Қазіргі философия 

 

 

Қандай екi үлкен топтарға ғылыми бiлiмдi бөлуге болады:

1. жаратылыстанужәнеқоғамтану
2. абстаркциялықжәненақты
3. сезiмдiкжәнерационалдық
4. мемлекеттiкжәнеқұқықтық
5. биологиялықжәнехимиялық

 

Тұтасты бөлшектеу арқылы зерттеу жолы:

1. анализ
2. алгоритм
3. синтез
4. жiктеу
5. теру
   
   

Жалпы байланыс және  даму туралы iлiм қалай аталады:

1. диалектика
2. жүйелiк
3. қоғамтану
4. информатика
5. Редукция

 

Қай  байланыс диалектикалық терiстеу деп аталады:

1. тұқымнан жемiс өсуi
2. егiндi жағып жiберу
3. арқанды үзу
4. теректi сындыру
5. тасты лақтыру

 

Терiстеудi терiстеу заңы дамудың  қандай ерекшелiгiн көрсетедi:

1. ол дамудың бағытын көрсетедi
2. ол дамудың себебiн көрсетедi
3. ол дамудың механизмiн көрсетедi
4. ол дамудың күрделiгiн көрсетедi
5. ол дамудың жоқ екенiн  көрсетедi

 

Материаның  өмiр сүру әдiсiн атаныз:

1. қозғалыс
2. кеңiстiк пен уақыт
3. субъективтiк реалдылық
4. түйсiктердiң жиынтығы
5. Мен мен емес пен байланысы

 

Философия – деген сөз қандай екi  грек сөзiнен құралған:

1. phileo және sophia
2. ontos және logos
3. praxis және logos
4. axios және logos
5. gnosisжәнеlogos
   
   

 

Философияның  негiзгi сұрағының  екiншi жағы қандай:

1. Дүниенi тануға бола ма?
2. Өмiрдiң мәнi бар ма?
3. Жұлдыздар неге жарқырайды?
4. Өсiмдiктер тiрi ме?

• Мен және мен емес категориялары байланысты ма?
  
  

Философтар қандай бiлiмдi мақсат ретiнде көздейдi:

1. Ақиқатты бiлiмдi
2. Дiни бiлiмдi
3. Күнделiктi бiлiмдi
4. Тарихи бiлiмдi

• Философиялық бiлiмдi
  
  

Философияның  “онтология” деген бөлiмi  қандай мағынаны бiлдiредi:

1. Мән және болмыс туралы iлiм
2. Таным туралы iлiм
3. Практика туралы iлiм
4. баға беру туралы iлiм
5. дұрыс жауап жоқ

 

Көзқарас қандай түрге бөлiнедi:

1. Ғылыми және ғылыми емес
2. Логикалық және сезiмдiк
3. Абсолюттi және салыстырмалы
4. Индукция әлде дедукция

• Тарихи және логикалық
  
  

“Ғылыми бiлiмнiң дамуы және логикасы”-деген еңбектi» авторы кiм:

1. К. Поппер
2. Б. Рассел
3. Р. Карнап
4. Ф. Франк
5. К. Леви-Страс

 

Антисциентизм бағытын қалай түсiнесiздер:

1. Техника мен ғылымның абсолюттiк дамуына қарсы шығу
2. Өнердiң дамуына қарсы шығу
3. Сәулеттiң дамуына қарсы шығу
4. Соғысқа қарсы шығу
5. Қонақтарды қарсы алу
   
   

“Existentia” –дегендi қалай түсiнесiздер:

1. өмiр сүру
2. Мән, болмыс
3. Түсiну;
4. Сөйлеу
5. Елестету
   
   

Экзистенциализм  қандай мәселенi көтередi:

1. өмiр және өлiм
2. Аспан және жер
3. Әйел және еркек
4. Табиғат және қоғам
5. Техника және ғылым
   
   

Рационалдық  танымның деңгейлерi:

1. ұғым, пiкiр, ой тұжырым
2. Ой тұжырым, пiкiр, ұғым
3. ұғым, ой тұжырым, пiкiр
4. Пiкiр, ой тұжырым, ұғым
5. дұрыс жауап жоқ
   
   

Апостеориорлы бiлiм:

