СЕНСУАЛИЗМ (лат. sensus – сезім, түйсік) – психикалық өмірдің негізі – сезімдік әсерлер деп түсінетін ілім. Антика заманында бұл ілімді бірқа- тар философиялық мектептердің өкілдері (киренаиктер, эпикурийлік- тер, стоиктер т.б.) дамытумен айна- лысқан. Мәселен, стоиктер ақылды
«таза тақта» деп қарастыруды ұсын- ды. Бертін келе осы қағидаларды Қай- та өрлеу және Жаңа заман дәуірле- рінде бұл көзқарасты жакқтаушылар ақ болмағаны анық.
С.-нің ықпалымен ассоциациялық психология ерте алды тиісті психи- калық нәтижелер тудыратын қарапайым түйсіктердің байланысы. С. идеялардың психологиядағы алғаш- қы эксперименттік жұмыстарға ық- палы зор болды. Өйткені экспери- менттің басты міндеті – бастапқы сезімдік қабылдауды (түйсіктер) анықтау; бұлар арқылы жан құбы- лысының бүкіл күрделі архитекто- никасы жасалатын болды. Экспери- менттік психологияның одан арғы дамуы адам санасының аса күрделі екенін, мұның ойлау актілерінің қарастыруға мүмкіндігі келмейтінін, ойлау процесінде сезімдік бейнелер- ге үйлеспейтін мазмұн болатынды- ғын, сондай-ақ мінез-құлық моти- вациясы мен іс-әрекеттің ролін тү- сіндіруге сенсуалистік көзқарас дәр- менсіз екені байқалады.