Байланыс саласындағы басқару және жоспарлау негіздері
1. Басқарудың мағынасы мен маңызы
2. Басқару тәсілдер мен қағидасы
3. Байланыс саласындағы басқаруды ұйымдастыру
4. Байланыс кәсіпорыны және классификациясы
5. Өндірісті басқарудағы жоспарлаудың мағынасы және рөлі
6. Бизнес-жоспар
1. Басқарудың мағынасы мен маңызы
Басқару деген, бұл өндірістің өнімділігін жоғарлату мен жалпы үнемдеу үшін, өндірістегі коллективке, жеке-дара жұмысшыға арнайы бағытталған үздіксіз әсер етуші шара, ал сол арқылы материалды затты еңбек элементіне әсер етуі.
Басқару мақсаты: бәсекелестік, тай-таластажеңіп шығу (аман қалу), ең жоғары пайда алу, белгілі нарыққа шығу.
Басқарудың негізінде жүйелі (системный) әдісі жатыр, ол үш күрделі құрылымды қарастырады: басқарушы субъект, басқарылатын объект және сыртқа орта. Басқарушы субъект ол жеке басшы, әйтпесе топталған басшылар болуы мүмкін. Басқарылатын объект, әйтпесе, басқарылатын жүйе ол жеке жұмысшы, топтасқан адамдар және фирманың жалпы қызметкерлері болу мүмкін. Ұйымның сыртқы ортасына не жатады:
Поставщики – бәсекелестер, сатып алушы- клиенттер, бизнес партнерлер,мемлекет және оның құрылымы, мәдениет, мораль – адамгершілік, әдет, экономикалық факторлар, саясат факторлары, халықаралық айнала.
Басқару процесі – бұл жалпы барлық басқару – жоспарлау, ұйымдастыру, ынталандыру, бақылау үшін жасалынған циклді қайталанып отыратын процесс, соның ішінде тізбектеліп қайталанып байланысып жатқан элементтерді атап өтуге болады.
Жоспарлау дегеніміз, мақсатты анықтап, осы мақсатқа жетудің жолдар мен мүмкіншіліктері.
Ұйымдастыру – бұл құрылымды құру, ынталандыру бұл ішкі теьіреністі іске асыру.
Бақылау – бұл алынған нәтижені қойылған мақсатпен салыстырып өлшеу. Бақылауға не жатады – атқару қызметінің нәтижесін байқау, зерттеу, талдау.
2. Басқару тәсілдері және қағидалары
1. Құқықтық – ұйымдастыру тәсілдері – бұл өкімет күші мен беделі, негізі, тәсіл, яғни үкімдер, заңдар, бұйырықтар, жарлықтар және қаулылар.
Ал байланыс саласында – бұл бір-бірімен шиеленісіп жатқан және шаруашылық субъектіге кіретін республика желісінің қызметін іске асыратын нормативті-заңдылық базасын жасау болып табылады.
2. Экономикалық тәсілдер бұл адамдардың экономикаға және экономикалық қатынастарға қызығушылығынан туындаған тәсілдер. Бұл тәсілдер салық, кредит (несие), таможенный, тарифтік саясат, еңбек ақыны төлеу жүйесі және жұмысшыларды экономикалық қызықтыру арқылы іске асады. Экономикалық тәсілді кәсіпорынның дәрежесіне қарайтын болсақ, коллективтің және жеке-дара жұмысшының өзінің міндетін орындау үшін ынталандыру және жауапкерлік шараларының жүйесін іске асыру.
3. Әлеуметтік-психикалық тәсілдер салаға және кәсіпорынға қолайлы, сонымен қатар әлеуметтік сфераларға психологиялық жағдай жасауға бағытталған. Осы тәсілдің мағынасы, еңбек жағдайын жақсарту, әлеуметтік сферадағы құрылыс объектілері, жұмысшыларды сан-алуан әлеуметтік төлемдермен және жеңілдіктер қамтамасыз ету.
3. Байланыс саласын басқаруды ұйымдастыру
Нарықтық экономика жағдайында саланы басқару мақсаты нені шешеді:
байланыс қызметінің бәсекелестігін арттырады;
байланыс қызметінің қаржылық көрсеткіштерінің нәтижесін жақсартады;
өндіріс факторларының пайдалану тиімділігін арттырады;
саланың бәсекелестігін еңбек нарығында, құнды қағаздарда, капиталда қамтамасыз етеді;