1. Тәжiрбиеден кейiнгi
2. Дәлелденбеген
3. Дәлелденген
4. Тәжiрбиеге дейiнгi
5. Пәлсәпәлiк

 

Gnosis – деген категория қай мағынаны бiлдiредi:

1. Таным
2. өлiм
3. ғашық болу
4. өмiр
5. Сенiм
   
   

Ақиқатты бiлiмнiң  критерийi:

1. Практика
2. өнер
3. Мақсат
4. қабылдау
5. Фантазия
   
   

Субъективтiк реалдылықты белгiлеңiздер:

1. Сана
2. Практика
3. өнер
4. Тәжiрбие
5. Iс-әрекет

 

Ғылыми бiлiмнiң екi деңгейiн табыңыздар:

1. Эмпирикалық және теориялық
2. Үстіңгi және төменгi
3. Кеңiстiлiк және уақыттылық
4. Күндi және айлы
5. ұзын және қысқа
   
   

Индукция деген не:

1. Жеке шарттардан жалпы бiлiм шығарылады
2. Тавтология
3. Бiлiмнiң дифференцияциясы
4. Бiлiм топтандырылады
5. Бiлiм-ол күш
   
   

Әр түрлi бөлщектерден бiртұтас қайта қосылып бiрiгуi:

1. Синтез
2. Гравитация
3. Диффузия
4. Теру
5. Дифференцияциясы
   
   

Күрделiнi қарапайымға айналдыру процесi қалай аталады:

1. Редукционизм
2. Синтез
3. Топтандыру
4. Эволюционизм

• Гравитация
  
  

Қандай процесс диалектикалық секiрiстi көрсетедi:
А. Дәмнен сабақтың шығуы
В. Баланың бойы өсуi
С. Теректiң  көркемдiгi
D. Табиғат эволюциясы
Е. Жер шарының  айналуы

Сан және сапа өзгерiстерiнiң  өзара ауысу заңы дамудың  қандай ерекшелiгiн көрсетедi:
А. Ол дамудың механизмiн көрсетедi
Ол дамудың себебiн көрсетедi
В. С. Ол дамудың бағытын көрсетедi
D. Ол дамудың  күрделiгiн көрсетедi
Е. Ол дамудың жоқ екенiн көрсетедi

Материалистер материяның  қандай қасиетiн белгiлейдi:
А. Объективтiк реалдылық
В. Субъективтiк реалдылық
С. Түйсiктердiң жиынтығы
D. өмiр сүру ол қабылдану
Е. Мен ойлаймын, сондықтан мен бармын

Материяның өмiр сүру формаларын белгiлеңдер:
А. Кеңiстiк пен уақыт
қозғалыс
В. С. Субъективтiк реалдылық
D. Түйсiктердiң жиынтығы
Е. Мен мен емес пен байланысы

 

Агностицизм бағытының  мәнi неде:

1. дүниенi тануға болмайды
2. дүние шексiз
3. дүние шектi
4. дүние абсурд
5. дүниеде өмiр сүрудiң мәнi бар

 

 

Этика мен эстетика философияның қай бөлiмiне жатады:

1. аксиология
2. онтология
3. гносеология
4. праксиология
5. эпистемология

 

«Apriori» -деген категория қандай мағынаны бiлдiредi:

1. тәжiрибеге дейiн
2. тәжирибелi
3. құдай бермейтiн мағына
4. ғылым, бiлiм
5. адамзат практикасы

 

Психоанализ қандай мәселенi көтередi:

1. психикалық құбылыстар
2. философиялық
3. тарихи
4. логикалық
5. саяси

 

«Либидо» категориясын қалай түсiнесiздер:

1. сексуалдық қуат
2. өнер
3. бiлiм алу әдiсi
4. табиғатты қорғау
5. жазуды түсiну

 

Герменевтика бағыты қандай мәселенi көтередi:

1. түсiну
2. өлең айту
3. қол өнерi
4. қиық қию
5. құпия ұстау

 

Гносеология қазақ тiлiне қалай аударылады:

1. таным теориясы
2. болмыс теориясы
3. адам туралы iлiм
4. ғарыш туралы iлiм
5. ғылым туралы iлiм

 

 Сана- сезiмнiң функциялары

1. өзiн өзi бақылау
2. бiреудi жек көруi
3. басқа адамды санға салу
4. сыртқы дүниенiң ерекше қасиетi
5. қоғамдағы идеология

