АРШАЛЫ АУДАНЫ

АРШАЛЫ АУДАНЫ – Ақмола облысының оңтстік-шығысындағы әкімшілік бөлініс. Жер аумағы 5,8 мың км². Тұрғыны 25,3 мың адам, орташа тығыздығы 1 км²-ге 4,3 адамнан келеді (2006). Аудандағы 34 елді мекен 12 ауылдық, 1 кенттік округке біріктірілген. Аудан орталығы – Аршалы кенті. Аудан 1928 ж. құрылған. 1939 жылдың қазан айына дейін Қарағанды облысының құрамында болды. 1928 ж. Коммунист, 1935 ж. Вишневка ауданы болып аталды. 1997 жылдан Аршалы ауданы аталадыАуданСарыарқаның орта тұсындақұрғақ дала белдемінде орналасқанЖер бедері абсолют биіктігі 600 метрден аспайтын төбелі-белесті жазық болып келедіШығыс жағынЕрейментаудыңұсақ шоқылы оңтүстік сілемдері алып жатыр. Жуантөбе(498 м), Тастөбе (432 м), Түйетөбе (464 м) сияқты төбелер бар. Климаты тымконтиненттікқысы суықұзақЖазы қоңыржай ыстықОрташа температурасы қаңтарда –17°С, шілдеде 20°С. Жауын-шашынныңжылдық орташа мөлшері 300 – 350 мм. Аудан жеріненЕсіл өзжәне оның салаларыМойылды, Шортанды, Ақтасты, Беріктал, Жыланды, СүгіржәнеҚызылмола, Өлеңті өзендеріағадыБірақ олардың біразы жазда құрғапқарасуға айналып бөлініп қаладыІрілі-ұсақты тұщы әрі тұзды көлдер көпҮлкендері: ҮлкенжәнеКіші Сарыоба, Балықтыкөл, Танакөл, Байдалы, Шалқар, Қызылкөлт.бАудан жерінде негізінен сортаң қара қоңыртопырақтарағанТың және тыңайған жерлерді игеру жылдары олардың көбі жыртылғанҚұрғақ дала белдеміне тәнселеу, бетеге, сұлыбас, кермек, жусант.бөсімдіктерөзен жайылмаларындакөл жағаларында әр түрлі шөпті шалғындаршоқы беткейлерінде қайыңкөктерекитмұрынтобылғыұшқат және басқа бұталар өседіЖануарлар дүниесіненқасқыр, түлкі, борсықаққоян, суырақтышқан, сарышұнақ, қосаяқсулы жерлерде ондатр; қамысты жерінде жабайышошқақұстарданшіл, құр, тырна, қаз, үйрек, балықшы, шағалат.бмекендейдіКөлдердеалабұға, мөңке, оңғақ, торта, шортанақ қайран өседіТұрғындардың орташа тығызд. 1 км2-ге 5,6 адамнан келедіІрі елді мекендеріАршалыАнар, Александровка, Константиновка, Сарыоба ауылдарыАршалыда үй құрылысы материалдары мен құралымдар комбинаты, темір— құйматас шпалдарықиыршықтас және асфальт з-тары, тамақ комбинаты, май, нан з- ттары, тұрмыстық комбинат, баспаханақұрылыс пен авто- көлік кәсіпорындарыАнарда кірпішКонстантиновкада май з-тары бар. Ауд-да Астана қ-н астықетсүткартопкөкөніс өнімдерімен қамтамасыз ететін 12 кеңшар мен ұжымдық ш-тар, шаруақожалықтары жүмыс істейдіАуыл шаруашылығына пайдаланылатын жері 46,8 мың га (1997).  Орман 7,9 га. Аудан жері арқылы Астана – Қарағанды, Астана – Павлодар темір жол, Астана – Қарағанды автомобиль жолдары өтеді. 

Добавить комментарий

Ваш адрес email не будет опубликован. Обязательные поля помечены *