіспеушілігінен туатын ауру: Микседема
164. Ішкі құлаққа жатады: Қуыстар мен иірім өзекшелері
165. Адамның қарын сөлінің құрамында болатын тұз қышқылы: Бактерияларды өлтіреді(жояды) және ферменттердің белсенділігін арттырады
166. Терінің қосалқы бөлімдері: Түк, тырнақ, мүйіз
167. Жоғары дәрежелі жүйке жүйесінің мінез-құлық физиологиясының негізін қалаушы ғалым: И.И.Павлов
168. Диплоидты ядроның мейозды жолымен бөілген кезде хромосомалардың түзілетін жиынтығы: Гаплоидты
169. Сулы ортаны мекендейтін ағзалар: Гидробионттар
170. Құм шіркейлері арқылы таралатын тері ауруының түрі: Лейшманиоз
171. Бұршақтұқымдастардың ішті босататын дәрі ретінде пайаланатын түрі: Кассия (сана)
172. Егер центромера хромосоманың ұшында орналасса, онда хромосоманың бұл типі былай аталады: Телоцентрлі
173. Қазақстанда алғаш рет трансплантациялық жолмен қозы алған академиктің басшылығымен алынды: Ф.М.Мұхамбетқалиев
174. Опарин-Холдейн болжамын сынақ тәжірибемен дәлелдеген ғалым: Д.Тиндаль
175. Құрылысы мен қызметі ұқсас, бірақ шығу тегі әр түрлі: Аналогиялық мүшелер
176. Биология ғылымы зерттейді: Тірі ағзаларды
177. Жапырақ жүйкелеріне мықтылық қасиет беретін ұлпа: Тірек
178. Топырақты азотты қосылыстармен байытатын бактериялар: Түйнек бактериялары
179. Бұршаққапты жемісті өсімдіктер: Беде
180. Ми сауыты сүйектері мен сегізкөз: Қозғалмайтын
181. Қан ұйымайтын ауру: Гемофилия
182. Телу арқылы көбею жатады: Көзшелерінен телу
183. Гүлшоғыры қысқарған әрі жалпақ жуан негізгі сабаққа ұсақ гүлдер: Себет
184. Хордалардың тыныс алу жүйесінің негізгі мүшесі: Өкпе
185. Ауыз мүшесі кеміргіш буынаяқтылар: Көмекей
186. Ашық алқаптарды мекендейтін құсты анықтаңыз: Ұлар
187. Түтікшелер мен көпіршіктерден тұратын органоид: Гольджи комплексі
188. Рефлекстік доға бөлімнен тұрады: 5
189. Адамдарға тұмаудың жұғу жолы: Тыныс мүшелері арқылы
190. Адам ағзасындағы ас қорыту жолының жұқпалы ауруы: Қантышқақ (дизентерия)
191. Ас қорыту жүйесінде аминқышқылдарға дейін ыдырайтынорганикалық қосылыс: Ақуыз (нәруыз)
192. Моносахаридтерге жатады: Глюкоза
193. Тіршіліктің ғаламдық деңгейі: Биосфералық
194. Тірі организмдер биологиясын, оның тіршілік ортасындағы өзгерістерін, адамның іс-әрекетімен байланыстырып зерттейтін экология саласы: Биоэкология
195. Қарапайымдар үшін цистаның маңызы: Қолайсыз жағдайдан сақтайды
196. Қағаз өндірісіне пайдаланады: Кладофора
197. Қазақстанда лалагүлділердің кездесетін түрі: 57
198. Ферменттер табиғаты жағынан: Ақуыздар(нәруыздар)
199. Дүние жүзінде тұңғыш рет қойдың арқар-меринос тұқымы шығарылған әдіс: Алыстан будандастыру
200. Маймыладамдар: Питекантроптар
201. Қазақстанда тұңғыш Қызыл кітап шықты: 1978 жылы
202. Пластидтер болады: Өсімдіктерде
203. Бауырдан бөлінетін сөл: Өт
204. Паразит саңырауқұлақтар: Қаракүйе
205. Әсемдік үшін өсірілетін раушангүлділерге жататын өсімдік: Раушан
206. Тіс сауытының сыртын қаптайтын зат: Кіреуке
207. Негізгі тамырдың дамуы: Ұрық тамыршасынан
208. Жемісі жидек: Қарақат