 

Эстетика қоғамдық сана ретiнде

1. әдемiлiк туралы iлiм
2. саясат туралы iлiм
3. экология туралы iлiм
4. экономика туралы iлiм
5. құқық туралы iлiм

 

Аксиома деген не:

1. ақиқатты, дәлел керек жоқ бiлiм
2. ол шындық емес
3. ол шындық
4. дәлелдеу
5. сенiмдiлiк

 

Ғылыми формализацияны қалай түсiнесiздер:

1. формула мен белгiлердi пайдалану
2. машиналарды пайдалану
3. табиғат құралдарын пайдалану
4. Тоқ қуатын пайдалану
5. Радиоактивтiкi пайдалану

 

Себептiлiк дегенiмiз  ғылыми түрде қалай аталады:

1. каузальдық
2. заңдылық
3. нақтылық
4. генетика
5. герменевтика

 

Қандай қарама-қарсылықты диалектикалық қарама-қарсылықтарға қосамыз:

1. еркек пен ұрғашы
2. өлең мен ертегi
3. сабақ пен үзiлiс
4. күн мен ай
5. Айман мен Шолпан

 

Қарама-қарсылықтардың  бiрлiгi мен күрес заңы дамудың қандай ерекшелiгiн көрсетедi:

1. ол дамудың себебiн көрсетедi
2. ол дамудың механизiмiн  көрсетедi
3. ол дамудың бағытын көрсетедi
4. ол дамудың күрделiгiн көрсетедi
5. ол дамудың жоқ екенiн көрсетедi

 

Субъективтiк идеалистер материяның қандай қасиетiн белгiлейдi

1. өмiр сүру-ол қабылдану;
2. материя-ол объективтiк реалдық;
3. материя-ол дүние;
4. материя- ол абсурд;
5. материя-ол шындық.

 

Материяның негiзгi түрлерi:

1. зат, жарық, толқын, өрiстiк
2. бiлiм, сенiм, таным, ғылым
3. жазу, көру, есту, иiс сезу
4. ой, ақыл, идея, ұғым
5. саясат, құқық, философия, дiн

 

Рационализм бағытындағы танымның негiзi немен түсiндiрiледi:

1. ақыл-ой
2. түйсiк
3. сезiм
4. тәжiрибе
5. интуиция

 

Болмыс туралы iлiм  қалай аталады:

1. онтология
2. антропология
3. рационализм
4. гносеология
5. аксиология

 

 Философ сөзiн  ең  бiрiншi  қолданған:

1. Пифагор
2. Гераклит
3. Фалес
4. Платон
5. Аристотель

 

Философиянық  қалыптасуында қандай  алғышарттарды  бiлесiз:

1. Адамның өмiрдi тануға құштарлығы
2. Мифология
3. Тiршiлiк үшiн күрес
4. Мәдениет
5. Дiн

 

Сезiмдiк мүшелер арқылы танылатын дүние қалай аталады:

1. Сенсуализм
2. Интеллект
3. Рационализм
4. Эмпиризм
5. Прагматизм

 

 Феноменология ол:

1. Бейнелердi құбылыс ретінде қарастыратын  философиялық  iлiм.
2. “Объект реальды түрде өмiр сүредi және субъектке тәуелсiз” деп түсiнетiн

философиялық iлiм

1. “Объектсiз субъект жоқ” деп бөлетiн принцип
2. өмiрдi тануға болмайды
3. өмiр-абсурд

 

Ренессанс мәдениеті мен идеологиясында ойлаудың негізгі тенденциясы:

1. дүниені түсінуде теоцентризмнен антропоцентризмге жету
2. антропоцентризмге қарсы күрес
3. ортағасыр теократизміндегі дүниені түсінуге арнау
4. антикалық космоцентризмнен ортағасырлыққа өту.
5. дұрыс жауап жоқ

 

Ренессанс философиясындағы  негізгі бағытты көрсетіңіз:

1. гуманизм
2. неотомизм
3. метафизика
4. экзистенциализм
5. прагматизм

 

Позитивизмнің  негізін салушы:

1. О.Конт
2. А. Сен-Симон
3. Т. Мор
4. Ясперс
5. Кант

 

Эмпириосыншылдық –ол:

1. позитивизмнің дамуындағы  кезең
2. философиялық ойдың дамуы
3. Жаңа заман философиясындағы ескірген ұғым
4. Дүниені тануға  болмайды
5. философиялық категория

 

 ХХ-да Қазақстанда қандай  философия жақсы дамиды:

1. Диалектикалық логика
2. формальды логика
3. Теология
4. обьект идеал
5. гносеология

 

 Табиғи іріктеу ілімінің авторы:

1. Ч.Дарвин
2. У.Гарвей
3. Р. Бойль
4. Ч.Кеплер
5. И.Ньютон

 

Ноосфера ілімін қалыптастырған ойшыл?

1. Вернадский
2. Циолковский
3. Чижевский
4. Маркс
5. Ломоносов

 

“Аннигиляция” – терминдік мағынасын:

1. жойылу
2. жану
3. жылыту
4. реттеу
5. кесу

 

 “Хаттама сөйлемдер “ категориясын қандай бағыт пайдаланған:

1. неопозитивизм
2. позитивизм
3. сцентизм
4. агностицизм
5. экзистенциализм

 

Материяның қай анықтамасы ХХ  ғасырдың басында физиканы дағдарысқа соқты:

1. материя-объективтік реалдылық
2. материя-түйсіктер жиынтығы
3. материя-ол зат
4. материя-ол толқын
5. материя-ол атом, ал атом бөлінбейді.

 

Философия ғылымының бөлімі «онтология» нені зертейді:

1. Болмыс.
2. Мораль.
3. Таным.
4. Табиғат.
5. Керемет.

 

Философия ғылымының бөлімі «Эстетика» нені зертейді:

1. Өнер, сұлулық.
2. Мораль.
3. Тұрмыс.
4. Таным.
5. Табиғат.

 

Философия ғылымының бөлімі «Гносеология» нені зертейді:

1. Таным.
2. Мораль.
3. Болмыс.
4. Табиғат.
5. Керемет.

 

Скептицизмге жақын түсінікті көрсет:

1. Күдік.
2. Сенім.
3. Шындық.
4. Қорқыныш.
5. Жеккөрушілік.

 

Гиппократ манифесті:

1. «Көне медицина».
2. «Ішкі аурулары».
3. «Адамның жағдайы».
4. «Жан туралы».
5. «Ендік кітап»..

 

Философияда күдіктену қандай ұғыммен сипатталады:

1. Скептицизм.
2. Диалектика.
3. Софистика.
4. Идеализм.
5. Метафизика.

 

Қоғам дегеніміз не, оның «табиғаты», мәндік, фундаментальды белгілері қандай? Бұл сұрақтар әлеуметтік философияның қай бөлімінің пәніне қатысты?

1. Әлеуметтік онтология.
2. Әлеуметтік философия тарихы.
3. Философиялық антропология.
4. Формациялар мен өркениеттер.
5. Әлеуметтік философияның әдістері.

 

Қазіргі әлеуметтік философия қалай болғанда да, жоғары деңгейде … болып табылады.

1. Мәдениет философиясы.
2. Тарих философиясы.
3. Саясат және құқық философиясы.
4. Құрылымдық антропология.
5. Әлеуметтік прогресс теориясы.

 

Мына көрсетілген диалектикалық категориялардың қай жұбы қоғамның тұтас тарихи дамуының көп түрлілігі талдау мәселесіне мейлінше сәйкес келеді?

1. Жекелік және жалпылық
2. Мән және құбылыс.
3. Мазмұн және форма.
4. Сапа және сан.
5. Материя және сана.

 

Қоғамдық ғылымдардың логикасы мен заңдылықтарын және ғылыми емес танымды зерттеумен төмендегілердің ішінен қайсысы айналысады?

1. Әлеуметтік таным методологиясы.
2. Әлеуметтік прогресс теориясы.
3. Әлеуметтік сын теориясы.
4. Жалпы социология.
5. Философиялық антропология.

 

Географиялық детерменизм теориясының  қазіргі заманғы варианты, жекелеп алғанда қандай теорияда кездеседі?

1. Л.Гумилевтің этногенезінде.
2. Фукуяманың тарихтың соңында.
3. Тойнбидің циклдық өркениетінде.
4. Адамның астральдық шығу тегінде.
5. Геосаясатта..

