АЖЫРАТҚЫШТЫҚ ШАМА, ажыратқыштық қабілет, ажыратқыштық күш – оптикалық құралдардың объектіні бір-біріне өте жақын жатқан екі нүктесінің кескіндерін ажыратып көрсете алу мүмкіндігі. Екі нүкте кескіндерінің арасы біріге бастайтын, яғни одан әрі оларды ажыратып көрсетуге болмайтын ең аз арақашықтық сызықтық (немесе бұрыштық) ажырату шегі деп аталады. Оған кері шама оптикалық құралдардың А.ш-ның сандық мөлшерін білдіреді. А.ш. Рэлей өлшеміне бағынады. Ол бойынша: бұрыштық ажырату шегі
∆φ=1,21αD,
ал сызықтық ажырату шегі
δ=1,2
1
∝∙ƒ/
D. Телескоптар