Психокоррекция түрлері:
1. Сипатына қарай:
Симптоматикалық коррекция – дамуындағы ауытқушылық белгісін алу мақсатындағы каузальды типті коррекцияға көшуге кедергі келтіретін қысқа мерзімді әсер
Каузальды коррекция ауытқушылық себептері мен шығу көздеріне бағытталған.
2. Мазмұнына қарай:
Танымдық сферасы.
Тұлғалық.
Аффективті ерікті сферасы.
Мінез-құлық аспектілері.
Тұлғаралық қарым-қатынас:
— Топ арасындағы қарым-қатынас;
— Балалық ата-ана қарым-қатынасы.
3. Клиенттермен жұмыс түрі бойынша:
Дербес
Топтық:
— Жабық топта (отбасы, сынып және т.б.);
— Мәселесі ұқсас клиенттермен ашық топ;
— Аралас топ.
4. Бағдарлама бойынша:
Бағдарламалық.
Импровизациялы.
5. Түзету әсерін басқару сипатында:
Директивті.
Директивті емес.
6. Ұзақтығына байланысты:
Тымқысқа – уақытқа және минутқа бағытталған, тиімділігі тұрақты емес;
Қысқа – бірнеше сағатқа немесе күнге созылады. Мәселелі жекешеленген мәселелердің шешілуіне бағытталған;
Ұзақ мерзімді – айларға созылған, мәселе тұлғалық сипатта, коррекция барысында көп бөлшектер қарастырылады, тиімділігі баяу бірақ тұрақты;
Тымұзақ – біраз жылдарға созылған және саналық және бей саналық сфераны қозғайды.
7. Міндеттерді шешу масштабында:
Жалпы. Жалпыкоррекциялық реттегі іс-шара.
Жеке. Үлкендермен жұмыс істеу барысында балаларға және жеткіншектерге бейімделген психокоррекциялық әдістер мен тәсілдерді сипаттайтын психологиялық әсер жиыны.
Арнайы. Тұлғаның қалыптасуына тиімді болып табылатын бір жас аралығанда жиналған топтық жұмыстың ұйымдастырылған түрлері мен әдістер комплексі.
Психокоррекциялық жұмыстың негізгі принциптері мен жұмыстың мақсат, міндеттері.
1. Диагностика мен коррекцияның бірлік принципі – психологтың практикалық іс-әрекетінің негізгі түрі ретінде, психологиялық көмек көрсету процесінің тұтастығын сипаттайды.
2. Дамудың нормативті принципі — онтогеникалық дамудың жас аралық сатысы ретінде, бір-бірін ауыстырып отыратын жүйелілік.
3. Коррекция принципі «жоғарыдан төмен» (Л.С.Выготский). Коррекция озып өту сипатында және психологиялық құрылымның уақытында қалыптасуға көзделген психологиялық іс-әрекет ретінде құрылады.
4. Коррекция принципі «төменен жоғары». Психологиялық қабілеттіліктерін жаттықтыру.
5. Психологиялық іс-әрекеттің даму жүйесі принципі. Коррекциялық жұмыста профилактикалық және дамытушылық міндеттердің есепке алу қажеттілігі.
6. Коррекцияның іс-әрекет принципі. Мақсатқа жету тәсілдері мен құралдарын таңдау, коррекциялық жұмыстың жүргізілу тактикасын және қойылған мақсаттың жүзеге асыру тәсілдерін анықтайды.