 

Әлеуметтік уақытты «жылдамдату» тақырыбы көбіне… теориясымен байланысты.

1. Әлеуметтік прогресс.
2. Тарихтың формациялық дамуы.
3. Өндіріс революциясы.
4. Эйнштейннің салыстырмалылық.
5. Әлемдік тарихтың апокалипсисі.

 

Егер де Л.Н. Гумилевтің теориясының мазмұнын қысқаша қарастырсақ, онда «этнос» дегеніміз …

1. «Ландшафтағы халық».
2. Психологиялық категория.
3. Жаңа қалыптасқан термин.
4. Авторлық елес.
5. Тарихтың факторын белгілеу.

 

Әлеуметтік философия мен социологиядағы жүйелік методологияны енгізген теория.

1. Синергетика.
2. Информатизация
3. Әлеуметтік мобильділік.
4. ХХ ғасырдағы постклассикалық марксизм.
5. Локальды өркениеттер.

 

Біздің еліміздің соңғы жылдардағы қалыптасуы мен ерекшелігінің мәселесін зерттейтін қазақстандық ғалымдардың сүйікті термині…

1. Трансформация және модернизация.
2. Қайта құру.
3. Реконструкция.
4. Өзіндік идентификация.
5. Эволюция.

 

Ұлттық тарих пен халықтық дәстүрлерін сақтау мәселелері Н.Ә. Назарбаевтың қай кітабында тұтас баяндалған?

1. «Тарих толқынында»
2. «2030-стратегиясында»
3. «Ғасырлар тоғысындағы Қазақстанда»
4. ҚР призидентінің таңдамалы шығармаларында.
5. Президенттің жазып жатқан кітабында.

 

Адамды ең жоғарғы — рухани байлық деп бағалаған бағыт :

1. персонализм
2. неотомизм
3. экзистенционализм
4. идеалистік философия
5. позитивизм

 

Постмодернистік философиясының қандай белгісі, қай дәстүрді жаңғыртады?

1. ақындық ойды
2. натурализмді
3. сенсуализмді
4. материалистік
5. идеализмді

 

«Өмір сүру» философиясы:

1. экзистенционализм
2. персонализм
3. позитивизм
4. неотомизм
5. прагматизм

 

Абай Құнанбаев өзінің философиясында қандай принципті жариялайды?

1. «Адам бол!»
2. «Білім — күш»
3. «Мақсат қолданған тәсілдерді ақтайды»
4. «Ешқашан тұтқынға берілме»
5. «Бәрі де судай ағып жатыр»

 

Структурализм философиясы үшін тән болып келетін әлеуметтік-гуманитарлық танымның әдісін көрсетіп беріңіз?

1. диалектикалық әдіс
2. статистикалық
3. структуралық-функционалдық
4. гипотетикалық-дедуктивтік
5. экстраполяциялау әдіс

 

Қазақ ағартушылығының негізін қалаушысы:

1. Ш. Уәлиханов.
2. М. Қашқари.
3. Ы. Алтынсарин.
4. А. Құнанбаев.
5. Ж. Баласағұн.

 

М. Хайдеггер бойынша, «тіл» дегеніміз:

1. Болмыс үйі
2. Әлем тәжірибесі
3. Философиялық мэтін
4. Коммуникация тэсілі
5. Ақпаратты жасыру формасы

 

«Өзге болмыс»атты шығармасында «Адамның әлемдегі болмысын және адамның тіршілік ету шарттарын» сипаттаған:

1. Сартр
2. Хайдеггер
3. Кафка
4. Ясперс
5. Камю

 

Қазақ ағартушыларының басты қарастырған мәселесі:

1. гуманизм
2. телеологизм
3. материалистік
4. ирационалдық
5. метафизикалық

 

Егерде Л.Н. Гумилевтің теориясының мазмұнын қысқаша қарастырсақ, онда «этнос дегеніміз-

1. ландшафтағы халық
2. тарихтың факторын белгілеу
3. психологиялық категория
4. авторлық елес
5. жаңа қалыптасқан термин

 

Постпозитивизмдегі демаркация білімдерді ажыратуды білдіреді:

1. ғылыми және ғылыми емес
2. философиялық және философиялық емес
3. философиялық және ғылыми
4. философияны діннен
5. ғылыми білімді діннен