209. Безгек ауруының қоздырушысы: Маса
210. Шаянның зәр шығару жүйесі орналасады: Бас бөлігінде
211. Кесірткенің мүйізді қабыршақ терісінің негізгі қызметі: Құрғап кетуден сақтайды
212. Адреналин гормоны бөлетін без: Бүйрек үсті безі
213. Ағза мен сыртқы орта байланысын, қорғану әрекеттерін жүзеге асырады: Жүйке жүйесі
214. Сіңір созылғанда көрсетілетін адғашқы көмек: Зақымдалған жерге суық шұберек басып, қатты орап тастау
215. Адамның қаны берілген қызметтің тек біреуін атқарады: Иммунды
216. Тамаққа тәбеті шаппай, тершіл болу ауруының белгісі: Туберкулез
217. Адамтектес маймылдардың хромосома саны: 48
218. Жер тарихының алғашқы кезеңінде тек химмиялық эволюция жүріп отырғандығы туралы болжам жасаған: А.Опарин
219. Бірінші реттік консументтер: Қоян
220. Адамның қалқанша безінің жұмысын жақсарту үшін тамаққа қосатын балдыр: Ламинария
221. Тұқым бүршігінен түзіледі: Тұқым
222. Бүйректің құрылымдық және қызметтік бірлігі: Нефрон
223. Глюкозаның оттекті және оттексіз ыдырауы кезінде түзілген энергия: 1520 кДж
224. Биологиялық объектілердің көмегімен адамға қажетті өнімдер өедіру: Биотехнология
225. Құрылысы мен шығу тегі бір атқаратын қызметі әртүрлі мүшелер: Гомологиялық
226. Тек өсімдік жасушасына ғана тән денешіктер: Пластид
227. Жасушасыз тіршілік иесі: Вирус
228. Қант, спирт, бояу, лакмус алуға қолданылады: Қыналар
229. Қағаз жасауға қажетті негізгі шикізат: Шырша сүрегі
230. Себет гүлшоғырына жататын өсімдік: Күнбағыс
231. Жұқпалы ішек аурулары: Қантышқақ (дизентерия)
232. Қосалқы тамыр дамиды: Сабақ пен жапырақтан
233. Өсімдіктің ұрықтануының жүруі: Тозаңданғаннан кейін
234. Өсімдік пен жануардың туыстығына дәлел бола алатын біржасушалы жәндік: Жасыл эвглена
235. Сазанның миы: Бес бөлікті
236. Қанда еріген зиянды өнімдерді ағзадан бөліп шығаратын жасыл бездері бар буынаяқтылар: Бунақденелілер
237. Қызылшақа балапан шығаратын құстар: Торғайтәрізділер
238. Қалқанша безі бөлінетін гормон: Паратгормон
239. Шеткі жүйке жүйесі тұрады: жүйкелер мен жүйке түйіндерінен
240. Қан айналым мүшесін құрайтындар: жүрек және барлық қантамырлар
241. Ана мен ұрық арасындағы дәнекер: Ұрықжолдас
242. Липидтердің қызметі: Энергетикалық
243. Тірі материя жаралымының ең төмен деңгейі: Молекулалық
244. Консументтерге жататын ағзалар: Гетеротрофтар
245. Қосарлы ұрықтануды ашқан ғалым: К.А.Навашин
246. Көлденең жолақты бұлшықет: Жүрек
247. Паразит саңырауқұлақтар тарататын тері ауруы: Теміретка
248. Митохондрия: Энергия көзі органоиды
249. Популяцияның генетикалық құрылымын зерттеген ғалым: В.Иогансен
250. Ең көрнекті трансформист: Ж.Б.Ламарк
251. Шығу тегі, құрылысы, атқаратын қызметі ұқсас жасушалар тобы: Ұлпа
252. Паразит саңырауқұлақтарға жататындар: Қаракүйе
253. Қына қабаттамасындағы (денесіндегі)жасыл балдырлардың рөлі: Фотосинтез нәтижесінде органикалық зат түзеді
254. Ғалым Н.И.Вавилов дәлелдеді: Мәдени өсімдіктердің шыққан орталығын
255. Адам жүрегінің тыныштық күйде минутына жиырылуы: 70-75 рет
256. Тері ауруларын емдейтін дәрігер: Дерматолог
