Сұрау есімдігі (interrogative pronouns)

 

Сұрау есімдіктеріне who, whom, whose, what, which есімдіктері жатады.

Who есімдігі сөйлемде әдетте бастауыштың қызметін атқарады және етістікпен жекеше түрде қолданылады.

Who teaches you English?                                           Сіздерге ағылшын тілінен кім береді?

What есімдігі сөйлемде бастауыштың, толықтауыштың, анықтауыштың қызметін атқарады:

What makes the Earth go round the Sun?                   Жердің Күнді айналуына не әсер етеді?

What can you tell me about this girl?                          Бұл қыз жайлы не айта аласыз?

What books have you bought?                                    Қандай кітаптарды сатып алдыңыз?

Which есімдігі бірнеше адамның немесе заттың ішінен біреуін таңдау кезінде айтылады.

I have two books by this author.                                  Менде бұл автордың екі кітабы бар.

Which of them do you want to read first?                  Олардың қайсысын 1-інші оқығын келеді?

Whose және what есімдіктері сөйлемде анықтауыш қызметін атқарады және анықтайтын зат есімнің (артиклсіз қолданылған) алдында тұрады:

Whose children are they?                                             Олар кімнің балалары?

What language do you study?                                      Сіз қандай тілді үйренесіз?

 

Бекіту жаттығулары

 

Жаттығу №1.

Төмендегі белгіленген сөздерді жіктеу есімдіктерімен ауыстырыңыз:

1. The teacher is helping the students to translate the article.
2. Mother will send Mary to buy the tickets.
3. The man gave the books to the boy.
4. My friend is going to write a letter to his sister
5. This book is not suitable for young children.
6. Helen worked hard at history.
7. The friend met his future wife in the street.
8. The man is showing the woman the picture.
9. Children are listening to the teacher.
10. The documents are on the table.
11. Sister can not write with this pen.
12. This letter is for my mother.

 

 

Жаттығу №2.

Жіктеу есімдіктерін қолдана отырып, қысқаша жауап беріңіз:

1. Is this a pencil? –
2. Is a teacher in the classroom? –
3. Are the boys in the garden? –
4. Are the women in the train? –
5. Are these trees? –
6. Are the boys near the door? –
7. Are the flowers on the table? –
8. Is Doctor Sandford at home? –
9. Is this sentence long? –
10. Is Betty nineteen? –
11. Is the exercise easy? –
12. Is his wife in the park? –

 

Жаттығу №3.

Есімдіктерге назар аудара отырып, қазақ тіліне аударыңыз.

1. 1. Nariman and Askar are friends. They are students. 2. Where is Dana? She is in the garden. Show her the letter. 3. What kind of book is it? It is an English book. Give it to me. 4. Ainur and Zarina, how old are you? Ainur is nine and I am eight. We are schoolgirls. 5. What are you? I am a worker. 6. Where is your father? He is in the car. Ask him to come home.

 

Жаттығу №4.

Ағылшын тіліне аударыңыз:

1. Бұл менің бөлмем, ал анау – сенікі. 2. Мыналар менің кітаптарым, ал аналар – сенікі. 3. Анау әйелге қара. Ол біздің оқытушы. 4. Анау ер балаға қара. Оның аты Ануар. 5. Мына дәптерлер қалың ба әлде жіңішке ме? 6. Ана қарындаштар қандай түсті? 7. Мына кітап қандай? – Бұл қазақша кітап. – Ал анау? – Ол – ағылшын.

 

Жаттығу №5.

My, your, her, his, our, their сөздерін қолданып, бір заттың біреуге тәуелді екенін көрсетіңіз:

Үлгі: Show me (you) hands. – Show me your hands.

1. Karina is (I) little sister. (She) eyes are brown and (she) hair is dark. 2 (We) room is large. (It) windows are wide and clean. 3 (I) father is an engineer at a factory. (He) car is in the street. 4 (you) cat, Ada, is not in the yard, it is in (our) kitchen. 5. What is (they) telephone number? 6. Where are (you) books, boys?