Зат есімнің классификациясы
Негізгі зат есім (Simple Nouns). Негізгі зат есімге ешқандай
жҧрнақ жалғанбайды.
Мысалы: a table, a room, a girl, a ship.
Туынды зат есім (Derivate Nouns)
Зат есімге жҧрнақ жалғану арқылы жасалған зат есім.
Туынды зат есім жасайтын жҧрнақтар:
— er: teacher, writer
— ment: development, government
— ness: sadness, kindness
— ion: restriction, connection
— dom: freedom, wisdom
— hood: childhood, neighbourhood
— ship: leadership, friendship
Кҥрделі зат есім (Compound nouns)
Екі немесе бірнеше зат есімнен қҧралған зат есім.
A class, a postman, an airport
Зат есімдердің кӛпше түрінің жасалуы
Ереже
Rules
Жекеше
түрі
Singular
Кӛпше түрі
Plural
Есте сақтаңыз
Remember
Зат есімнің тҥрін
жасау ҥшін тҥбірге
-s жалғауы
жалғанады.
a table
a dog
a cat
two tabls
two dogs
two cats
Зат есімдер –ch, -s,
-ss, sh, tch, -x
әріптеріне
аяқталса, — es
жалғауы
жалғанады.
a dish
a match
a class
a box
two dishes
two matches
two classes
two boxes
Зат есім –у әрпіне
аяқталып, оның
алдында дауыссыз
тҧрса -es жалғауы
жалғанады да, -у
әрпі –i әрпіне
айналады.
a story
a city
two stories
two cities
Егер зат есім
жекеше тҥрде –у
әрпіне аяқталып,
оның алдында
дауысты әріп
тҧрса, онда –у әрпі
ӛзгермейді, кӛпше
тҥрде тек –s
жалғауы
жалғанады.
a key
a day
two keys
two days
Зат есім жекеше
тҥрде -f немесе -fe
әріптеріне
аяқталса әрпі v
әрпіне ӛзгереді де,
-es жалғауы
жалғанады.
a knife
a shelf
two knives
two shelves
Ереже
бағынбайтын
кейбір зат
есімдер:
▪ a cuff-cuffs
▪ a handkerchiefhandkerchiefs
▪ a roof — roofs
▪ a safe- safes
▪ a belief –
beliefs
▪ a chief — chiefs
▪ a cliff – cliffs
Жекеше тҥрде зат
есім –о әрпіне
аяқталса және –о
әрпінің алдында
дауыссыз әріп
тҧрса, онда зат
есімге
–es жалғауы
жалғанады.
a tomato
a hero
zero
volcano
tornado
mosquito
two tomatoes
two heroes
zeroes / zeros
volcanoes /
volcanos
tornadoes /
tornados
mosquitoes /
mosquitos
▪ a kilo – kilos
▪ a photo —
photos
▪ a piano –
pianos
▪ radio — radios
▪ a video — videos
▪ a zoo — zoos
▪ a hippo —
hippos
▪ tattoo – tattoos
▪ a rhino – rhinos
Кҥрделі зат
есімдерге кӛптік
жалғау басты
мағыналы сӛзге
жалғанады.
customhouse
hotel –
keeper
mother-inlaw manservant
custom-houses
hotel – keepers
mother-in-laws
man-servant
Кейбір зат
есімдердің кӛпше
тҥрі ешқандай
ережеге бағынбай,
сӛздегі дауыстыны
ӛзгерту арқылы
жасалады.
a man
a woman
a foot
a mouse
a tooth
a goose
men
women
feet
mice
teeth
geese
Кейбір зат
есімдердің жекеше
тҥрі мен кӛпше
тҥрі бірдей.
a deer
a species
a sheep
a fish
deer
species
sheep
fish
Латын, грек және
француз тілінен
енген зат есімдер
сол тілдердегі
кӛпше тҥрінің
формасын
сақтайды.
a formula
a datum
a bureau
an index
hypothesis
thesis
bacterium
cactus
formulae
data
bureaux
indices
hypotheses
theses
bacteria
cacti