257. Қазақстанның Қызыл кітабының тұңғыш рет шыққан жылы: 1978
258. Тамырдың ең ұшын жауып тұрады: Тамыр оймақшасы
259. Орамжапырақ (қырыққабат) жемісі: Бұршаққын
260. Қоңыздардың тыныс алу мүшесі: Хитинді демтүтікшелер
261. Қыстап шығатын құс: Шымшық
262. Төс сүйегінде қыры болмайтыг құс: Түйеқұс
263. Көлденең-жолақты ұлпадан тұратын бұлшықет: Жүрек
264. Мишықтың орналасуы: Сопақша ми мен көпірдің артқы жағында
265. Қантамырларының қабырғасы түзілетін ұлпа: Бірыңғай салалы бұлшық ет ұлпасы
266. Бауырдың ауруы: Цирроз
267. Жоғары дәрижелі жүйке қызметінің негізін қалаушы ғалым: И.П.Павлов
268. 1г. көмірсу ыдырағанда бөлінетін энергия: 17,6 кДж
269. Агроценоздар: Жасанды биогеоценоздар
270. Амебаның тыныс алуы: Суда еріген оттегімен
271. Орамжапырақ тұқымдастарында тостағанша саны: 4
272. Цитоплазманың түп негізі: Гиаплазмалар
273. Ата тектер мен өзге де қандас туыстар туралы деректерді жинақтау: Генеалогиялық
274. Көпжасушалы балдырлар болды: Протерозой
275. Аналогиялық мүшелер мысал болады: көбелек пен құстың қанаттары
276. Жоғары сатыдағы өсімдіктердің тамырымен селбесіп, тамақ өнеркәсібінде кеңінен пайдаланатын тірі табиғаттың ерекше тобы: Саңырауқұлақтар
277. Бір жасушалы талшықты балдыр: Хламидомонада
278. Бағалы ауылшаруашылық дақылдары: Жүгері, бидай, қарабидай, күріш
279. Ағзаға енген бөгде заттарға қарсы ерекше нәруызды зат: Антидене
280. Асқынғанда жөтеліп қан түкіретін ауру: Туберкулез
281. Адам денесінің сыртқы жабыны: Тері
282. Қазақстанның Қызыл кітабының екінші басылымы шыққан жылы: 1991
283. Гүлшанақтығ орналасуы: Генеративті бүршікте (гүл бүршік)
284. Бидай дәнегінің едәір бөлігін алып жатады: Эндосперм
285. Суда еріген оттегін бүкіл денесіне сіңіреді: Гидра
286. Қатты затпен қоректенетін кененің ауыз мүшесі: кеміруші
287. Қосмекенді деп аталу себебі: Суда және құрлықта мекендейді
288. Белгілі пішіні, құрылысы, орны, және өзіне тән қызметі бар дене бөлігі: Мүше
289. Омыртқа жотасының өзегінде орналасқан мүше: Жұлын
290. Жұп сүйек: Самай
291. Тістің қызылиектен шығып тұрған бөлігі: Тіс сауыты
292. Плазмалемманың негізгі химиялық құрамы: Нәруыз-60%, май-40%, көмірсу-2-10%
293. Басылыңқы гендер: Рецессивті
294. Барлық табиғаттағы өзгерістерді, оның даму заңдылықтарын (биосфера деңгейінде) ең жоғары жүйе ретінде қарастырылады: Биосфера
295. Өсімдік сабағында, пиязшығында, жапырағында, жемтамырда, тамырсабақта орналасқан ұлпа: Негізгі
296. Хинин, акрихин дәрілерінің емдік қасиеті: Безгек масаларын құрту
297. Жүйелеудің ең негігзі өлшем бірлігі: Түр
298. Энергиясы мол органикалық заттардың ыдырауы: Катаболизм
299. Жоғарғы жүйке әрекетінің (ойлау, ес) пайда болуы: Кайназой
300. Құрылысы мен атқаратын қызметі ұқсас, шығу тегі әртүрлі болады: Аналогиялық мүшелер
301. Біржасушалы қарапайым жәндік: Жасыл эвглена
302. Гидраның жыныссыз жолмен көбеюі: Бүршіктену
303. Қыналарға ең қажетті жағдай: Оттегіне бай таза ауа
304. Сцифос сөзінің мағынасы: Табақша
305. Өкпені жарақаттайтын ауру: Туберкулез