 

А. Эйнштейннің «Маған жоғарғы бақыт сезімін өнер шығармалары сыйлайды. Олардан мен басқа ешнәрсе бере алмайтын рухани ләззат аламын» деп бағалаған өнердің функциясы:

1. эстетикалық
2. тәрбиелік
3. коммуникативтік
4. алдын ала білу
5. танымдық — эвристикалық

 

Экзистенциализм философияның бел ортасына … қояды:

1. адам болмысын
2. рухани болмысты
3. табиғат болмысын
4. қоғамдық болмысты
5. заттар болмысын

 

Постмодернизм философиялық бағыт ретінде пайда болған:

1. Қазіргі заманғы мәдениетте дағдарысты жағдайларды жеңудің нақтылыжобасы ретінде
2. Модернистік ұстанымдарды логикалық өрістету ретінде
3. Басқа да ғылымдардың ықпалымен
4. Антологияның сарқылғандығын мойындау ретіиде
5. Классикалық философиялық проблемаларды жаңадан ойластыруғатырысу ретінде

 

Адамның феноменологиялық тұжырымдамасы қандай?

1. Бәрін де өз сезімдеріңнен өткізіп, олардың негізінде өз құлдылықтарыңды, мінез- құлық, жүріс-тұрыс ережелеріңді әзірлеп, тап.
2. Істің мәнін түсінуге тырыс, ол үшін өзіңді жан-жақты дамытып, тіліңді жетілдір.
3. Құдайға сеніп намаз оқы, сүйіспеншілігінді көрсет. Құдайдың Шаһарын жерде

сал.

1. Табиғат пен қоғаммен бірлікте бол, саған байланысты емес нәрселерді сабырлықпен қабыл ал, тағдырдың алдында жүрексінбе, ерлік пен даналық көрсет
2. Бәріне күмәндан, басқалардың сөзіне ерме.

 

Әрбір ғылыми білімнің болжамдық сипатын белгілейтін қандай принципті                К. Поппер алға қойды?

1. фаллибилизм принципі
2. даму прииципі
3. тарих принципі
4. адамгершілік принципі
5. борыш атқару принципі

 

Иррационализм бағыты қандай мәселелердi көтередi:

1. Ырық, үрку, билiк мәселелерiн
2. Сана мәселесiн
3. Сана-сезiм мәселесiн
4. Қоғамдық сана мәселесiн
5. Идеология мәселелерiн

Кімдер әлеуметтік дамудың субъектісі болып табылмайды?

1. Тобыр.
2. Бұқара
3. Таптар.
4. Ұлттар.
5. Тұлғалар.

 

Әлемдік ғылымда халықтар санының өсуінің қауіптілігі туралы бірінші рет айтқан кім?

1. Мальтус.
2. Маркс.
3. Мао Цзедун.
4. Маркузе.
5. Маршалл.

 

Технологиялық прогресстің мәселелері комплексімен келесілердің ішінде тікелей айналысатыны…

1. Техника философиясы.
2. Философия тарихы.
3. Компьютерлік технологиялар философиясы.
4. Ақпараттық өркениеттер философиясы.
5. Экологиялық мәдениеттер философиясы.

 

Қоғамның әлеуметтік болмысына келесілердің қайсысы жатпайды?

1. Технологиялық байланыстар құрылымы.
2. Қоғамның этникалық құрылымы.
3. Қоғамның демографиялық құрылымы.
4. Қоғамның қоныстанушылық құрылымы.
5. Кәсіптік білім беру құрылымдары.

 

Әлеуметтік-философиялық тұрғыда оны қалайша талдаудың үлкен маңызы бар?

1. Қоғамның тікелей өндіріс күші ретінде.
2. Мемлекеттің есебінен жеке әуестігіңді қанағаттандыруға тырысу ретінде.
3. Зерттеу институттарының жүйесі ретінде.
4. Экологияға жауапты ретінде.
5. Қалыпты кірістер алу құралы ретінде.

 

Философияның жай және дүниеге көзқарастан айырмашылығы неде?

1. Теориялық дәлелі мен ғылыми сипатының жоғары дәрежесінде
2. Күрделі терминдерде
3. Шатастырып жіберуінде
4. Тәжірибемен байланысты болуында
5. Дара сипатында