Жазбаша бақылау тапсырмалары Биоиндикатор (Bioindicator)

Жазбаша бақылау тапсырмалары

Биоиндикатор (Bioindicator) дегеніміз:

– ортада болуы және күйі бойынша, сонымен бірге мінез-құлқы бойынша қоршаған ортадағы табиғи және антропогендік өзгерістерді анықтауға көмектесетін бір түр дараларының немесе қауымдастықтың тобы.

Индикатор-ағза (Indicator organism ) дегеніміз:

– экологиялық бейімделушілігі өте тар (стенобионттар), өзінің мінез-құлқы, физиологиялық реакцияларындағы өзгерістер немесе өзінің тіршілігі арқылы қоршаған отадағы өзгерісті немесе оның табиғи және антропогендік сипаттамасын анықтайтын ағзалар.

Ластанудың индикатор-ағзасы дегеніміз:

 – күйі, жойылуы немесе қарқынды көбеюі қоршаған ортаның ластанғаны туралы белгі беретін, ал бірқатар жағдайда ластану деңгейін және ластаушы заттар құрамын және әсерін көрсететін түрлер.

Стенобионттар (Stenobionts; Stenotopic organisms) дегеніміз:

 – қоршаған ортаның  белгілі бір жағдайында тіршілік етіп және ондағы өзгерістерді көтере алмайтын ағзалар.

Биоиндикатор сезімталдылығы дегеніміз:

 – қандай да болмасын зат, физикалық не биологиялық фактор, не болмаса толық қоршаған орта әсеріне биоиндикатор реакциясының деңгейі.

Экологиялық ағза – индикатор дегеніміз:

 – белгілі бір жағдайда тіршілік етуге бейімделген, өзге жағдайда тіршілігін жоятын, осы жағдайлар арқылы бір кешенді табиғи түзілімді өзгеден айыруға мүмкіндік беретін ағза- стенобионт.            

Биоиндикация (Bioindication) дегеніміз:

– табиғи жағдайда биота күйі арқылы қоршаған орта және оның жеке бөліктерінің сапасын бағалау.

Суқоймалардың ластануының биоиндикаторлары дегеніміз:

 – су  биоценоздарын есептеу, индикаторлық ағзалар арқылы суқоймалардың ластануының деңгейін бағалау жүйесі

Лихеноидикация дегеніміз:

– лихенофлораның құрамы мен биологиялық ерекшеліктерін зертеу негізінде атмосфералық ауаның ластану деңгейін қыналар көмегімен анықтау

Қоршаған ортаны бақылау дегеніміз:

 – қоршаған ортаны, оның жеке элементтерінің  күйін, техногенді әсер түрлерін сипаттайтын параметрлерді анықтауды қамтамасыз ететін шаларлар жүйесі.

Суды биологиялық тестілеу (Biotesting of water) дегеніміз:

– тест – обьектілер болып табылатын су ағзаларының жауап реакциялары арқылы су сарасын бағалау

Биотестілеу дегеніміз:

– тірі ағзаларды пайдалан отырып, қоршаған орта обьектілерін лабораториялық жағдайда бағалау.

Орта сапасының индексі дегеніміз:

– бақыланатын обьектілер типі мен қойылған мақсаттарға байланысты түрлі мәнге ие болтаны қоршағн орта күйінің сандық көрсеткіші.

Ластануды индикациялау дегеніміз:

 – қоршаған ортаның жеке бөліктерінің ластану көзін, таралу ауданын/ көлемін, ластаушылардың сапалық құрамын анықтау мақсатында сапалық талдау.

Қоршаған ортаны бақылау дегеніміз:

– қоршаған ортаның күйі туралы мәліметтерді техногендік әсер не фондық параметердің бекітілеген нормаларымен, олардың сәйкес келуі мақсатында салыстыру. 

Тест-обьект дегеніміз:

– ағзаның тіршілк ету ортасына әсер ету деңгейін анықтайтын ағза

Добавить комментарий

Ваш адрес email не будет опубликован. Обязательные поля помечены *