306. Қарынның ішкі кілегейлі қабығындағы ұсақ бездерден бөлінеді: Қарын сөлі
307. Теректің жапырақтары: Жай
308. Сағағы ұзын біркелкі шоғырланған бірнеше гүлдер бір жерден таралатын: Жай шатыр
309. Цианобактерияларға тән қасиетті көрсетіңіз: Фотосинтез құбылысы жүреді
310. Қосарлы атау тізімді беруді ұсінған ғалым: К.Линней
311. Тақтұяқтылар отрядының өкілдері: Жылқы, тапир, керік, құлан
312. Жасушалары бір-біріне тығыз жанасқан, жасушааралық заттары өте аз ұлпа: Эпителий
313. Нұрлы қабықшаның дәл ортасындағы тесік: Көз қарашығы
314. Бөгде бөлшектерді сіңіріп, қорыту процесін ашқан ғалым: И.И.Мечников
315. АТФ молекуласының құрамында фосфор қышқылының қалдық саны: 3
316. Тұқым қуалайтын өзгергіштегі гомологиялық қатарлар заңын ашқан: Н.И.Вавилов
317. Алғашқы құрлық өсімдіктері: Псилофиттер
318. Белгілі ғалым А.Н.Северцов: Эволюциялық негізгі бағыттарын анықтады
319. Өлі табиғатты құрайтын жеке құрамды бөліктерге жататын фактор: Абиотикалық (абиоздық)
320. Арал теңізінің солтүстік батыс бөлігінде орналасқан қорық: Барсакелмес
321. Фотосинтездеуші ұлпада болады: Хлоропластар
322. Жапырағы доғалы жүйкелі өсімдік: Жолжелкен
323. Органикалық заттар сүйектерге қасиет береді: Иілгіштік және серпімділік
324. Бүйректің қызметінің бұзылуына қанда несепнәрдің мөлшерінің шектен тыс көбеюі: Нефрит
325. Гистон: хромосомада құрылыс қызметін атқаратын нәруыз
326. Ботаника ғылымы зерттейді: Өсімдіктер әлемі
327. Шірнеліктер жататын ұлпа: Бөліп шығарушы
328. Вольвокс шоғырының пішіні: Шар
329. Тоспа ұлуы тыныс алады: Өкпе арқылы тыныс алады
330. Асқабақ тұқымдастарға жатады: Қарбыз
331. Тісіті зерттейтін ғылым: Стоматология
332. Қынап жапырақты өсімдік: Бидай
333. Жапырақ сағағына ұқсаған гүлдің жіңішкерген жері: Гүл сағағы
334. Пеницилл, аспергил саңырауқұлақтары жататын топ: Зең саңырауқулақ
335. Терең суларда қозғалып жүретін көпжасушалы жәндік: Медуза
336. Балықтардың жүрегі: Екі қуысты
337. Гуморальдық реттелу дегеніміз: Гормон арқылы реттелуі
338. Адамның дүниетаным қабілеті байланысты: Ми сыңарларының барлық аймақтарымен
339. Қанды сол жақ құлақшаға әкелетін қантамыр: Өкпе венасы
340. Хромосомаларда болатын: ДНҚ
341. Басымды гендер: Доминантты
342. Сыртында жұқа су қабықшасы бар жоғары молекулалы жиынтық: Коацерваттар
343. Адамның жаралуы және пайда болуы: Кайнозой
344. Өзі мекен ететін иесін ауруға шалдықтырып, тіршілік етуі: Паразиттік
345. Негізгі өсімдік жүйесінің ең жоғарғы сатысы: Бөлім
346. Күріш гүлінің формуласы: Гс2А3+3Ж(3)
347. Үшбұрышты жалпақ сүйек: Жауырын
348. Кеудені құрсақ қуысынан бөлетін бұлшық ет: Көкет
349. РР витамині жетіспегенде кездесетін ауру: Пеллагра
350. Гомологиялық хромосоманың конъюгациялануының жүретін фазасы: Мейоздық профаза
351. Оңтүстік Алтайда орналасқан қорық: Марқакөл мемлекеттік қорығы
352. Қоректік заттарды өсімдіктің бір мүшесінен, екінші мүшесіне өткізуші ұлпа: Өткізгіш ұлпа
353. Безгек ауруын таратушы: Безгек маса
354. Жаздық және күздік іріктемелері болады: Бидай
