АТАМАН — 1) Қарулы топ басшысы, жорықшы, жасақ жетекшісі. 2)Өкіметке, ресми билеуші орындарға бағынбайтын бүлікшіл топтың бастығы. Басыбайлылықтан қашып, елсізде еркін топ құрап, түрліше тіршілік (аңшылық, балықшылық, ел тонау) ете келе қалыптасқан казактар қауымдастығы өз басшыларын әлі күнге дейін осылай атайды. Ресейдегі халық көтерілісінің көсемін де кейде Атаман деп атаған.