Балансқа байланысты бухгалтерлік есеп санағының классификациясы.
Бухгалтерлік есеп санағы баланспен байланысты. Әрбәр баланстың бабына қарай сәйкесінше санақ ашылады. Балансқа байланысты санақ балансты және забалансты болып бөлінеді.
Балансты санақ қозғалмалы мүлік және кәсіпорын міндеттемелерін ескереді.
Забалансты санақ кәсірорын құзырындағы уақытша немесе оған кірмейтін мүліктерді ескереді. Балансты санақ сальдо сипаттамаларына қарай активті, пассивті, активті – пассивті және сальдосыз болып бөлінеді. Активті санақта мекеме қозғалмалы мүлігі және мекеме мен басқа да физикалық тұлғаларға қойылатын талаптар көрсетіледі(негізгі фонд, қаржы). Активті санақ сальдосы баланс активі бойынша көрсетіледі. Пассивті санақта мүлік қозғалысының көзі және мекеме міндеттемелері көрсетіледі(негізгі капитал, табыс, кредит). Пассивті санақ сальдосы баланс пассиві бойынша көрсетіледі. Активті – пассивті санақта сальдо дебеттік немесе кредиттік болуы мүмкін. Дебеттік сальдо – активте, ал кредиттік пассивте. Айдың басындағы санақ айдағы баланс негізінде ашылады. Санақ ашу – бұл қалдықты (сальдо) жаңа айдың басына жазу. Активті санақта сальдо «Дебет» бойынша, ал пассивтіде – «Кредит» бойынша жазылады. Санаққа жазылатын қаржы айналым деп аталады. Яғни, сәйкесінше дебеттік, айналым және кредиттік айналым . Активті санақтағы қалдық – дебеттік. Пассивті санақтағы қалдық (сальдо) – кредиттік. Дебеттік және кредиттік сальдо болатын санақ – активті – пассивтік деп аталады.