355. Жүректің бұлшықетті қабаты: Миокард
356. Ультракүлгін сәуленің әсерінен адам ағзасында түзіледі: Д дәрумені
357. Сабақтың орталық бөлігі: Өзек
358. Шырынды жемісті өсімдік: Беже
359. Дән қоректі ұлпа: Кептерлер, тауықтар
360. Тікентерілілердің тынысалуын, бөліп шығару қызметін атқарады: Өкпе
361. Сүйекті-шеміршекті балықтар: Шоқыр, бекіре
362. Айырша безінен бөлінетін гормон: Тимозин
363. Рефлекстік доға неше бөлімнен тұратынын белгілеңіз: Бес бөлімнен
364. Сүйекті түзетін ұлпа: Эпителий
365. Тыныс алудың жиілігі мен тереңдігін тудыратын тынысалу орталығының қозуы: СО2 концентрациясы артқанда
366. Ішек-қарын ауруларының қоздырғыштар таралуына себепші: Шыбындар
367. Гаструла бұл: екі қабатты ұрық
368. Тіршіліктің табиғи теориясын тұжырымдады: А.Опарин
369. Қолдан сұрыптауда: Асыл тұқым мен іріктемелер алынады
370. Бір жасушалы саңырауқұлақ: Ашытқы саңырауқұлақ
371. Судың ең терең қабатында тіршілік етеді: Қызыл балдыр
372. Ұрықтанған жұмыртқа жасушадан пайда болады: Ұрық
373. Энергия көзі – АТФ молекуласын және нәруыз, РНҚ молекулаларын синтездеуші органоид: Митохондриялар
374. Цитоплазмалық тұқым қуалауды зерттеудің негізін салған: К.Корнес, Э.Баур
375. Су қоймасындағы продуцент: Балдыр
376. Үстірт қорығы ұйымдастырылған: Маңғыстау
377. Даражарнақтылар класына жататын тұқымдас: Құртқашаш тұқымдасы
378. Жүректен шыққан қанды денеге тарататын тамырлар тобы: Артерия
379. Тыныс алғандағы ауаның микробтар мен шаң-тозаңнан тазаруы, жылынуы: Мұрын қуысында
380. Гатрит асқазаанның қабынуы: Қарынның сілемейлі қабығының ауруы
381. Ыстықтан, қайнаған су мен ыстық темір, от және химиялық заттардан болады: Күйік
382. Тек өсімдік жасушасында болатын денешік: Пластидтер
383. Кіндік тамырлы өсімдік: Бақбақ
384. Жай гүлсерікті өсімдікті: Қызғалдақ
385. Шала түрленіп дамитын бунақденелілер: Дәуіттер
386. Өзен-көлдерде, бөгеттерде тіршілік етеді: Спирогира
387. Жорғалаушылардың жүрегі тұрады: Екі жүрекшеден, бір қарыншадан
388. Балықтардың дене температурасы байланысты: Қоршаған ортаның температурасына
389. Ішкі секреция безі: Гипофиз
390. Сыртқы құлақты ортаңғы бөліп тұрады: Дабыл жарғағы
391. Қысқа сүйек: Омыртқа
392. Митоздың телофаза кезеңінде: Хромосомалар екіге бөлінеді, ядро қабықшасы түзіледі, екі жас жасуша пайда болады
393. Парапитектің пайда болуы: Кайназой
394. Белгілі иесінде өмір сүретін: Эндобионттар
395. Ішектің қабырғасындағы сілемейлі қабықшаны бүлдіріп, жара қылады: Қантышқақ амеба
396. «Вирус» терминін 1899 жылы ғылымға енгізді: М.Бейернек
397. Қырықбуынның көктемде дамитын өркенінде болады: Масақшасы бар қоңыр өркендер
398. Гиалоплазма: Цитоплазманың түп негізі
399. Мутация тудыратын факторлар: Мутагендер
400. Алғашқы құс-көнеқұс пайда болуы: Мезозой
401. Ботаника ғылымы зерттейді: Өсімдіктерді
402. Қырықбуынның спорасының жетілетін жері: Көктемгі өркен масақшаларында
403. Бұршақ тұқымдасына жататын өсімдік: Жоңышқа
404. Астың сілекеймен шылануы: Ауыз қуысында
