Сауын айту

Сауын айту

Сауын айту (ғұрып. «Мырза өз әкесі Өсекеңе ас берем деп, Қөкшетауға сауын айтып елді жиды ғой» (М. Әуезов). Бір елде ас, үлкен той болатын болса, ол күні бұрын (бірнеше ай, жыл) жан-жаққа хабарланып сауын айтылады. Бұл жәй шақыру емес, әр ел салт-дәстүрмен яғни батыр, палуанымен, жүйрік атымен, ақын, жыршысымен, сойыс, сабасымен келсін дегенді білдіреді. Және асқа, тойға келгендер де бір-бірінен асып түсуге тырысады. Өзінің әйгілі «Құлагер» дастанында I. Жансүгіров былай деп толғайды:
«Сан сойыс Сағынайдың бұл асына
Мал қайдан келіп жатыр расында?
Жан-жақтан топ-тобымен төгіліп мал,
Көтерген малын керей үй басына.
Мал айдап жан-жақтан жүрт оннан, бестен,
Көп саба келіп жатыр елдей көшкен…
Сауын айтудың екінші жағы оның көптің күші мен малы арқылы атқарылатындығында жатыр. «Жиынға қымыз әкелгендердің ыдысына сойылған малдың жіліктерін салып жіберу ырымы болған» (С. Мұқанов).