Білім беру салалары: Қатынас, әлеумет Бөлімі: Қазақ тілі.
Тақырыбы: Әжемнің оюлары.
Мақсаты: қазақ ою-өрнектерінің аттарымен таныстыру;
Білімділік міндеті: сөздік қорларын жаңа сөздермен толықтыру, ұлттық салт- дәстүрлерге байланысты сөздерді айту және түсіну дағдыларын қалыптастыру. Сурет туралы педагогтің үлгісі бойынша шағын мәтін құрастыруды дағдыландыру.
Дамытушылық міндеті: қазақ тіліне тән дыбыстарды дұрыс айтуға жаттықтыру, тілдік және артикуляциялық аппаратты дамыту.
Тәрбиелік міндеті: өнерді түсінуге, салт-дәстүрді құрметтей білуге тәрбиелеу.
Күтілетін нәтижелер:
Жасайды: ою атауларын қайталап естеріне сақтайды, мәтінді қайталайды.
Түсінеді: қазақ ұлттық бұйымдардың қазақы ою-өрнектерімен өрнектелетінін, олардың әртүрлі болып келетінін түсінеді.
Қолданады: оюларды атап, қолдана алады, сұрақтарға жауап береді.
Қолданылатын көрнекі құралдар: қуыршақтар – Сәуле мен Арман, тақырыпқа байланысты мазмұнды сурет, ұлттық бұйымдар немесе суреттері, ою-өрнек үлгілері, жұмыс дәптері, фишкалар.
Билингвалды компонент: ою – орнамент, гүл – цветок, қошқармүйіз – бараний рог, тұмарша – амулет, балта – топор, кең дала – широкая степь.
ҰОҚ барысы
1. Ұйымдастыру кезеңі
Шаттық шеңбер
Арайлап таң атты Алтын сәуле таратты.
Қайырлы таң, алтын күн!
Қайырлы таң, кең далам!
Ғажайып сәт. Қонаққа қуыршақтар – Сәуле мен Арман келеді. – Сәлеметсіздер ме?!
Өткен «Киіз үй» тақырыбын қайталауға арналған «Ата, көрсет» ойыны: тақтадағы суреттер бойынша. Педагог заттарды атайды, балалар суреттерді көрсетеді. Балалар әр дұрыс жауап үшін фишкадан алады, ойын соңында фишкалар саналып, жеңімпаз анықталады. 2.Негізгі кезең Тақпақ оқу.
Әжем сырмақ сырады Әдетімен күндегі.
Сырмақтағы оюы Кең даланың гүлдері.
– Тақпақ не туралы?
– Әже не сырады?
– Оюлар неге ұқсайды?
– Кең даланың гүлдеріне ұқсайды.
Тақтадаға тақырыпқа байланысты «Әжелер сырмақ жасап отыр» суреті ілінеді. Сурет бойынша жұмыс жүргізіледі. Жаңа сөздермен таныстыру.
– Әжелер сырмақ жасап отыр. Әжелер не істеп отыр?
– Әжелер сырмақ жасап отыр.
– Сырмақты оюмен өрнектеп отыр. Сырмақты немен өрнектеп отыр? – Сырмақты оюмен өрнектеп отыр.
Үлгілер бойынша оюмен таныстыру. Ою – оюлар.
– Мына ою «гүл» деп аталады. Мына ою қалай аталады?
– Мынау ою «гүл» деп аталады.
– Түсі қандай болады? (Суреттегі түстерді атайды).
– Мынау ою «қошқармүйіз» деп аталады. Мынау қандай ою?
– Мынау – «қошқармүйіз» ою. (Жеке-жеке айтып жаттығады). – Мынау – тұмарша, тұ-мар-ша – Мынау қандай ою?
– Мынау – тұмарша.
– Мынау – балта, бал-та.
– Мынау қандай ою?
Мынау – балта.
Ою ерекшеліктерін, оны қолдану жолдары, олардың түстері туралы әңгімелеу. Ұлттық бұйымдардың өз оюлары, түстері болатынын түсіндіру. Оюларды көрсету, ою аттарын қайталату.
Педагог шағын мәтін құрап айтады: Әжелер сырмақ жасап отыр. Сырмақты оюмен өрнектеп отыр. Мынау – гүл ою. Мынау ою «қошқармүйіз» деп аталады. Мынау – тұмарша. Мынау – балта. Сырмақ әдемі, жылы. Сырмақ жүннен жасалады. (3-4 бала мәтінді қайталайды.)
Дыбыстық жаттығу (айнамен орындалады).
Ү-ү-ү-ү – гүл – гүл
Қ-қ-қ-қ – қошқар – қошқармүйіз
Ұ-ұ-ұ-ұ – тұмарша – тұмарша
Сергіту сәті
Орнымыздан тұрайық, Керегені құрайық. Уық болып иіліп,
Шаңыраққа киіліп, Киіз үйді құрайық.
Сөздік ойын «Ұйқасын тап»
Медведь – … (аю) , Орнамент –… (ою).
Глаза – … (көз),
Слова – … (сөз).
Жұмыс дәптерімен жұмыс.
1. Суреттерге қара. Заттарды ата. Қандай оюлармен өрнектелген?
Балалар ұлттық киімдерді атап, түсін, қандай оюмен безендірілгенін айтады.
Мысалы: Қызыл қамзол. Қамзолда қошқармүйіз оюы бар. Оюдың түсі сары.
2. Сырмақтың өрнектерін ата, боя.
Балалар оюларды атайды. Оюларға сәйкес таңдаған түстерін айтып бояйды.
Педагог жеке жұмыс жүргізеді.
Ойын «Кім жылдам?» Мақсаты: ою атауларын, түстерді бекіту.
Педагог әртүрлі түстегі оюларды көрсетеді, балалар түсін, ою атауын айтады. Бірінші айтқан бала оюды алады. Ойын соңында кім көп ою жинағанын санап, жеңімпазды анықтайды.
3. Рефлексия.
Педагог қорытындылайды. Балаларды мадақтайды.
– Ең қызық қай тапсырма болды? Жұмыс дәптеріне өздеріңнің игерген білімдеріңнің дәрежесін, үлгерімдеріңді смайл арқылы белгілейсіңдер.
Қуыршақтар балалармен қоштасады.