405. Дене температурасының бірқалыпты деңгейде сақталуы: Жылуды реттеу қызметі
406. Мендель тәжірибесінде белгілердің тұқымқуалаушылығын зерттеудегі қолданған әдіс: Гибридологиялық
407. Жарық микроскопының басты бөлігі: Үлкейткіш шыны
408. Саңылау арқылы жапыраққа енеді: Ауа
409. Қанатты жеміс кездеседі: Қайың
410. Зогита дегеніміз: Ұрықтанған жұмыртқа жасушасы
411. Қынада органикалық зат түзетін: Балдыр
412. Ішекте өмір сүретін паразиттер: Эндопаразиттер
413. Аяқсыз қосмекенділер: Сақиналы құртжылан
414. Ұйқы безінен бөлінетін гормон: Инсулин
415. Есту рецепторының жұмысының бұзылу себебі: Үнемі қатты музыка тыңдау
416. Эритроциттердің түзілетін орны: Сүйек кемігінде
417. 1 грамм май ыдырағанда бөлінетін энергия: -38.9 кДж
418. Тіршілікке тән бастапқы ең қарапайым деңгей: Молекулалық-генетикалық
419. Топырақ ортасында тіршілік ететін ағзалар: Эдафобус
420. Шөгінділерінен мұнайдың қоры түзілетін жәндіктер: Бақалшақты біржасушалы
421. Қалпақшасының асты түтікшелі саңырауқұлақ: Ақ саңырауқұлақ
422. Жүйке ұлпасының негізгі қызметі: Қозғыштығы және қорғаныш
423. Оң жақ өкпе бөліктері: 3
424. Өсімдіктер мен жануарлар жасушасының цитоплазмамен тікелей байланысқан ішкі қабаты: Плазмалемма
425. Кайнозой кезеңі: Неоген
426. Өлі табиғатқа жатады: Тау жыныстары
427. Туберкулез қоздырғышы: Кох таяқшасы
428. Даржарнақтылар класының тұқымдасы: Астық
429. Жүйке жасушасының қысқа өскіні: Дендрит
430. Адамның жүрегінің бөлігі: 4
431. Сыртқы орта жағдайларының әсерінен организм фенотипінің өзгеруі: Модификациялық өзгергіштік
432. Тірі ағзаның ортақ белгісі: Денесі жасушадан тұрады
433. Сабақ қалемшесінен өсірілетін өсімдік: Қарақат
434. Өсімдіктің тыныс алуы: Оттегін сіңіру, көмірқышқыл газын бөлу
435. Қанның ядросы жоқ, қызыл түсті жасушасы: Эритроциттер
436. Биіктігі 60 метрге жететін балдыр: Қоңыр балдыр
437. Гүлге ұқсас ішекқуыстылар: Актиния
438. Жорғалаушыларға жататындар: Жылан
439. Аралас бездер: Ұйқы және жыныс
440. Қалың, тығыз, дәнекер ұлпасынан тұратын ақ қабықша: Сыртқы қабықша
441. Көмірсу қорытыла бастайды: Ауыз қуысында
442. Жүйке жүйесі түзілген ұрық жапырақшасы: Эктодерма
443. Оттекссіз ортада тіршілік ететін ағзалар: Анаэробты
444. Органикалық дүние эволюциясында тірі ағза құрылысының күрделенуі: Ароморфоз
445. Лас суда, кір көкеністе, жеміс-жидекте болатын қарапайым жәндік: Дизентерия амебасы
446. Қағаз алуға қолданылады: Шырша
447. Дыбыс сіңірлері орналасқан: Көмекейде
448. Ағзадағы негізгі энергия көзі: Көмірсу
449. Эндоцитозға қарама-қарсы процесс: Экзоцитоз
450. Жер бетіндегі өркендері қыста үсіп қалатын, ал пиязшықтары сақталған өсімдіктер тіршіліктің мына формасына жатады: Гемикриптофиттер
451. Бактерия спорасының қызметі: Қорғаныш
452. Табиғатта қолайсыз жерлерде өсе береді: Қыналар
453. Алма ағашына тән тозаңдану: Бунақденелілермен
454. Адамдағы кеуде сүйегіндегі қабырғалар саны: 12 жұп
455. Симпатикалық жүйкелердің әсерін арттыратын гормон: Адреналин
456. Тірі жүйелердің сыртқы және ішкі әсерге жауар қайтара алу қасиеті: Тітіркеніштік
