Adverb — Үстеу

 

Сөйлемде қимыл, іс-әрекеттің сын-сапаның әр түрлі белгілерін, сипатын, жай-күйін білдіретін сөздерді үстеу деп атайды. Сөйлемде үстеу пысықтауыш қызметін атқарады.

Ағылшын тілінде үстеу жай, туынды және күрделі болып үшке бөлінеді.

Жай үстеулерге бір буынды үстеулер жатады: how қалай, there онда, here осында, мұнда, then сол кезде, сонан соң, soon тез.

Туынды үстеулер —ly суффиксі арқылы жасалады: quick- quickly, slow-slowly, bad-badly.

Күрделі үстеулер екі сөзден құралады: sometimes, anywhere.

Кейбір үстеулердің сын есімдерден айырмашылықтары жоқ: fast,long, far, little, much, early, late, straight, daily, weekly, monthly, friendly. Бұндай үстеулерді сын есімнен тек сөйлемдегі қызметтеріне қарай айыруға болады. Үстеу сөйлемдерде етістіктерді, сын есімдерді және басқа үстеулерді анықтай алады, ал сын есімдер тек зат есімдерді ғана анықтайды. Мысалы:

Үстеу: She did not stay long.

Сын есім: She was wearing a long dress.

Үстеулердің шырайлары сын есім шырайларына ұқсас жасалады, тек күшейтпелі шырайда белгілілік артиклі қолданылмайды:

Soon-sooner-soonest

Well-better-best.

 

Бекіту жаттығулары

 

Жаттығу №1.

Төмендегі сөздерден сын есімнің шырайларын жасаңыз:

Easy, beautiful, deep, small, young, old, comfortable, big, pretty, quick, high, tall.

Good, bad, little, much, many, far, simple, narrow, active, interesting, busy, gay.

 

Жаттығу №2.

Сөйлемді үлгі бойынша толықтырыңыз:

Үлгі: This cat is …., but that cat is… (fat).

         This cat is fat, but that cat is fatter.

1) This monkey is …, but that monkey is … (funny).

2) This shirt is …, but that shirt is … (nice).

3) This house is …, but that house is … (big).

4) This milk is …, but that milk is … (hot).

5) This boy is …, but that boy is … (lazy).

6) This puppy is …, but that puppy is … (small).

7) This book is …, but that book is … (better).

8) This pig is …, but that pig is … (dirty).

9) This ball is …, but that ball is … (bad).

10) This girl is …, but that girl is … (tall).

 

Жаттығу №3.

Сын есімнің шырайын қолданып, жақшаны ашыңыз.

Үлгі: This cat is …than that cat (big).

         This cat is bigger than that cat.

1) This monkey is … than that monkey (funny).

2) This cat is … than that cat (lazy).

3) This woman is … than that woman (busy).

4) This book is … than that book (bad).

5) This pig is … than that pig (fat).

6) This tomato is … than that tomato (small).

 

Жаттығу №4.

Сын есімнің қажетті формасын қойыңыз:

1. I met my (good) friend yesterday.
2. Dorothy is (young) in her family.
3. Henry is not (strong) than his elder brother Bob.
4. Your friend looked upset yesterday. I’m glad he looks (happy) today.
5. Where is (near) post – office, please?
6. That’s (good) film I’ve ever seen.
7. Public transport in London is (expensive) in Europe.
8. Do you think Americans are (nice) than English people?
9. The 22^nd of December is (short) day in the year.
10. My flat is (large) than my friend’s flat.

 

Жаттығу №5.

Келесі сөздерді қолданып, сөйлемді толықтырыңыз: worse, better, further, older, elder

1. We complained about the food in our hotel. But instead of improving it got…
2. Your work is not very good. I am sure you can do … than this.
3. Ann’s younger sister is still at school. Her … sister is a nurse.
4. Our team played really badly this afternoon. We played … than we have ever played before.
5. You are standing too near the camera. Can you move a bit … away?
6. Is Jim younger than you? – No, he is …
7. The damage to our car was not so bad. It could have been much …
8. If you need any … information, please contact our head office.
9. The garden looks … since you tidied it up.
10. Is your headache better? – No, it is …
11. The situation was much … than we expected.
12. I am very tired. I can not walk much …

 

Жаттығу №6.

Келесі сөздерді ағылшын тіліне аударыңыз

Ескі, үлкенірек, ең үлкен, менің үлкен ағам, менің ескі досым, ең ұзын, ұп-ұзын, алыс, бақыттырақ, ең бақытты, бақытты, ең жақсы, қап-қара, ұзынырақ, жап-жаман, жылырақ, оның ең жақсы досы, оның кіші ұлы, оның үлкен ұлы.

 

Жаттығу №7.

Төмендегі сын есімдер мен үстеулерден шырайларын жасап сөйлемді толықтырыңыз:

crowded, early, easily, expensive, interested, large, near, often, quiet, thin

1. This jacket is too small. I need a ________ size.
2. You look ________. Have you lost weight?
3. He is not so keen on his studies. He’s ________ in having a good time.
4. You will find your way around the town ___________ if you have a map.
5. You are making too much noise. Can you be a bit __________?
6. There were a lot of people on the bus. It was ______ than usual.
7. You are late. I expected you ____________.
8. You hardly ever write to me. Why don’t you write a bit __________?
9. The hotel was surprisingly cheap. I thought it would be much ___________.
10. It’s a pity you live so far away. I wish you lived _____________.

 

 

Жаттығу №8.

Жақшаны ашып, сын есімдер мен үстеулерді қажетті формада қолданыңыз:

1. 1. A:Did you enjoy the film? B: Yes. It was ...the funniest (funny) film I’ve ever seen.
2. 2. A:James is very tall. B:Yes. He’s ….. (tall) boy in our class.
3. 3. A: Was it a good party? B:Yes. I left …. (late) than I had intended to.
4. 4. A: Did you like the black dress? B: Yes, but it was  ….(expensive) than the blue one.
5. 5. A: Why do you want to go to Spain? B: Because it’s much .. (warm) than England.
6. 6. A: Do you enjoy your job? B: Oh, yes. It’s ….. (good) job I’ve ever had.
7. 7. A: If you need any ……(far) help, just ask me. B:Thank you. That’s very kind of you.
8. 8. A: My teacher is very clever. B: Yes. She’s …… (intelligent) woman I’ve ever met.
9. 9. A: Dinosaurs were …..(big) than houses. B: I know. They were enormous.
10. 10. A: How much did you pay for that bag? B: £5. It was ……(cheap) one I could find.