457. Қазақтың арқар-меринос тұқымын шығаруға қатысқан ғалым: А.Жандеркин
458. Фотосинтездегі хлорофилдің рөлін алғаш сипаттаған ғалым: К.А.Тимирязов
459. Жемісі бұршаққынды өсімдік: Орамжапырақ
460. Безгек ауруын қоздыратынпаразитті ашқан ғалым: А.Левенгук
461. Құстардың қарны неше бөлікті: 2
462. Бауыраяқты былқылдақденелі жәндік: Тоспаұлу
463. Құстың майтәрізді сұйықтық бөлетіні: Құйымшақ безі
464. Көз ауруларының ішінде көбірек тараған жұқпалы ауру: Коньюнктивит (көз қарығуы)
465. Адам тепе-теңдігі бұзылуы байланысты: Мишыққа
466. Мойынның алдыңғы жағында орналасқан іші қуыс шеміршекті мүше: Көмекей
467. Қарында ақуыз ыдырататын фермент: Пепсин
468. Жасушаның бөлінуіне жауапты роль атқаратын органоид: Жасуша орталығы
469. Монголоидтік нәсілдердің белгілері: Жалпақ бетті, көздері қысықтау
470. Жасуша ішіндегі сүйықтықтың қысымын реттейді: Вакуоль
471. Қырықбуынның споралары дамиды: Масақша
472. Түнде зәр тоқтамайтын ауру: Энурез
473. Ферменттердің қатысымен глюкозаның тотыға отырып ыдырауы: Глюколиз
474. Тұқым қуалаушылықтың хромосомалық теориясының негізін қалаған: Т.Морган
475. Әр түрге жататын ағзалардың өзара жағдай туғыза отырып тіршілік етуі: Селбесу
476. Қарапайымдылардың қоректенген кезде түзілетін бөлігі: Асқорыту вакуолі
477. Қыналарға ең қажетті жағдай: Оттекке бай таза ауа
478. Көздің қосымша аппараттарына жатпайды: Нұрлы қабықша
479. Тамақтан уланудың себептері: Улы саңырауқұлақ, сапасыз тамақ жеу
480. Ағзадан кейінгі жоғары биологиялық жүйе: Популяциялық
481. Қазақстанда Қызыл кітаптың үшінші басылымы: 1996 ж
482. Қазақстанның Қызыл кітабы тұңғыш рет жарыққа шықты: 1978 жылы
483. Өсімдіктердің жасыл болуы байланысты: Хлоропластар
484. Жасымықшалар дегеніміз: Тыныс алуға қатысатын жасушалар
485. Жемісі тұқымша өсімдік: Күнбағыс
486. Бұршақтұқымдастардың ең ірі күлте жапырақшасының атауы: Желкен
487. Жаздық бидайды себу мерзімі: Көктемде
488. Құстарда алғашқы қорытылу басталады: Жемсауда
489. Суда жүзетін құстар: Қаз
490. Жасушада рибосомалар синтездейтін заттар: Нәруыздар
491. Қаны бірінші топқа жататын адамға қай топтағы қанды құяды: Тек бірінші топтағы
492. Нәсілдік тұқымқуалаушылық белгіні сақтап, ұрпаққа беруші: Хромосома
493. Гормондар табиғаты жағынан: Ақуыз
494. Әрбір жеке түрге тән хромосомалар жиынтығы, саны, мөлшері мен пішінін сипаттайтын: генетикалық критерий
495. Гидраның асқорыту-бұлшықет және безді жасушалары орналасқан қабат: Энтодерма
496. Жалған түлкіжем (улы) саңырауқұлағын кәдімгі түлкіжемнен (жеуге жарамды) айырмашылығы: Қалпақшасының үсті тегіс, қызғылт-сары түсті, қалпақшасын бөлгенде шырын бөлінбейді
497. Аксонның сырты қапталған: Май текті ақ қабықшамен
498. Қабырғасы қалың бұлшықетті түтікше пішінді жұп мүше: Несепағар
499. Митохондрияның құрамында: 65-70% нәруыз, 25-30% липидтер мен нуклейн қышқылдары және витаминдер болады
500. Дигибридті будандастырудағы F2 ұрпақта фенотипі төрт түрлі генотипті көрініс береді: 9:3:3:1